Obrazy na stronie
PDF
ePub

et facient hortos, et comedent fructus eorum. A et non evellam eos ultra de terra sua : quam El plantabo eos super humum suam : dedi eis, dicit Dominus Deus tuus.

Explicit liber Amos prophetæ.

INCIPIT

LIBER ABDIE PROPHETÆ.

Visio Abdiæ.

Hæc dicit Dominus Deus ad Edom : Auditum audivimus a Domino,

et legatum ad gentes misit:

Surgite,

et consurgamus adversus eum in prælium. Ecce parvulum te dedi in gentibus: contemptibilis tu es valde.

Superbia cordis tui extulit te habitantem in scissuris petrarum (Al. petræ.)

exaltantem solium suum (Al. tuum), qui dicis in corde tuo:

Quis detrahet me in terram?

Si exaltatus fueris ut aquila,

et si inter sidera posueris nidum tuum :

inde detraham te, dicit Dominus.

Si fures introissent ad te, si latrones per noctem, quomodo conticuisses?

nonne furati essent sufficientia sibi?

Si vindemiatores introissent ad te,

nunquid (Al. add. non) saltem racemos reliquissent tibi?

Quomodo scrutati sunt Esau,

investigaverunt abscondita ejus ?

Usque ad terminum emiserunt omnes viri fæderis tui illuserunt tibi,

invaluerunt adversum te viri pacis tuæ:

B

Qui comedunt tecum, ponent insidias subter te : C non est prudentia in eo.

Nunquid non in die illa, dicit Dominus: perdam sapientes de Idumæa,

et prudentiam de monte Esau ? Et timebunt fortes tui a meridie,

ut intereat vir de monte Esau.

Propter interfectionem, et propter iniquitatem in fratrem tuum Jacob,

operiet te confusio, et peribis in æternum. In die cum stares adversus 1,

quando capiebant alieni exercitum ejus, et extranei ingrediebantur portas ejus, et super Jerusalem mittebant sortem:

tu quoque eras quasi unus ex eis.

Et non despicies in die fratris tui,

[blocks in formation]

neque despicies et tu in malis ejus in die vastitatis illius:

et non emitteris adversus exercitum ejus in die vastitatis illius.

Neque stabis in exitibus, ut interficias eos qui fugerint

et non concludes reliquos ejus in die tribulationis Quoniam juxta est dies Domini super omnes gentes, sicut fecisti, fiet tibi :

retributionem tuam convertet in caput tuum. Quomodo enim bibisti (Al. bibistis) super montem sanctum meum,

bibent omnes gentes jugiter :

Et bibent, et absorbebunt,

et erunt quasi non sint.

Et in monte Sion erit salvatio, et erit sanctus : et possidebit domus Jacob eos, qui se possederant.

Et erit domus Jacob ignis,

et domus Joseph flamma,

et domus Esau stipula;

Et succendentur in eis, et devorabunt eos :
et non erunt reliquiæ domus Esau,
quia Dominus locutus est.

Et hæreditabunt hi qui ad austrum sunt, montem
Esau,

et qui in campestribus Philisthim :

Et possidebunt regionem Ephraim, et regionem Samariæ.

et Benjamin possidebit Galaad.

Et transmigratio exercitus hujus (Al. ejus) filiorum Israel,

omnia Chananæorum usque ad Sarephtam :

Et transmigratio Jerusalem, quæ in Bosphoro est, possidebit civitates austri.

Et ascendent salvatores in montem Sion

judicare montem Esau :

et erit Domino regnum.

↑ Addunt vulgati libri atque ispe Hieron. in Commentario eum, quod tamen in Hebræo pronomen non

[blocks in formation]
[blocks in formation]

Tollite me, et mittite (Al add. me) in mare,

el cessabit mare a vobis:

scio enim ego quoniam propter me tempestas grandis hæc venit (Al. est) super vos.

Et remigabant viri, ut reverterentur ad aridam, et non valebant:

quia mare ibat, et intumescebat super eos. Et clamaverunt ad Dominum, et dixerunt; Quæsumus, Domine, ne pereamus in anima viri istius,

et ne des super nos sanguinem innocentem : quia tu, Domine, sicut voluisti, fecisti.

Et tulerunt Jonam, et miserunt in mare: et stetit mare a fervore suo.

Et timuerunt viri timore magno Dominum, et immolaverunt hostias Domino, et voverunt vota.

(Cap.II.) Et præparavit Dominus piscem grandem, ut deglutiret Jonam :

et erat Jonas in ventre piscis tribus diebus et

tribus noctibus.

