testatem deducantur; canonici Gerundenses hac freti iustitia, quod a Guilaberto repedabant imparaverunt; et ne ea ulterius raperet, pro posse inhibuerunt. Super qua imparatione Guilabertus suam ante Borrellum Judicem exponens querimoniam, negaus supradictum iudicium ab Episcopo non accepisse, nec proiecisse, nec diem accipere remisse, canonicis in contrarium afirmantibus: iudicavit præphatus Judex quod canonici testibus verum esse monstrarent quod Guilaberto obiciebant. Ad quod comprobandum Guielmus in Gerundensem Episcopum tunc electus cum canonicis Gerundensibus protulit testes Guillelmum Villabertrandi sacristam, et Guillelmum de Saneto Stephano Gerundensis Ecclesiæ presbiterum; qui manibus sacrosanctis evangeliis appositis testificati sunt quod ipsi viderunt et audierunt quando Berengarius præfatus Episcopus tradidit Guilaberto prædictum iuditium in palatio suo Gerundensi; et quod ibi juste adiudicatum fuerat Guilabertus executioni mandare renuit, iudicium contumeliose proiciendo. Ideoque iudicavit supradictus Judex, quod ea quæ prædicti clerici Guilaberto imparaverant, et diu acclamaverant, in potestate eorum deberent esse; et si ulterius vellet ea Gúilabertus repetere, ipsi starent ei iustitiæ.

Acta sunt in præsentia prædicti electi, Borrelli Judicis, Dalmacii de Petra incisa, Arnalli de Palaciolo, Arnalli de Navata, anno XXIIII, regnante Leudovico Rege (a).

Signum Dalmacii de Petra incisa. Signum Arnalli de Palaciolo. Signum Guillelmi Sancti Stephani.=† Petrus Borrelli sacrista et Judex. + Arnallus de Navata.⇒† Bermundus pbr. Arnaldus de Darmicibus, qui prædictum iudieium scriptis mandavi.

(a) Seniore, scilicet, namn si ad Ludovicum Crassum illius patrem referatur hæc carta, Episcoporum series haud modicum perturbatur; cum nullus Guillelmus anno XXIV huius Regis (1131) appareat; quin potius continuata serie Berengarius Dalmatius ab anno 1113 ad 1139 fere Gerundensi ecclesiæ præfuisse ex indubitatis testimoniis compertum sit,

ན༔ ༄ན་*།

XXXIX.

Guillelmi de Peratallada Episcopi Gerundensis donatio ad monasterium Rivipollense: anno MCLXVII. (Vid. pág. 145.)

1

Ax arch. Rivipulli.

Sanctissimis antiquorum Patrum instruimur auctoritatibus

et monemur congregationibus fidelium pastorali solicitudine providere, ne divino postposito officio secularibus causa necessitatis in tempore oporteat vacare. Hac igitur de causa divina miseratione compulsus ob amorem Sanctissimæ Virgi— nis Genitricis Dei Mariæ, et propter remedium simal animæ meæ, ac bonæ memoria domni Berengarii Gerundensis Episcopi avunculi mei ego Willelmus gratia Dei Gerundeusis ecclesiæ Episcopus favore atque consensu domni Poncii Der tosensis Episcopi concanonici nostri, et Arnalli de Rogationibus, ac Willelmi de Munels, Archidiaconorum, et Pelri Berengarii, Ausonensis Sacristæ et canonici nostri, ac voluntate clericorum nostrorum votive et potentialiter offero, laudo, dono Domino Deo et prælibata Genitrici Dei Mariæ et cœnobio Rivipullensi, ac Gaufredo eiusdem monasterii Abbati, eiusque successoribus et monachis præsentibus atque futuris inibi habitantibus vel habitaturis ecclesiam Sancla Leocadia de Orto Madrone cum ecclesia Kastri de Palaciolo sufraganea sua, et cum decimis ac primiciis, alodiis, atque oblationibus fidelium tam vivorum quam defunctorum cunctisque suis pertinentiis, quæ juris earundem ecclesiarum esse dignoscuntur vel fuerint Deo donate, ob remedium ut dictum est animæ meæ et avunculi mei ac parentum meorum, et ut mei memoria solemnis atque assidua in orationibus illic permanentium fratrum perhenniter habeant. Hoc modo ilaque dono ut sit in obsequio atque regimine, neenon et donatione prefatæ ecclesiæ Rivipullensis per sæcula, salva tamen obedientia ac reverentia Gerundensis ecclesiæ in euriis sinodalibus ab vetitis eius observandis, et ut solito modo Episcopus, Archidiaconi et clerici Gerundensis ecclesiæ hospitia et justitias atque servitia clericorum illic existentium habeant et inveniant. Si quis contra hanc nostram donationem

