20) KAZIMIERZ JANCZEWSKI Wydaje czasopismo Sylwan, dziennik nauk leśnych.

21) ANTONI AULEITNER. Gospodarstwo leśne, czyli proste zasady hodowania, urządzania i użytkowania, oraz niezbędnej tychże ochrony, ze szczególną uwagą na lasy prywatne, dla użytku właścicieli ziemiańskich, etc. z ryc. i tabl. Warsz. 1853.

22) ALEXANDER 'OLUJAŃSKI napisał dzieło: Opisanie lasów Królestwa polskiego gubernii zachodnich cesurstwa rossyjskiego pod względem historycznym, statystycznym i gospodarczym. 4 tom. Warsz. 1854. Wędrówki po guberni augustowskiej w celu naukowym odbyte, przez członka wielu towarzystw naukowych, Warsz. 1859 w 8ce str. 450. Dzieło to oceniamy jako piękny dar dla literatury ojczystėj.

23) ALBERT THIERIOT. Technologia leśna czyli nauka korzystnego użycia drzewa i produktów leśnych z dziewiędziesięciu drzeworytami, Kraków 1856.

Wychodziło i jeszcze wychodzi wiele pism pereodycznych poświęconych gospodarstwu, jako to: Roczniki towarzystwa rolniczego krajowego. Tygodnik rolniczo-technologiczny, Korespondent rolniczy, Gazeta rolnicza i t. d.

24) E. SŁAWICKι wydał: Poszukiwania do historyi rólnictwa krajowego, Warsz. 1858.

25) ZIENKOWICZ LEON: Lacha z Lachów, Malowniczy poradnik ludowy święto-jański, wiejski i miejski, obejmu jący wszelakiego rodzaju wiadomości naukowe, gospodar skie i przemysłowe dla obojej plci przeznaczone, Lipsk 1864. U F. A. Brockhausa,

26) DĄBROWSKI LUDWIK. Regulamin dla gospodarzy wiejskich, oraz urządzenie gospodarstwa parobczanego. Warszawa 1863.

Chów i leczenie zwierząt.

ADAM FERD. ADAMOWICZ dokt. medycyny, professor w b. uniwersytecie, a następnie, c. medyko chirurgicznej akad. wileńskiej. Ur. w Wilnie 1802 roku gdzie nauki pobierał. Wydał prócz wielu prac po łacinie i niemiecku pisanych:

Nauka utrzymywania i ulepszenia zwierząt domowych, Wilno 1836. O chorobach koni, 1838. Praktyczne najnowsze postrzeżenia niektórych lekarzy, Wilno 1846. Zoonomia weterynarna czyli nauka o życiu zwierząt gospodarskich z tablic. Wilno 1841. Poczynił przypisy i dodatki do Cuviera Historyi nauk przyrodzonych. Wilno 1854, tłum. Belkego i Kremera i napisał: Rys początków i postępu anatomii w Polsce i Litwie, 1855 r. Wilno.

2) J. GER. WYŻYCKI Nauka chodowli zwierząt domowych, czyli o systematycznej poprawności oraz chowaniu i pielęgnowaniu krajowych koni, bydła rogatego itd. z przedmową M. Oczapowskiego, Wars. 1838.

3) STANISŁAW ŁYSZKOWSKI rodem z Galicyi po r. 1831 osiadły w Warszawie wypracowal: Naukę chowu owiec, etc. z 6 tabl. ryc. Warsz. 1839. Hodowla koni etc 2 t. Wars. 1842 pośmiertne wydanie. Poradnik chodowli weterynaryi dla ziemianina 2 tomy i atlas z 31 tabl. w arkusz. Warsz. 1839. Dzierżawca, i inne. w Warszawie 1841.

4) JAKOB LEWANDOWSKI, Poradnik weterynaryi gospodarczej, wydanie 2 zupełnie poprawione i pomnożone z 12 tabl. ryc. w oddzielnej oprawie, Warsz. 1858.