Et oravit Jonas ad Dominum Deum suum de ventre piscis.

Et dixit:

Clamavi de tribulatione mea ad Dominum,

et exaudivit me:

De ventre inferi clamavi,

et exaudisti vocem meam.

Et projecisti me in profundum in corde maris, et flumen circumdedit me :

Omnes gurgites tui, et fluctus tui

super me transierunt.

mentario addito Dei legit S. ipse interpres, in Com. * Cum urbs magni Dei juxta Hebr. 17 y

D

vertumtamen rursus videbo templum sanctum tuum,

Circumdederunt me aquæ usque ad animam (Al. add. meam):

abyssus vallavit me, pelagus cooperuit caput

meum.

Ad extrema montium descendi :

terræ vectes concluserunt me in æternum. Et sublevabis de corruptione vitam meam, Domine, Deus meus,

Cum augustiaretur in me anima mea,

Domini recordatus sum :

ut veniat ad te oratio mea ad templum sanctum

tuum.

Qui custodiunt vanitates frustra,

misericordiam suam derelinquunt,

Ego autem in voce laudis immolabo tibi : quæcunque vovi, reddam pro salute Domino. Et dixit Dominus pisci :

et evomuit Jonam in aridam.

(Cap. III.) Et factum est verbum Domini ad Jonam secundo, dicens :

Surge et vade in Niniven civitatem magnam :

et prædica in ea prædicationem,quam ego loquor ad te.

Et surrexit Jonas, et abiit in Niniven juxta verbum Domini :

1

et Ninive erat civitas magna itinere dierum trium.

Et cœpit Jonas introire in civitatem itinere diei unius et clamavit, et dixit:

Adhuc quadraginta dies,

et Ninive subvertetur.

Et crediderunt viri Ninivitæ in Deum :

et prædicaverunt jejunium,

et vestiti sunt saccis a majore usque ad minorem. Et pervenit verbum ad regem Ninive: et surrexit de solio suo,

et abjecit vestimentum suum a se, et indutus est

sacco,

et sedit in cinere.

Et clamavit, et dixit in Ninive ex ore regis et principum ejus, dicens:

Homines, et jumenta, et boves, et pecora non gustent quidquam :

nec pascantur et aquam non bibant.

Et operiantur saccis homines et jumenta, et clament ad Deum (Al. Dominum) in fortitudine, et convertatur vir a via sua mala, et ab iniquitate, quæ est in manibus eorum.

Quis scit si convertatur et ignoscat Deus :

et revertatur a furore iræ suæ, et non peribimus?

Et vidit Deus opera eorum, qui conversi sunt de via sua mala :

et misertus est Deus super malitia,quam locutus fuerat ut faceret eis.

et non fecit.

(Cap. IV.) Et afflictus est Jonas afflictione magna, et iratus est :

Et oravit ad Dominum, et dixit:
Obsecro, Domine,

nunquid non hoc est verbum meum, eum adhuc essem in terra mea :

Propter hoc præoccupavi, ut fugerem in Tharsis. Scio enim quia tu Deus clemens et misericors es, patiens et multæ miserationis, et ignoscens super malitia.

Et nunc, Domine, tolle, quæso, animam meam a me: quia melior est mihi mors quam vita. Et dixit Dominus :

Putasne, bene irasceris tu?

□ quæ ejus est linguæ inepбo, cum rei alicujus amplitudinem ac præstantiam commendat.

[blocks in formation]

(Cap. I.) Verbum Domini, quod factum est ad Michæam Morasthiten,

in diebus Joatham, Ahaz, et Ezechiæ, regum Juda; quod vidit super Samariam, et Jerusalem, Audite, populi cmnes,

et attendat terra, et plenitudo ejus : Et sit Dominus Deus vobis in testem, Dominus de templo sancto suo.

Quia ecce Dominus egreditur (Al. egredietur) de loco suo:

et descendet, et calcabit super excelsa terræ.

Et consumentur montes subtus eum:

et valles sciendentur sicut cera a facie ignis, sicut aquæ, decurrunt in præceps.

In scelere Jacob omne istud,

et in peccatis domus Israel.

Quod scelus Jacob?

nonne Samaria?

Et quæ excelsa Judæ ?

nonne Jerusalem ?

Et ponam Samariam quasi acervum lapidum in agro cum plantatur vinea:

et detraham in vallem lapides ejus, et fundamenta ejus revelabo.