ad irrumpendum venerit non hoc valeat vendicare quod temerarie requisierit, sed tamdiu anathematis vinculo subiaceat et Judae traditoris particeps, fiat, donec digne satisfaciat, el hæc carta sic stabilis atque inconvulsa omni tempore permaneat.

Berengarius Sancti Fœlicis Abbas Tarrachon, electus subscribo. Ego Hugo Sanctae Tarrachon. ecclesiae Archiepiscopus ss.

Facta carta donationis III nonas novembris anno Dominica Incarnationis millesimo CLXVII regni vero Ludovici Junioris XXXI. Guillermus Dei gratia Gerundensis ecclesiaEpiscopus ss. Poncius Dei dignatione Dertosensis Episcopus ss. Bisullunensis probat hoc levita Guielmus atque sacerdos. Arnallus Gerundensis Archidiaconus. Bertrandus de Paleria Impuritanensis Archidiaconus. Ego Guillermus de Ficulneis subscribo. Petrus Curtfavino Gerundensis Sacrista. Petrus Ausonensis Episcopus ss. Petrus de Monte acuto levita, Berengarius de Colonico Judex. +Ego Petrus de Melanno subscribo. Scripta libens ista Petrus confirmo Sacrista. Ego Goufredus Gerundensis ecclesiæ Precentor subscribo. Signum Raimundi per Dei gratiam Gerundensis Episcopi. Ego..... Rocabuna Abbas Sancti Fœlicis confirmo.. Signum B. de Albuciano.....+Raimundus Gerundensis Archilevita. Scripta manu Arnalli presbiteri et monachi die et anno † quo supra.

XL'.

,

1

Testamentum Guillermi Episcopi Gerundensis: anno MCLXIX. (Vid. pág. 146.)

Qu

Ex autogr. in arch. eccl. Gerund.

uia nullus in carne positus mortem evadere potest, idcirco ego Guillelmus Gerundensis Episcopus in extremis laborans et timens ne repentina mors mihi superveniat, facio meum testamentum et eligo manumissores meos, videlicet Arnallum Archilevitam de Rogationibus, et Berengarium Abbatem. Sancti Felicis, et Guillermum Archidiachonum de Munnels, et Arnallum Archidiachonum de Navata, et Guillermum PreTOMO XIII.

