ων

χεν ἀνθρώποις· φέρε καὶ ἀπὸ τῶν περὶ εἱμαρμένης ψευ-5 δοδοξουμένων αὐτοῖς τὸν περὶ τῶν αὐτῶν ἀπευθύνωμεν λόγον, ὡς ἂν μὴ διὰ μόνης τῆς τοῦ τρόπου μοχθηρίας, ἀλλὰ καὶ διὰ τῶν οὐκ ὀρθῶς οὐδὲ ἀληθῶς αὐτοῖς δοξαζομένων, φαῦλοι καὶ ἀδρανεῖς ὄντες οἱ τὰ χρηστήρια 2 κινεῖν νενομισμένοι δαίμονες δειχθείεν. Σκέψαι δ' οὖν, ο εἰ μὴ καί σοι θείας ἀλλότριος ὢν δυνάμεως ὁ περὶ αὐτῶν ὑποπεσεῖται λόγος, ἔκ τε ὧν παραθήσομαι ἀνατρεπτικῶν τοῦ περὶ [αὐτῶν] εἱμαρμένης, καὶ αὐτόθεν ἐκ τοῦς 3 τρόπου, καθ ̓ ὃν τὰς μαντείας ποιεῖσθαι λέγονται. Οὐ γὰρ δὴ δυνάμει κρείττονι τὴν τῶν μελλόντων γνῶσιν προειληφέναι φασὶν αὐτοὺς, ἐκ θεωρίας δὲ τῆς τῶν ἄστρων κινήσεως ὁμοίως ἀνθρώποις τὰ μέλλοντα κατα- το στοχάζεσθαι. Οὕτως οὐδὲν δύνασθαι, οὔτ ̓ ὠφελεῖν, οὔτε τοι τὸ παράπαν ἐνεργεῖν αὐτοὺς, εἰ μὴ τὰ καθ' εἱμαρμένην, φασί. Τούτων δὲ ἔλεγχος αὐτὸς ἐκεῖνος ὁ

om. C.

Tum ἀπευθύνομεν Β.

b 6. τῶν] τῆς Β. δειχθεῖεν Ε.Ι. B.C. σὺ pro σοι D. 5. περὶ αὐτῶν] αὐτῶν om. Β.C.D.I.

c. δειχθεῖεν] ἀπο2. ἀλλοτρίας ὑποπεσεῖται δυνάμεως ὁ περὶ αὐτῶν λόγος καὶ μὴ σοὶ Ι. 4. ἀνατρεπτικῶν] ἀνατρεπικῶν Β. 9. κινήσεως ὁμοίως] ὁμ. κιν. Β. 12. τοι] τι Β.C.G.I.

10. καταστοχάζεσθαι] στοχάζεσθαι C.D.G. 13. εἱμαρμένην] ἡμαρμένα Β. εἱμαρμένα Ι.

terea, quæ falso ab istis de fato constituta sancitaque sunt, affectam hisce de rebus disputationem recta certoque prosequamur: ut non ejus modo rationis, quam in vaticinando tenuerunt, improbitate, sed eorum etiam quæ ab illis decreta sunt pravitate ac vanitate, quam impotentes et imbecilli dæmones ii fuerint ostendamus, quorum motu 2 impulsuque regi oracula putabantur. Vide porro tu mihi, num ejusmodi quoque tibi accidat tota hæc de illis disputatio, ut eam ab omni similiter divina virtute vacuam haberi putes oportere, cum ex iis quæ ad convellenda de eorum fato placita subjiciam, tum ex ipsomet ritu quem ab iisdem suis in divinationibus adhiberi servarique ferunt. 3 Nec enim (ut ipsimet fatentur) ex vi quadam superiore futuri præsensiones ducunt hauriuntque suas; sed tantum de eo, perinde uti homines solent, observando astrorum motu conjiciunt. Ita nihil ipsi posse dicuntur, juvare nihil, nihil omnino, nisi quod fati necessitate teneatur, efficere. Ac reprehensionis hujus auctor ille ipse nobis

τῶν δαιμόνων προήγορος, ἐν οἷς ἐπέγραψε Περὶ τῆς ἐκd
λογίων φιλοσοφίας ὧδε λέγων πρὸς λέξιν·

I “Α γὰρ λέγουσιν οἱ θεοὶ, εἴπερ τὰ μεμοιραμένα γινώ

ΠΟΡΦΥ

ΡΙΟΥ

[139] σκοντες λέγουσιν, ἀπὸ τῆς τῶν ἄστρων φορᾶς δηλοῦσιν, καὶ p. 237 τοῦτο σχεδὸν πάντες ἐξέφηναν οἱ ἀψευδεῖς τῶν θεῶν.

