nadwerężony jeszcze bardziej ciągłą pracą osłabił, pojechał do Ostendy, dla poratowania i powtórzył także w r.-1857 i prawie całkiem zaniewidział. To stało się powodem, że wziął uwolnienie z Zakladu naukowego i dzisiaj mieszka prywatnie, lecząc się ciągle na oczy. W piśmie zbiorowém Jozefata Ohryzki w Petersburgu na rok 1860 wydaném znajduje się z pracy Szajnochy Słowianie w Andaluzyi. Szajnocha ogłosił następnie poprawne 2gie wydanie Jadwiga i Jagiello. Wydanie to znacznie pomnożone wyszło we Lwowie u Winiarza w 4ch tomach roku 1861. Prócz tego drukuje Opowiadania o Junie III. Cale to dzieło przedstawiające obraz dziejów Polski z 17 wieku składać się będzie z 10ciu tomików, każdy po ośm do dziesięciu arkuszy druku i z osobnym tytułem. Tom I który wyszedł w Żytomierzu u Hussarowskiego r. 1860, nosi tytuł: Mściciel. Autor rozpoczyna dzieło rodowodem i historyą trzech rodów Danilowiczów, Żółkiewskich i Sobieskich. Kończy zaś tom niniejszy opisem pogrzebu matki króla Jana. Następne tomy miały wychodzić co sześć miesięcy po dwa do roku; dotąd jednakże żaden się jeszcze nie ukazał. Ostatnią większą pracą historyczną Szajnochy jest ustęp z dziejów Władysława IV, pod tytułem: Dwa lata dziejów naszych 1646–1648; dotąd wyszedł (we Lwowie u Winiarza r. 1865) tom 1szy obejmujący opowiadania zamiarów królewskich wojowania z Turcyą i początków buntu Kozaków. Z mniejszych prac krytycznych wydał we Lwowie r. 1865 u Wilda Przegląd krytyczny księgi pamiętniczej Jakóba Michałowskiego. Daj Boże, aby mu nader skolatany stan zdrowia pozwolił nadal uprawiać niwę dziejów ojczystych!

18) KAZIMIERZ STADNICKI, brat Alexandra, wydaje historyą synów Gedymina; we Lwowie 1849-1853, dotąd wyszło 2 t. Powiodło się autorowi zupełnie w dziele swém wiele nieznanych dotąd wypadków odkryć, wiele nieprawdziwości w dziełach dawniejszych historyków sprostować, wiele wątpliwości usunąć i tym sposobem ową ciemną część w historyi polskiego narodu z szczęśliwym skutkiem wyjaśnić.

19) HENRYK SCHMITT rozpoczął we Lwowie na obszerniejszy wymiar: Rys dziejów narodu polskiego od najdawniejszych czasów znanych do r. 1763, Lwów 1854, z wielkiém powodzeniem. Rokosz Zebrzydowskiego opisany według źródeł głównie rękopiśmiennych, Lwów 1858.

20) MICHAL GLISZCZYŃSKI wydał: Znaczenie i wewnętrzne życie Zaporoża, Warsz. 1852 dzieło krytycznie opracowane. O królu Władysławie czyli o klęsce warneńskiej, przypisami objaśnił i biografię Kallimacha dodał, w wielkiej Sce, Warsz. 1854. Życie, nauczanie i śmierć Sokratesa z ryciną, Warsz. 1858. Tą pracą dał nowy dowód daru pisania pożytecznych książek. Huss i Hussyci. Szkice historyczne podług Palackiego i Sommera z 2 rycinami, Warsz. 1859. Rozmaitości naukowe i literackie, Warsz. tomów IV w 12ce 1859. Studya te jak są owocem kilkoletniej sumiennéj pracy, tak prawdziwie piękuym nabytkiem dla literatury naszej.

21) L. H. DUCHIŃSKI ogłosił dzieło pod tytułem: Zasady dziejów polskich i innych krajów słowiańskich, Paryż 1850. Jestto praca ściśle naukowa, zawierająca badania nad początkami krajów, języka i cywilizacyi Słowian. Dalej Pomnik Nowogrodzki, Paryż 1862 i Rodowody Słowian, Polska i Rus, Paryż 1863. Daje w nich bardzo ważne skazówki, na które nawet postronni historycy teraz zwracają swoją uwagę.