5) WŁADYSŁAW książe SANGUSZкo wydał: O sztuce chowu koni i utrzymaniu stada, wyd. 2 1850. Nie ma może kraju, w którymby chów koni był przedmiotem tyle ważnym, ile u nas w Polsce. Dobre lub złe, które się w tém dziełku znajduje, jest owocem własnych spostrzeżeń autora, gdyż żadnym książkom nie dowierzał, dopóki sam praktycznie téj lub owéj zasady nie doświadczył. Dla tego sądzi, iż to co napisał jest prawdziwém i korzystném do zastosowania na polskiej ziemi.

6) M. L. MALCZ wydał ważną i sumienną pracę pod napisem: Pogląd na przyczyny, historyą i rozwijanie się chorób zaraźliwych u zwierząt w stosunku do człowieka. (Przyczynek do patalogii porównawczej). Wars. 1865 r.

Ogrodnictwo.

1) J. F. BIERNACKI.

Dokladny praktyczny ogrodnik

w miesięcznych zatrudnieniach przedstawiony. Wrocl. 1855 r. 2) HERMAN HETZSCHOLD: Malowniczy ogrodnik, czyli sztuka zakładania malowniczych ogrodów w nowym stylu i gustownego przyozdobiania ich kwiatami. Z 16 kolorowanemi planami i wielu rysunkami, Wilno 1855.

3) A. NIGRONI Sadownictwo, czyli krotka nauka rozmnażania, ulepszenia i pielęgnowania drzew i kwiatów owoscowych, Lwów 1857.

4) MICHAŁ CZEPIŃSKI ur. 1800 w Gostyńskiem, od młodociannych lat oddawał się ogrodnictwu. Zwiedziwszy potém najsłynniejsze z téj gałęzi uprawy okolice i najpierwsze ogrody w Niemczech, Hollandyi, Francyi i Anglii; po kilkoletnich pracach w tych krajach pod najsławniejszemi ogrodnikami, wrócił do rodzinnego kraju i urządził własny ogród w Warszawie, który ciągle nowemi osobliwościami zbogaca i potrzeb kraju opatrywać nie przestaje. Czepiński pierwszy u nas praktyczny ogrodnik ośmielił się wydać pożądane dla krajowego użytku, dobrze od publiczności przyjęte dzieło: Ogrodnictwo powszechne obejmujące uwagi nad zakladem ogrodów, ogólne zasady uprawy roślin; tudzież praktyczną naukę urządzania inspektów, cieplarni i oranżeryi, rozmnażania i pielęgnowania wszelkich ogrodowych ziół, krzewów, drzew tak użytkowych jako i ozdobnych czyli kwiatów. Na długiém doświadczeniu oparte i do potrzeb kraju zastosowane z 12 tabl. rycin, Warsz. 1841.

5) JÓZEF STRU MILLO Ogrody północne 3 tom. 6 edyc u Rubena Rafałowicza Wilno 1862.

Pszczelnictwo nasze w ostatnich czasach wyraźniejszy ruch objawia tak na drodze praktycznego rozwoju, czego łowicka i prowincyonalne wystawy najlepszym były dowowem, jak niemniej i na drodze literacko-rólniczej, co liczne wydania dzieł pszczolarskich w tych czasach ogłoszone najlepiej stwierdzają. W rzędzie praktycznych pszczolarzy naszych bez zaprzeczenia mamy takich, co wynalazkami czyli raczej nowemi systemami wzbogacili ogólny rozwój tej ga

łęzi gospodarstwa krajowego, co imiona swoje przekażą potomności ze sławą europejską. Do rzędu tych praktycznych pszczolarzy należy PIOTR PROKOPOWICZ W Palczyskach zamieszkały, który przez wynalazek ula wsuwanego zjednał sobie imie pszczolarza europejskiego, jak o tém głoszą wszyscy naukowi pszczolarze Francyi, Anglii i Niemiec. My atoli metody Prokopowicza dotąd w kraju nie znamy, bo nie pisał po polsku. I kiedy we francuzkim i niemieckim języku, opisowi metody téj oddzielne dziełach pszczolniczych poświęcają rozdziały, my zaledwie z nazwiska znamy tego znakomitego pszczolarza, który za życia w majątku swoim urządziwszy szkołę pszczolnictwa, przez kilkadziesiąt lat kształcąc włościan, bardzo wpłynął na rozpowszechnienie pszczolnictwa w tej stronie.