Ι

Ερωτηθεὶς ὁ ̓Απόλλων τί τέξεται ἡ γυνὴ, ἐκ τῶν ἄστρων

εἶπεν ὅτι θῆλυ, ἐκ τοῦ σπορίμου ἐπιγνοὺς χρόνου. Λέγει δ' 5

οὕτως

Εκφύεται γαίηθεν ὁδῶν, ὅθι λείμακες ὄμβρου
διψοσύνη κατέμαρψεν ὅλον πόμα μητέρος αὐτῆς,
ἔνδον ὀρινομένης χρόνον ἄρκιον· οὔ τι δὲ κοῦρον,
ἀλλὰ κόρην· Φοίβη γὰρ ἐΰσκοπος ἤροσεν ἁγνὴν
Κύπριν, ἐπειγομένην θῆλυν γόνον, ὦ φίλε, σεῖο.

3Ἰδοὺ καὶ ἀπὸ τοῦ σπορίμου, ὅτι σελήνη ἐπὶ Αφροδίτην
ἐφέρετο, εἶπεν ὅτι θῆλυ γεννηθήσεται. Καὶ μὴν καὶ τὰς
νόσους ἐκεῖθεν προλέγουσιν. Ἐπάκουσον γὰρ,

2

d 8. ὅτι καὶ ἃ δοκοῦσι καὶ] ἃ γὰρ B.C.D.G. 9. εἴπερ] ὁ περὶ C.G. Tum μεμοιρασμένα B.C.G.

p. 237. 7. ἐκφύεται] ἐκφαίνεται D. qui mox ὁθηλείμακες. Μοχ ΐσ.
διψοσύνῃ κατέμαρψαν Vigeri margo. b 3. κόρην] κούρην Β.D. ἀλλὰ
κόρην om. C. 8. ὅτι] σοι C.G.

dæmonum vindex et defensor esto. Is enim, in eo quod De Oraculo-
rum Philosophia inscripsit opere, sic ad verbum loquitur.

Jam vero, inquit ille, quæcunque statuunt prænuntiantque dii, si
quando forte quæ vi fatorum eventura noverint, pronuntient, eadem ab
illis ex astrorum motu et conversione prædici, nemo fere deorum, quibus
veritas placet, aperte non fatetur.

Deinde pergit :

Consultus Apollo, cujusmodi partum enixura mulier esset; fœminam, inquit; id enim cognito satus conceptusque tempore, ex astrorum situ et ratione intellexerat. Ergo hunc in modum cecinit,

Nascitur ex terra, pluviæ qua sicca liquentis

Prata siti, potum genitricis funditus omnem
Exugunt: justo interea cui tempore venter
Succutitur. Sed fœmineus, non masculus olli
Foetus erit: castam observans nam Cyprida Phoebe

Tum subiit, quæ fœmineam tibi semine prolem
Urgebat.

3 En, ut ex conceptus tempore, quod luna cum Venere concurreret, fomi-
nam natum iri conjecerit. Atqui morbos etiam eadem ratione prænuntiant.
Audi enim,

10

6 Ταῦτα μὲν ὅτι οὐδὲ ἐκ θείας αὐτῶν δυνάμεως μαντεύον-
ται, ἀλλ' ἐξ ἄστρων ἐπιτηρήσεως κατὰ τοὺς μαθηματι
κῶν λόγους, ὡς μηδὲν ἐν τούτῳ διαφέρειν ἀνθρώπων,
μηδέ τι κρεῖττον καὶ φύσεως θειοτέρας ἔργον ἐπιδείκνυ- 15
ε. ἐνὶ στ.—ἄρηα om. Β. ἐνστέρνοισι Ι.
δαμάζοιο D. 3. πνεύμονος] πλεύμονος Ι.
σαν D.I. Vigeri margo.

ἀτραπὸν C.G.

δαμάζοι] δαμάζει C.G.I. ἀλγυνόεσσαν] ἀλγεινόεσ

10. ἀταρπὸν]

5. οἷς ἐπιλέγει om. C.G. τὰ ἑξῆς Ι. 6. κελαι νὴν] κελαινὰ C.G. 8. κακοῖς πελίοισι] κακὴ πελήισι C. κακὴ πελήισι D. κακοπελίοισι Ε.Ι. κακηπλήισι G. κακηπελίῃσι Toupius. 12. ἕτερα] ἕτερα πάλιν φησὶν ἐν ἑτέρῳ E.I.V. d 3. άλγυνόεις] ἀλγεινόεις C.G. 5. ψεύσατο] ἴσ. σπεύσατο Vigeri margo. 10. δυνάμεως ἑαυτῶν] αὐτῶν δυνάμεως Β.C.G. αὐτῶν D. ἑαυτῶν δυν. Ι. 11. ἐξ] ἐκ τῆς τῶν C.G. 12. μαθηματικών] μαθηματικοὺς Β. τῶν

μαθ. Ε.Ι.

