que, scilicet Ludovicum, Bavaris et Germanis regem principemque concessit. Anno imperii Ludovici octavo, cespes longitudine quinquaginta pedum, latitudine x, altitudine vero vi, in Thuringia sine manibus de terra praecisus, ultra xxv. pedes de loco suo translatus est. In territorio tullensi, in villa quae dicitur Viercracum puella duodennis post sacram communionem a sacerdote in pascha susceptam, primum per x menses pane, deinde omni cibo et potu per triennium abstinuit, et postea ad communem vitam hominum rediit.

CV. EUGENIUS II.

EUGENIUS

in alia vero mensibus .11.

UGENIUS Secundus natione romanus, ex patre Boëmundo, coepit anno Domini DCCC.xxIII., chronica dicitur xxIIII. Sedit annis, in quadam vero chronica dicitur annis III, mensibus VII., diebus xxvIII. Hic prius sanctae Sabinae Cardinalis existens, eandem ecclesiam ciborio argenteo super altare, et pictura sollemni decoravit. Hoc anno primo ante solstitium aestivale, aëre in tempestatem repente converso, cecidit in Gallia cum grandine ingens glacici fragmentum, cuius longitudo xv, latitudo VI, crassitudo vero duos pedes habebat. Hoc tempore legati Michaëlis imperatoris constantinopolitani inter cetera munera Ludovico imperatori tulerunt libros beati Dionysii ariopagitae de hierarchia id est sacro principatu, ipso Ludovico petente de graeco in latinum. translatos (1). Qui ipso sancti martyris festo cum gau

(1) Immo vero opera Dionysii transtulit in latinum Iohannes Scotus sub Karolo Calvo Ludovici filio; quare halucinari heic historicum nostrum arbitror.

dio suscepti sunt, quod virtus ipsius martyris superauxit, xIx. aegrotis ipsa nocte a suis infirmitatibus liberatis. Rabanus sophista et sui temporis nulli poëtarum secundus fit abbas fuldensis; qui multa de sacris scripturis disseruit, quique librum de laudibus sanctae crucis figurarum varietate distinctum poëmate difficili atque mirabili composuit, et Sergio papae secundo offerendum transmisit. His diebus Herioldus dux Danorum cum uxore sua et filiis et magna parte Danorum Maguntiae baptizatur. Angelomus ad Ludovicum imperatorem tractatus in libros regum edit. Eugenius papa per laicos Romae caecatus est et martyrio coronatus, sepultusque est in ecclesia sancti Petri in Vaticano.

CVI. VALENTINUS.

ALENTINUS natione romanus coepit anno Domini DCCCXXVII Sedit diebus XL. Vacavit sedes diebus III.

CVII. GREGORIUS IIII.

GREGORIUS

REGORIUS quartus natione romanus, ex patre Iohanne, coepit anno Domini DCCCXXVII·, in quadam vero chronica dicitur xxvII. Sedit annis xvI. Hic ecclesiam sancti Martini in monte prius a fundamentis destruxit, et postea fabricis novis erexit. Hic cum Ludovici imperatoris et omnium episcoporum consensu instituit ut in totius Galliae et Germaniae partibus festum omnium sanctorum generaliter celebraretur kal. novembris, quod ex institutione Bonifacii papae romani antea faciebant. Huius tempore orta est magna turbatio christianis; nam de romanis quidam scelerati miserunt ad

Soldanum Babylonis ut Romam veniens Italiam pos sideret. Tanta itaque multitudo Sarracenorum per portum Centumcellensem intrans replevit superficiem terrae ut locustac. Obsessa Roma, capitur civitas leonina, ecclesia sancti Petri spoliatur et equorum stabulum efficitur; et non solum civitas, sed et omnis Tuscia in solitudinem redigitur. Tandem ad petitionem Gregorii papae Guido marchio cum Lombardis veniens, post Ludovicus rex cum Gallicis, cum multa sanguinis christianorum effusione Sarraceni sunt fugati. Huius etiam tempore Sarraceni Apuliam et Siciliam devastaverunt. Hic beatus Pontifex corpora sanctorum Sebastiani, Gorgonii et Tiburtii ex coemeteriis, in quibus antea iacuerant, ad ecclesiam saucti Petri perduxit, et in oratorio sancti Gregorii a loco ubi prius fuerant elevans, sub altari ipsius posuit; et ipse post innumera bona sepultus est apud sanctum Petrum.