Wykład popularny zasad pszczolnictwa Prokopowicza opisał NowLAŃSKI; W dziełku swém zastanawiał się autor nie tylko nad systematem Prokopowicza, ale i nad innemi najznakomitszemi systematami pszczolarzy europejskich, tak że wykład ten nosząc na sobie cechę wytrawnego sądu, jest ostatnim, że tak powiem, wyrazem racyonalnego rozwoju pszczolnictwa i wierném zobrazowaniem jego obecnego stanu. Ztąd też dzieło wedle systematu Prokopowicza napisane, nosi na sobie podwójny interes, to jest: że obznajmia z systematem tegoż, u nas dotąd nieznanym i że jest najkompletniejszym wykładem całego pszczolnictwa, czyli wszystkich najznakomitszych metód pszczolarskich w całej Europie i różni się od dzieł innych pszczolarskich swoim ogólnym poglądem na wszystkie systemata, kiedy inni pszczolarze polscy tylko swe własne metody opisywali.

1) ADAM MIECZYŃSKI wydał: Pszczolnictwo polskie czyli zbiór pism najpraktyczniejszych pszczolarzy polskich w 8ce Warsz. 1859. W zbiorze tym znajduje się przedruk Nauka kolo pasiek Walent. Kackiego z r. 1613. 2) Pszczoły i pszczolnictwo w Polsce Joachima Lelewela. 3) Opis metody Dzierzona skreślony na podstawie własnych doświadczeń p. księd. Dolinowskiego. 4) Sycenie miodu. 5) Rosliny pszczołom pożyteczne i szkodliwe. Obecnie zajął się

przekładem dziela Nowlańskiego podług wykładu Prokopowicza pod napisem: Dobry pszczolarz wraz z kilkudziesiąt rycinami objaśniającemi najznakomitsze wynalazki w pszczolnictwie, a mianowicie te, które dla kraju naszego są najodpowiedniejsze.

2) MIKOŁAJ WITWICKI Wydał: 1) Pszczolnictwo krajowe, czyli o środkach i sposobach podniesienia pasiek, do tego przynajmniej stopnia, na którym dawniej w Polsce były, Warsz. 2 tomy 1829. 2) Nauka chodzenia okolo pszczół w prowincyach polskich, oparta na rzeczywistych, w kraju naszym czynionych doświadczeniach, Warsz. 1830.

3) TOMASZ NUTT: Nowa przewiewna metoda chowu pszczół w stosownie urządzonych uluch, wydał P. E. Leśniewski z 5 tabl. Warsz. 1838.

Tegoż Nauka chowu pszczół rozmaitemi sposobami, stosownie do różnego gatunku ulów, już pojedyńczych, już składanych, przewiewnych czy słomianych, zgodnie z naturą tego owadu i doświadczeniem światłych pszczolarzy, jako drugie poprawione i pomnożone wydanie (Nowej przewiewnej metody) do użytku polskich gospodarzy przygotował P. E. Leśniewski z 9 tablic. Warsz. 1843.

4) PUTSCHE E. Nauka chodowania pszczół, oparta na wieloletniem doświadczeniu z niem. przeł. J. S. Kraków 1835 i 1839.

5) JÓZEF STRUMILLO wydal: Pszczolnictwo ogrodowe czyli domowe z figur. litogr. w 8ce Wilno 1837.

6) T. SZULŻYŃSKI Nowy pasiecznik, czyli nauka pszczolnictwa arcykorzystną a niekosztowną metodą ulepszonego, z ryc. Berdyczów 1842.

7) JAN BIELAWSKI ksiądz proboszcz grecko - unicki napisał piękną rozprawę i takową przedstawił C. K. Galicyjskiemu Towarz. Gospodarskiemu 1847 r.

8) JAN DOLINOWSKI ksiądz proboszcz grecko - unicki parafii Hańska wydal: Chów pszczół w ścisłém połączeniu metody rojnej z miodną, w stosownym na ten cel urządzonym ulu, zalecającym się najłatwiejszym rozmnażaniem ro