19

P

centorem et Guillermum de Terrades el Arnallum de Villamulorum, et Berengarium de Petra incisa, et Bernardum de Palafols ut distribuant omnes res meas sicut hic inferius iniunexero. In primis dimitto alodium meum quod habeo ad ipsum Monnel, et illud quod, habeo in Rechesen, et illud quod habeo in Villasacra, et illud quod habeo in Villa de Petra incisa, Déo et canonicæ Sanctæ Mariæ Sedis Gerundæ; et dimitto omnes res meas ad persolvendum debita mea scilicet, frumentum, ordeum, virum et quodcumque mobile habeo in meo honore, excepto hoc quod hic testatus fuero; scilicet equam I quam dimitto hospitali de Jherusalem, et alteram Bernardo de Juiano, et dimitto ad hoc idem Sarracenos meos et omne meum argentum; et si hoc totum non poterit sufficere ad persolvendum debita mea, persolvantur de omnibus laboracionibus meis quas feci in omni honore meo; et si adhuc hæc omnia sufficere non polerint, quia hoc totum expendi in utilitale ecclesiæ Gerundensis, volo quod il'e qui post me successerit hoc totum persolvat. Ei cim tto omnes meas vineas successori meo sic quod semper illas habeat Gerundensis Episcopus excepta illa vinea quæ est cuiusdam mulieris quæ voccatur Saurina, quam dimitto Guillermo de Terrades, el det huic mulieri victum um et vestitum, et veniani omnes res meæ in potestate Berengarii Abbatis Sancti Fœlici et Arnalli Archilevitæ de Rogacionibus, et, Arnalli de Villamulorum, et Guillermi de Terrades, sicut superius precepi, -distribuant omnes res meas cum consilio aliorum manumis:sorum. Et excomunico, anathematizo ne aliquis umquam sil ausus frangere nec irrumpere hoc meum quo nec in aliquibus. Factum fuit hoc testamentum XIII kahoc testamentum in alilendas aprilis anno XXXII regni Ludovici Regis Junioris. =Sig+num Guillermi Gerundensis Episcopi qui hoc testamentum facio et pre nimio langore propria manu seribere non possum. Arnallus Gerundensis Archidiaconus. Arnallu Impuritanensis Archilevita. Signum Guillermi de Terra des.Berengarius Abbas Sancti Felicis. Signum Arnalli de Villamulorum. Sig+num Berengarii de Petra incisa. =Signum Bernardi de Palafols. Bernardus levita qui hoe testamentum scripsi die annoque prefixo, eh

=

XLI.

Traditio castri de Laureto facta Eccl. Gerundensi: anno: MCLXXI. (Vid. pág. 148.):

Ex autogr. in arch. eccl. Gerunden.

Ne taciturnitate percant, aut oblivioni tradantur quæ ne

cessitate vel utilitate posteris propalanda rogantur, ideirco nos scilicet Guilermus Capud scolæ, et Berengarius de CoJonico et Guilermus Sancti Stephani, et Petrus Martini, simul cum aliis cannonicis et laicis, scilicet, Gerallo Tonso et Petro de Pelafols, et Arnallo Estruch arcessiti et ro- ! gati fuimus a Bernardo de Pelafols qui graviter infirmabatur quod si necesse esset testimonium perhiberemus super, his quæ idem Bernardus verbis crat ordinaturus et a stipulatione traditurus, si alterum testamentum ei facere non liceceret, ita dicens: Ego Bernardus cum hoc lapillo trado Domino Deo, et Sanctæ Mariæ Sedis Gerunde, et tibi, Guilerme Gerundensis Episcope, ipsum castrum de Laureto sieut melius habeo et possideo pro CCCCL morabatinis avinaiariis, pro quorum ducentis Guilermus Episcopus antecessor tuus amore mei obligavit ignori ipsam dominicaturam Uliani, quos ego habui, et pro quinquaginta quos debeá pro expletis duorum anorum ipsius dominicaturæ ei pro CC, quos Berengarius de Lorano habet in pignore in ipso castro quos vos pro me ei reddatis. Hanc tradicionem facio tali modo grad vos et successores vestri et jam dicta ecclesia vesa habeatis el

ci

mnous suis pertinen predictum castrum cum o

ego melius habeo et

tam in terra quam in mari, sicut et homines per me tantum ac tamdiu donec reddantur vobis predicti aurei CCCCL avinaiarii. Si vero predicti auri fuerint vobis persoluti vel sucées-" soribus vestris habeatis vos et predicta ecclesia libere et quiete omni tempore pro alodio francho quartonum ipsius castri in dominio, et castlanus habeat per vos alterum quartonum sicut habet per me. Hoc facio salvo jure Sanctæ Mariæ in aliis quartonis.

Nos testes Petrus Martini et Guilermus Sancti Stephani et