Et omnia sculptilia ejus concidentur,

et omnes mercedes ejus comburentur igne. et omnia idola ejus ponam in perditionem: Quia de mercedibus meretricis congregata sunt, et usque ad mercedem meretricis revertentur. Super hoc plangam, et ululabo: vadam spoliatus, et nudus: Faciam planctum velut draconum, et luctum quasi struthionum, Quia desperata est plaga ejus, quia venit usque ad Judam,

tetigit portam populi mei usque ad Jerusalem. In Geth nolite annuntiare,

[blocks in formation]

Planctum domus vicinæ (Al. Asel) accipiet ex vobis, quæ stetit sibimet.

Quia infirmata est in bonum, quæ habitat in amaritudinibus (Al. Maroth):

quia descendit malum a Domino in portam Jerusalem.

Tumultus quadriga stuporis habitanti Lachis: principium peccati est filia Sion,

quia in te inventa sunt scelera Israel.

Propterea dabit emissarios super hæreditatem Geth: domus (Al. domo) mendacii in deceptionem regibus Israel.

C Adhuc hæredem adducam tibi quæ habitas in Maresa: usque ad Odolllam veniet gloria Israel. Decalvare et tondere super filios deliciarum tuarum dilata calvitium tuum sicut aquila: quoniam captivi ducti sunt ex te.

D

(Cap. II.) Væ qui cogitatis inutile,

et operamini malum in cubilibus vestris :

In luce matutina faciunt illud,

quoniam contra Deum est manus eorum. Et concupierunt agros, et violenter tulerunt, et domos rapuerunt:

Et calumniabantur virum et domum ejus; virum et hæreditatem ejus.

Idcirco hæc dicit Dominus:

Ecce ego cogito super familiam istam malum: unde non auferetis colla vestra, et non ambulabitis superbi,

quoniam tempus pessimum est.

In die illa sumetur super vos parabola,

et cantabitur canticum cum suavitate, dicentium: Depopulatione vastati sumus:

Pars populi mei commutata est:

quomodo recedet a me, cum revertatur, qui regiones nostras dividat ?

Propter hoc non erit tibi mittens faniculum sortis in coetu Domini.

Ne loquamini loquentes:

Non stillabit super istos, non comprehendet confusio.

Dicit domus Jacob:

Nunquid abbreviatus est spiritus Domini.

[blocks in formation]

pessima.

Utinam non essem vir habens spiritum,

et mendacium potius loquerer, Etillabo tibi in vinum et in ebrietatem :

et erit super quem stillatur populus iste. Gongregatione congregabo, Jacob, totum te: in unum conducam reliquias Israel,

pariter ponam illum quasi gregem in ovili, quasi pecus in medio caularum,

tumultuabuntur a multitudine hominum. Ascendet enim pandens iter ante eos:

divident, et trausibunt portam, et egredientur per eam :

Et transibit rex eorum coram eis,

et Dominus in capite (Al. capita) eorum. (Cap. III.) Et dixi: Audite, principes Jacob, et duces domus Israel:

Nunquid non vestrum est scire judicium,

quid odio habetis bonum, et diligitis malum? Qui violenter tollitis pelles eorurn desuper eis, et carnes corum desuper ossibus eorum.

Qui comederunt carnem populi mei,

et pellem eorum desuper excoriaverunt:

Et ossa eorum confregerunt, et conciderunt sicut in lebete,

et quasi carnem in medio ollæ.

Tunc clamabunt ad Dominum, et non exaudiet eos: et abscondet faciem suam ab eis in tempore illo, sicut nequiter egerunt in adinventionibus suis. Hæc dicit Dominus super prophetas, qui seducunt populum meum:

qui mordent dentibus suis, et prædicant pacem: Et si quis non dederit in ore eorum quidpiam, sanctificant super eum prælium. Propterea nox vobis pro visione erit, et tenebræ vobis pro divinatione: Et occumbet sol super prophetas, et obtenebrabitur super eos dies.

Et confundentur qui vident visiones,

et confundentur divini :

Et operient vultus suos omnes,

quia non est responsum Dei.

Verumtamen ego repletus sum fortitudine spiritus Domini, judicio et virtute:

ut annuntiem Jacob scelus suum, et Israel pec

catum.

Audite hoc, principes domus Jacob et judices domus Israel:

qui abominamini judicium, et omnia recta pervertitis.

Qui edificatis Sion in sanguinibus,

et Jerusalem in iniquitate. Principes ejus in muneribus judicabant,

et sacerdotes ejus in mercede docebant: et prophetæ ejus in pecunia divinabant: Et super Dominum requiescebant, dicentes: Nunquid non Dominus in medio nostrum ? non venient super nos mala.