22) W. KORWINOWICZ pseudonim, właściwie (Korwin Wróblewski) napisał: Slowo dziejów Polski 3 tomy, Lipsk r. 1859 nakład księgarni Wolfa w Petersburgu. Jestto rodzaj poglądu na dzieje polskie, do którego mu służyły za podstawę dzieje Rzpltéj Moraczewskiego, a to aż do epoki pierwszych elektów, następnie starał się korzystać i z innych późniejszych i współczesnych, aby sam czytelnik zajął stanowisko, z którego się sam zapatrywał na dzieje nasze. Dzieło to piękne myślą, która je natchnęła, piękniejsze jeszcze miłością, która w niém tchnie, ale za pobieżne.

23) FRYDTRYK hr. SKARBEK napisał i wydał: Dzieje

księstwa warszawskiego 2 tomy w Poznaniu nakladem J. Żupańskiego 1860. Ocena tego dzieła znajduje się w Przeglądzie poznań. w numerze 1szym na rok 1860, do którego się powołujemy a która sumiennie i sprawiedliwie dobroć, i niedostatki wskazała. Mamy nadzieję, iż mąż tak znakomity w piśmiennictwie okres ten czasu dotąd nieopracowany przy 2giém wydaniu poprawić zechce.

24) MAURYCY MOCHNACKI, urodził się dnia 13 Września 1804 r. we wsi Bojańcu, cyrkule żółkiewskim w Galicyi, wsi dziedzicznej rodziców. Umarł w Auxerres, nad rzeką Saoną w Burgundyi d. 20 Grudnia 1834. Zar życia strawił młodzieńca, który od razu stanął na wysokości pierwszorzę dnego krytyka, a po wypadkach 1830 i 1831 r. historyka odchylającego mistrzowską ręką i nieporównanym wdziękiem mowy, najgłębsze tajemnice stanu. Wydał: Powstanie narodu polskiego Paryż 1834. 2 Tomy. Drugie wydanie Wrocław 1850. 4 Tomy. Trzecie wydanie: 5 Tomów u J. K Żupańskiego w Poznaniu 1863. Tom 1. zawiera listy do matki pisane. T. 2 i 3: Dzieje powstania roku 1830-31. T. 4. Pisma rozmaite. Tom 5: Historią literatury.

25) LUDWIK MIEROSŁAWSKI Wydał: Powstanie narodu polskiego od epoki na której opowiadanie zakończył Mochnacki 2 tomy, Paryż 1845, Tom III Paryż 1865 doprowadzony do końca Lipca 1831.

26) FELIX WROTNOWSKI Historya powstania Wolynia, Podola i Ukrainy, Paryż 3 tomy 1837 i 1838. Tegoż zbiór pamiętników.

27) PIOTR LASKOWSKI † 1859, przełożył z niemieckiego Historyą powstania naroću polskiego z poprawnego 2go wydania Rycharda Ottona Spazier, doktora filozofii, Paryż 1833 tomów 5.

28) KARÓL HOFFMAN wydał: Rzut oka na stan polityczny królestwa od r. 1815 do 1830 Warszawa. To dziełko jest najlepsze ze wszystkich dotąd tę epokę opisujących, bo zasadza się na dokumentach które w archiwum znaleziono.

29) Bezimienny wydał: Opowiadania historyczne na

kladem Zupańskiego, Poznań 1860. Jestto zbiór artykułów które ukazywały się w pismach warszawskich. Kronika Helmolda, Wzięcie Poznania przez konfederatów tarnogrodzkich, w dniu 24 lipca 1716 r., Niewola Franc. Ponińskiego stolnika poznańskiego, starosty kopanickiego na Sonensteinie r. 1734. Powstanie Kościuszki w Kurlandyi. Wspomnienie z czasów Prus południowych. Artykuły te zajmujące treścią, odsłaniają wiele nieznanych chwil w naszej historyi. Szczególniéj ostatni opisujący stan społeczeństwa naszego z epoki Prus poludniowych, pokazuje ogromny upadek ducha. lesny to obraz, jednakowoż sposób w jaki go autor skreślił, może nie być właściwém odbiciem prawdy; czerpał bowiem szczegóły i rysy z ówczesnych gazet, a pytanie wielkie czy ówczesne gazety były wiernem społeczeństwa odbiciem? Urzędowe ogłoszenia nie zawsze bywają wyrazem życia chroniącego się w domowem zaciszu. Drugi tom tego dzieła wyszedł tamże w r. 1862.