14. κρείττων D.

Hunc perimet serpens media in præcordia pestis,
Unde ægro fœdi exundant pulmone dolores.

4 Et quæ sequuntur. Subditque deinceps,

Hunc morbum tibi fata creant: his certa voluntas
Atque immota manet, liventi absumere tabe,
Pestiferum nam stella subit Saturnia callem.

5 Et quibusdam interjectis,

Saturni at properans tristi Mars obvius astro,
Mars hominum pestis, vitalem abrumpere lucem
Cogit, et emotæ vertit fundamina mentis.

Divini te propterea mens sacra parentis

Jusserat infesto vitam subducere Marti.

6 Ex his profecto intelligis, eos non vi quadam sua eaque divina, sed astrorum observatione mathematicorum ad leges et præceptiones exacta, vaticinari solitos fuisse; nihil ut prorsus hoc in genere deos inter et homines interesset, nullumque ipsi vel superius, vel naturæ divinioris proprium opus exererent. Vide nunc, quemadmodum id

2

ήσθαι.

2

Θέα δ ̓ ὡς καὶ τὸ ἐφ' ἡμῖν ἀναιροῦσιν, οὐ μόνον p. 238

τὰ ἐκτὸς καὶ τὰ οὐκ ἐφ' ἡμῖν τῇ τῶν ἄστρων ἀνατιθέν

τες φορᾷ, ἀλλὰ καὶ τὰς ἡμετέρας προαιρέσεις.

Οὕτως καὶ ὁ ̓Απόλλων περί τινος, ἅμα καὶ τὴν περὶ πορτστρατιὰν προθυμίαν ἀφηγούμενος πόθεν αὐτῷ γίνεται, ἔφη,

̓́Αρεα κραιπνὸν ἔχει γενεθλήϊον, ὅς μιν ὀρίνει,

οὐδέ ἑ ταρχύσει· Ζηνὸς γὰρ ἐπέχραε βουλή,

ἢ οἱ κῦδος ἄρειον ἀπ ̓ Αρεος εὐθὺς ὀρέξει.

Καὶ πάλιν ἐπ' ἄλλου,

Εὐχαίτης ἐπέκειτο Κρόνος, στυγεροῖσι δὲ κέντροις
ἄλγυνεν παιδὸς Ταλαοῦ δυσπέμφελον ἠώ.

5

1 Εἰς τοσοῦτον δὲ τὴν εἱμαρμένην οἱ γενναῖοι θεοὶ πεφρίκασιν, ὡς ὁμολογεῖν μηδὲ κεραυνουμένοις αὐτῶν τοῖς 5 ἱεροῖς δύνασθαι ἐπαμύνειν. Πολλὴ ἄρα γένοιτ' ἂν ἐλπὶς ἀνθρώποις εὐχομένοις τυχεῖν βοηθείας παρὰ τῶν [140] μηδὲ σφίσιν αὐτοῖς ἐπαρήγειν δυνατῶν. Τί δὲ χρὴ λοιp. 238. μόνον] μόνα Ι. b. καὶ ὁ] καὶ om. C.G. 6. ταρχύσει] ταρχήσει C.G. 7. βουλὴ] βουλὴν .C.D.G. της Β.G. εὐχέταν C. Mox ἐπίκειται C.D.G.I. λοῖσι C.G. c. ἄλγυνεν] ἀλγύνει B.C.G.I. om. Β. δυσπάμφιλον ἐοῦ G. 2. εἷο] ἑοῦ D. αἰῶ Ι. γρ. αἰοῦ ἴσ. ἠὼ Vigeri marg. hoc probante Valckenario ad Euripid. Phœn. 425. 6. ἐλπὶς om. D. 7. μηδὲ] π. τῶν μηδὲ Ι, ἴσ. τῶν μηδὲ Vigeri margo. 8. ἐπαρήγειν] ἐπαρρήγειν Β.

2

11. εὐχαίτης] εὐχέστυγεροῖσι] στυφεδυσπέμφελον—ὁμολογεῖν

etiam quod in nostra potestate arbitrioque situm est, omnino tollant, dum non res tantum externas, aut quæ nostra ex voluntate non pendent, sed libertatis quoque nostræ consiliique rationes ex astrorum conversione suspendunt.