Mirum quod in secunda persona præferunt libri omnes Latini, interficies, et Græci va

A propter hoc, causa vestri, Sion quasi ager arabitur : et Jerusalem quasi acervus lapidum erit.

et mons Templi in excelsa silvarum.

(Cap. IV.) Et erit:

In novissimo dierum erit mons domus Domini præ. paratus in vertice montium,

et sublimis super colles :

et fluent ad eum populi.

Et properabunt gentes multæ, et dicent: Venite, ascendamus ad montem Domini, et ad domum Dei Jacob:

Et docebit nos de viis suis, et ibimus in semitis ejus: Quia de Sion egredietur lex,

et verbum Domini de Jerusalem.

Et judicabit inter populos multos

et corripiet gentes fortes usque in longinquum: Et concident gladios suos in vomeres,

et hastas suas in ligones:

B Non sumet gens adversus gentem gladium: et non discent ultra belligerare.

C

D

Et sedebit vir subtus vineam suam, et subtus ficum suam,

et non erit qui deterreat (A. exterreat): quia os Domini exercituum locutum est.

Quia omnes populi ambulabunt unusquisque in nomine Dei sui:

nos autem ambulabimus in nomine Domini Dei nostri in æternum et ultra.

In die illa, dicit Dominus, congregabo claudican

tem:

et eam, quam ejeceram, colligam,

et quam afflixeram:

Et ponam claudicantem in reliquias :

et eam, quæ laboraverat, in gentem robustam : Et regnabit Dominus super eos in monte Sion, ex hoc nunc et usque in æternum.

Et tu, turris gregis, nebulosa filia Sion usque ad te veniet,

et veniet potestas prima regnum filiæ Jerusalem. Nunc quare moerore contraberis ?

nunquid rex non est tibi, aut consiliarius tuus periit,

quia comprehendit te dolor sicut parturientem? Dole, et satage, filia Sion, quasi parturiens: quia nunc egredieris de civitate, et habitabis in regione,

et venies usque ad Babylon em: Ibi liberaberis,

ibi redimet te Dominus de manu inimicorum tuorum.

Et nunc congregatæ sunt super te gentes multæ, quæ dicunt: Lapidetur:

et aspiciat in Sion oculus noster.

Ipsi autem non cognoverunt cogitationes Domini,

et non intellexerunt consilium ejus :

quia congregavit eos quasi fenum area. Surge et tritura, filia Sion;

quia cornu tuum ponam ferreum, et ungulas tuas ponam æreas.

Et comminues populos multos,

et interficiam Domino rapinas eorum,

et fortitudinem eorum Domino universæ terræ, (Cap. V.) Nunc vastaberis, filia latronis: obsidionem posuerunt super nos,

in virga percutient maxillam judicis Israel: Et tu, Bethlehem Ephrata, parvulus es in millibus Juda:

ex te mihi egredietur qui sit dominator in Israel, et egressus ejus ab initio, a diebus æternitatis. Propter hoc dabit eos usque ad tempus, in quo parturiens pariet :

et reliquiæ fratrum ejus convertantur ad filios

cum in Hebr. tamen sit in prima quod est interficium, seu verius anathemate devovebo.

Israel 1.

Et stabit, et pascet in fortitudine Domini, in sublimitate nominis Domini Dei sui ; Et convertentur,

quia nunc magnificabitur usque ad terminos terræ Et erit iste pax :

Assyrius cum venerit in terram nostram,

et quando calcaverit in domibus nostris : Et suscitabimus super eum septem pastores, et octo primates homines.

Et pascent terram Assur in gladio,

et terram Nemrod in lanceis ejus :

Et liberabit ab Assur cum venerit in terram nostram, et cum calcaverit in finibus nostris.

Et erunt reliquiæ Jacob in medio populorum multorum, quasi ros a Domino, et quasi stillæ super herbam,

que non exspectat virum, et non præstolalur filios hominum.

Et erunt reliquiæ Jacob in gentibus in medio po- B pulorum multorum,

quasi leo in jumentis silvarum,

et quasi catulus leonis in gregibus pecorum: qui cum transierit, et conculcaverit, et ceperit, non est qui eruat.

Exaltabitur manus tua super hostes tuos,

et omnes inimici tui interibunt.

Et erit in die illa, dicit Dominus: Auferam equos tuos de medio tui, et disperdam quadrigas tuas.

Et perdam civitates terræ tuæ, et destruam omnes munitiones tuas,

et auferam maleficia de manu tua, et divinationes non erunt in te.