Bo

30) ANTONI MORZYCKI: Polska (dawna) jako naród i jako państwo (dzieje początkowe) nakład autora w Krakowie 1858.

31) LEOPOLD HUBERT przełożył ks. Parthenay: Dzieje panowania Fryderyka Augusta 11 z 7 rycinami, Warsz. 1854. Uklady zapolskie, z r. 1582 znalezione w metryce litew., wydrukowane w bibliot. warsz., Kwiecień 1860. Adam na Melsztynie i Czekarzewicach Tarło woj. lubelski. Ustęp z czasów Augusta III bibl. Warsz. 1859. Szkice i pamiętniki historyczne 2 Tomy. Warszawa, 1861 r.

32) JUSTYN NARBUTT. Dzieje wewnętrzne narodu litew. z czasów Jana Sobieskiego i Augusta 11, wyd. 2gie Wilno 1843 2 tomy.

33) JÓZEF SĘKOWSKI ur. 1800 + 16 Marca 1858 w Petersburgu. Mąż znakomitych zdolności. Wydał Collectanea z dziejopisów tureckich, rzeczy do historyi polskiej służących; z dodatkiem objaśnień potrzebnych i krytycznych uwag. 2 tom. Warsz. 1825. W późniejszym czasie redagował Balamula w Petersburgu; nakoniec poświęcił się całkiem lite

raturze rossyjskiej i był w niej pierwszorzędną wielkością znany pod nazwiskiem barona Brambeusa.

34) W. IGN. PIETRASZEWSKI wydał: Nowy przekład dziejopisów tureckich dotyczących historyi polskiej, a szczególniéj Tarychy Wasyf Efendego. Berlin 1846.

35) JÓZEF SZUJSKI, znany nam już jako poeta, który ostatniemi czasy wydał dramat: Jerzy Lubomirski Lwów 1863 i Portrety Nie- Van-Dyka, Lwów 1861 oddające zręcznie charaktery galicyjskich mieszkańców, rzucił się teraz na Dzieje Polski według ostatnich badań dla użytku młodzieży. Brak mu może w tym nowym dla siebie zawodzie nauki, samodzielności i wytrawnego sądu, a czasem grzeszy lekkością deklamatorską, jaką mu zarzuca w swej rozprawie Henryk Schmitt zamieszczonej w 3 tomie Roczników towarzystwa przyjaciół nauk poznańskiego (1865) ze względu na oceniony w Tom. III str. 169. jego Dziejów, Rokosz Zebrzydowskiego, nagradza przecie te usterki popularnością wykładu, pięknością języka i gorącą miłością przedmiotu. W razie oddania się szczerego studiom dziejowym i ocenianiu sumiennemu wypadków, zapowiada Szujski tém pożądańszego w piśmiennictwie naszém historyka, ile że prace swą poświęca młodzieży i ukształceńszym warstwom ludu. Dotąd wyszło Dziejów Polski J. Szujskiego pięć grubych poszytów w osemce aż do Augusta III. Lwów 1862-1865 r.

177. Dziejopisarze szkólni z tego okresu. 1) LUK. GOŁĘBIOWSKI, Wiadomości z historyi polsk. zastosowane do użytku płci żeńskiej. Z 4 mappami. Wyd. 2gie znacznie pomn. Warsz. 1830.

2) JOACHIM LELEWEL, Dzieje Polski, potocznym sposobem opowiedział, z 12 map. Warsz. 1830. Wyd. 4, 5, 6, w 12ce. Wrocław 1849.

3) MICHAL BALINSKI, Historya polska, w Warszawie r. 1844.

4) M. PAWLISZczew,

i mappa. Wrocław. 1844.

Dzieje Polski. Z obr. chronol.

5) LUCYAN SIEMIEŃSKI, Wieczory pod Lipą, Poznań