Contra Ludovicum imperatorem filiorum eius et optimatum oritur commotio et simultas. Anno imperii Ludovici xvI. Sarraceni Siciliam incursantes Liparim insulam devastant, ubi corpus beati Bartholomaei quiescebat, quod olim loculo plumbéo iniectum, et in mare demissum, a paganis non ferentibus id propter nimiam claritatem siguorum ab hominibus in honore haberi, ab India usque ad hanc insulam ultro delatum fuerat. Cuius ossa nunc a Sarracenis huc illucque dispersa, et a quodam monacho, ipso revelante, collecta Beneventum transferuntur anno ab incarnatione Verbi DCCCXXXIX, principante in civitate Benevento Sicardo filio Siconis principis, quinto Beneventanorum principe. Ludovicus igitur videns sibi plures ex suis optimatibus adversantes, alios bonis privavit, alios in exilium pepulit, atque ita tam filios quam optimates

suos contra se magis exacerbavit. Post haec quorumdam malitia actum est, ut etiam consensu romani Pontificis et episcoporum iudicio procerumque regni Francorum, pius imperator imperii deponeret dignitatem ; siquidem populus a patre recesserat, et se ad filios eius. contulerat. Pius itaque pater a suis desertus et proditus in potestatem filiorum redactus, arma deponit, et recluditur ad paenitentiam peragendam. Eodem anno nutu divino prospera adversis succedunt, populique ad paenitentiam versi, in melius causam sancti imperatoris commutant, et ipsum pristino honori diguitatique restituunt, filiique eius commissorum veniam exposcunt. Lothario iam imperatori a piissimo patre interdicitur, ne nisi ipso iubente extra Italiam ullo paclo procedat.

Hoc tempore beati Viti martyris ossa Parisiis ad Corbeiam Saxoniae transferuntur; unde testati sunt ipsi quod ab illo tempore gloria Francorum ad Saxones ́sit translata. Anno Ludovici .xx. Normanni Gallias graviter infestant, a Frisonibus tributum accipiunt. Porro Normanni origine Dani, dicti barbara lingua Normanni, qui idem sunt quod Norvegii, quasi homines septentrionales, eo quod primum ab illa mundi parte venerunt. Ludovicus autem imperator filio suo Lothario ad se sub fide venienti reconciliatur, eique dignitatem imperii et regni coronam tribuit. Nec multo post adversa valetudine fatigatus diem clausit extremum, cuius corpus in ecclesia sancti Arnulphi episcopi venerabilis sepelitur.

Anno Domini DCCC.XLI. Lotharius filius Ludovici solus usurpans imperium imperat annis xv. Karolus vero et Ludovicus fratres eius dolentes se a fratre suo debita regni parte privatos, contra eum insurgere pa

est,

rant. Eis itaque de regni portione discordantibus, conseritur inter eos pugna in pago Antisiodorensi apud villam Fontanedum; et tanta caedes utrimque facta ut nulla aetas meminerit tantam stragem hominum factam fuisse in gente Francorum; et ita vires eorum attenuatae sunt ibi, ut nec suos terminos tueri ab extraneis possent. Victoria tamen Karolo et Ludovico provenit. Sed cum necdum a bello fratres desisterent, consilio optimatum tandem de pace agitur, et de partibus singulorum XL. principes eliguntur, qui convenientes in unum, regnum aequaliter dividerent, et ita pax in annum deducitur sequentem; descriptoque regno postea in tres partes, Verduni Galliae urbe fratres conveniunt, et inter se pacificantur; ac datis et acceptis invicem sacramentis, quisque ad descriptas sibi partes regni tuendas accedunt. Karolus accepit occidentalia regna ab oceano britannico usque ad flumen Mosam, in qua parte ab eo tempore usque ad nos Franciae nomen remansit. Ludovico autem orientalia regna cesserunt, omnis scilicet Germania usque ad Rhenum, et aliquae trans Rhenum civitates cum adiacentibus oppidis propter inopiam vini. Lotharius demum qui natu maior erat et imperator appellabatur omnia. Italiae regna tenuit cum ipsa Roma, nec non Provinciam et mediam partem Franciae, quae ab eo Lotharingia, id est Lotharii regio, mutato nomine appellatur. Post divisionem ergo factam, Karolus cognomento Calvus regnavit in Francia .xxxIII. annis, Ludovicus frater eius in Germania annis XXXIII