Et perire faciam sculptilia tua et statuas tuas de medio tui:

et non adorabis ultra opera manuum tuarum.
Et evellam lucos tuos de medio tui:
et conteram civitates tuas.

Et faciam in furore et in indignatione ultionem
in omnibus gentibus, quæ non audierunt.
(Cap. VI.) Audite quæ Dominus loquitur :
Surge, contende judicio adversum montes,
et audian tcolles vocem tuam.

Audiant (Al. Audite) montes judicium Domini, et
fortia fundamenta terræ;

quia judicium Domini cum populo suo et cum Israel dijudicabitur.

Popule meus, quid feci tibi, et quid molestus fui tibi ?

[blocks in formation]

Ut ut ipse ita legat S. Pater in Commentar., Symmachi aliam interpretationem videtur probasse magis. « Et convertentur, inquit, sive,ut melius interpretatus est Symmachus, habitabunt. Jasubu enim verbum Hebraicum utrumque significat. Habitabunt autem in Ecclesia Domini, etc.

* Canon S. Germani et ms. num. 3, et de domo servitutis, quod in Commentariis retinet S. Hieronymus. MART.

3 Addunt alii libri contra te, quemadmodum ipse etiam prælegit Commentar. S. Pater. Sunt vero ea verba ex Græco zatá sú derivata, quibus nihil

A

C

niculos?

Nunquid placari potest Dominus in millibus arietum,

aut in multis millibus hircorum pinguium? Nunquid dabo primogenitum meum pro scelere

meo,

fructum ventris mei pro peccato animæ meæ ? Indicabo tibi, o homo, qui sit bonum,

et quid Dominus quærat a te :

Utique facere judicium, et diligere misericordiam,
et sollicitum ambulare cum Deo tuo:
Vox Domini ad civitatem clamat,

et salus erit timentibus nomen tuum:
Audite, tribus,

et quis approbabit illud?

Adhuc ignis in domo impii thesauri iniquitatis Al. impietatis).

et mensura minor iræ plena. Nunquid justificabo stateram impiam,

et sacelli pondera dolosa?

In quibus divites ejus repleti sunt iniquitate,
et habitantes in ea loquebantur mendacium,
et lingua eorum frandulenta in ore ipsorum.
Et ego ergo cœpi percutere te perditione super pec-
catis tuis.

Tu comedes, et non saturaberis.

et humiliatio tua in medio tui:

Et apprehendes, et non salvabis :

et quos salvaveris, in gladium dabo.

Tu seminabis, et non metes:

tu calcabis olivam, et non ungeris oleo:

et mustum, et non bibes vinum.

Et custodisti præcepta Amri, et omne opus domus
Ahab :

Et ambulasti in voluntatibus eorum, ut darem te
in perditionem,

et habitantes in ea in sibilum,

et opprobrium populi mei portabitis.

(Cap. VII.) Væ mihi, quia factus sum sicut qui colligit in autumno racemos vindemiæ :

non est botrus ad comedendum,

præcoquas ficus desideravit anima mea. Periit sanctus de terra,

ct rectus in hominibus non est :

Omnes in sanguine insidiantur,

vir fratrem suum venatur ad (Al. in) mortem. Malum manuum suarum dicunt bonum:

princeps postulat, et judex in reddendo est: Et magnus locutus est desiderium animæ suæ, et conturbaverunt eam.

Qui optimus in eis est, quasi paliurus :
et qui rectus, quasi spina de sepe.

Dies speculationis tuæ, visitatio tua venit :
nunc erit vastitas eorum.

Nolite credere amico:

et nolite confidere in duce:
Ab ea quæ dormit in sinu tuo,
custodi claustra oris tui.

D Quia filius contumeliam facit patri;
filia consurgit adversus matrem suam :

nurus contra socrum suum:
inimici hominis domestici ejus.
Ego autem ad Dominum aspiciam,

est quod in Hebraico respondeat,

In eodem Canone tertia persona exprimitur, ut cognosceret, etc.; at manifesto exscriptoris errore. MART.

Ecclesiæ Carcassonensis Canon legit immaturas ficus. In textu autem Commentariorum scriptum legimus primitivas ficus,deinde in explanationibus, immaturas ficus. Frustra, inquit Hieronymus disserendo, volui... quasi extremos racemos requirere, et cum non sit botrus ad comedendum, saltem immaturas ficus, quas Hebræi BECCHORA vocant, id est, grossos ficorum, cibo sumere. MART.

« PoprzedniaDalej »