Ita nimirum Apollo, qui fieret, uti tanto nescio quis ad militiam impetu et ardore raperetur, edisserens,

Mars olli natalis adest, stimulatque ruentem;

Nec premet is tumulo; Jovis est nam certa voluntas,
Martis ut eximium subito decus auferat armis.

Itemque de altero,

Cæsarie densa incubuit, stimulosque cruentos

In tristem pueri auroram Saturnus adegit.

2 Ac fatum sane præclara numina tantopere pertimescunt, ut se ne fulmen quidem suis a templis arcere posse fateantur. Proinde sperent inter precandum homines de eorum auxilio vehementer, qui ne sibi quidem ipsis opem ferre queant. Quorsum vero pietas deinceps

10

ΡΙΟΥ

πὸν εὐσεβεῖν, καὶ τοὺς θεοὺς προσκυνεῖν, [καὶ σέβειν,] το

καὶ θεραπεύειν, μηδὲν οἵους τε καθόλου μηδὲ ἑαυτοῖς
ἐπαρκεῖν ; Ακουε δ' οὖν ἅ φησιν ὁ χρησμός

اد

Οὕτω καὶ ναῶν μοῖραι καὶ ἱερῶν, καὶ αὐτοῦ γε τοῦ ̓Απόλ
λωνος τὸ ἱερὸν μεμοίραστο κεραυνωθῆναι, ὥς φησιν,

Ω ζαθέης γεγαώτες Εριχθονίοιο γενέθλης,
ἔτλητ ̓ ἐλθέμεναι καὶ ἐμὴν ἐρεεινέμεν ὀμφὴν,
ὁππόθι δῃωθῇ περικαλλέος ἕδρανα σηκοῦ.
Κλῦτε δαφνηρεφέων μυχάτων ἄπο θέσκελον ὀμφήν.
Εὖτ ̓ ἂν ἄνω πνείοντες ὑπ ̓ ἠέριοι κελάδοντες
τρίβωνται πατάγοισιν ἐναντία δηριόωντες,
κρυμὸς δ ̓ αὖ περὶ κόσμον ἀπείρονα νήνεμος ἔσται,
μηδὲ διεξερύγησιν ἔχῃ κεκακωμένος αἰθήρ
αἰθαλόεις περὶ γαῖαν, ὅπη τύχεν, ἔκπεσε πυρσός·
τὸν μὲν δὴ θῆρές τε κατ ̓ οὔρεα δειμαίνοντες
φεύγουσιν πυμάτοις ὑπὸ κεύθεσιν, οὐδὲ μένουσιν

Μοχ οἵους pro οἵοις ex Vigeri marg. d. τι] & B.C.D.G. 7. μεμοίραστο]

€ 10. καὶ σέβειν om. Β.C.D.G. 11. ἑαυτοῖς] αὐτοῖς C.D.

μεμοίρατο Ι.

B.D.G. ἐριχθηνίοι Ι.

οις

pen. ζαθέης] ζαθέησοις C. ζαθέης G.

Tum ἐριχθόνιοι

3. ὀππόθι

p. 239. ἐλθέμεναι] ἐνθέμεναι Β.C.G. Mox ἐρεεινέμην Β.
δηωθῇ] ὁπόπτο θηωθῆ C. ὀπόπτοδι δηωθῆ G. 5. μυχάων] μυχάτων Β.
C.G.I. 7. ἄνω] ἄνα C. Μοχ ἴσ. πνείουσιν
ριόωντες] δηριόοντες Β. δηριήωντες C.

Vigeri margo.

τοις C.

Vigeri margo.

13. μὴ δὲ—θυμῷ om. Β.

9. δηΙ Ι. κρυμνὸς] κρυμός Β.G. 19. πυμάτοις] πυμέ

colatur? Quorsum diis honor, veneratio, obsequium debeatur, qui
sibi nullam prorsus in rem per se ipsos satis esse possint? Sed ora-
culum audi.

Sunt enimvero, inquit Porphyrius, sua quoque templis delubrisque fata :
imo et in fatis erat, ut ipsummet Apollinis templum fulmine conflagraret.
Id enim hunc in modum ille cecinit,

Huc age Erichthonii soboles divina parentis,
Quæ nostram expectas quæsito in limine vocem,
Postquam eversa jacent radiantis culmina templi,
E tectis lauro specubus diam accipe sortem.
Cœleste ad flamen, dum contra obmurmurat aër,
Quassatusque minas adversaque prælia miscet :
Dum ventorum expers magno stat frigus in orbe,
Libera nec pressus spiracula repperit æther;
Ignea fax humiles cæco petit impete terras.
Hanc pavidæ summis pecudes in montibus horrent,
Inque altas subeunt foveas, nec cœlitus actam

d

p. 239

5

10

15

20