Crucis" 1). Inter dogmatica et apologetica S. Francisci opera principem locum obtinet pervulgatissimus Liber Controversiarum, de quo vix quum prodiit, affirmare non dubitaverint non unus episcopus: „Athanasium, Ambrosium et Augustinum non majori cum ardore fidem vindicasse quam Franciscum Salesium." 2) Non minorem sane gradum obtinent alii duo libri, doctrina simul et pietate fulgentes, videlicet Tractatus de Amore Dei, qui de tam altis tam alte loquitur; 3) et Philothea sive Introductio ad vitam devotam, quae jam anno 1656 in septemdecim linguas, praeter gallicam, translata fuerat.4) Giarda, Episcopus Castrensis, Salii coaevus et biographus, 5) asserere non dubitat Philotheam tot laudes mereri quot characteres continet. „Vix, inquit illustrissimus vir, qui vitam tum in castris quum in regiis palatiis egerat, vix apparere incepit Philothea, quum omnium aulae principum specie mutarunt. . . Tum visa est vera pietas; viam sibi stravit ad regum solia, in ducum exercituum tentoria; in judiciorum forum, in telonia, in negotiatorum officinas, et in pastorum oppidula."6) Subjungit alius, „se audivisse Rev. Patres Fichet, Manilier et Ludovicum de Serres e Societate Jesu, dicentes hoc esse opus a S. Spiritu dictatum, et dignum quod inter SS. Patrum opera connumeretur; et hoc etiam notum est et omnibus notorium. Dominus praeses Faber mihi dixit se ex DD. Cardinali de Berulle didicisse quod omnes Sorboniae Doctores publice declarassent istum librum ex aequo ire cum operibus S. Gregorii, S. Ambrosii et S. Augustini." 7) Cum hisce doctissimis viris plane consentiunt et Emus Cardinalis Franciottus, 8) cujus sensu praelaudata opera „Angelicam potius quam humanam redolent sapientiam" 9) et Emus Cardinalis Sacchetius, S. Rit. Congreg. Praefectus, qui ait: Vivit etiam (B. Salesius) in aureis et Seraphicis opusculis, ab eo editis, quae uberrimos in toto orbe fructus parturiunt. Philothea, sive Introductio ad veram pietatem, Epistolae spirituales, Tractatus de Amore Dei et reliquae elucubrationes seu mysticae, seu polemicae, in omnium pene nationum idioma 1) Relat. Card. Sacchetti in Consist. secret. 21. aug. 1662. 3) Qui liber typis mandatus anno 1616, dein innumeras habuit editiones, et illico in linguas Anglicam, Germanicam, hispanicam, polonicam et italicam versus transiit. 4) Gard, Deposit. in act. Canoniz. 5) Giarda, vita del B. 6) Marchion. Albert Geneven., Lullinensis Chaballicens. Gubernator. Deposit. in actis Canoniz. part. remissor. 2. Vol. p. 753. 7) Deposit. Canonici Gard. 8) Causae Francisci pro Beatif. Relator. 9) Idem. translata, omnium teruntur manibus, cum ingenti legentium emolumento. Nemo potest has paginas evolvere quin totus ardeat Dei et perfectionis amore; quisque enim in illis reperit apta suo statui monita et documenta, sive saeculo deditus ille sit, sive claustro, sive coelebs, sive conjugatus, seu princeps, seu privatus. Omnibus enim omnia factus omnibus profuit, omnium saluti consuluit." 1) At Silemus de operibus aliis, ut sunt aurea illius Monita ad parochos et ad confessarios, ut sunt innumerae quasi Epistolae tam doctrina quam dulcedine charitatis exuberantes. illud silere non possumus quod in asceticis etiam scriptis unita splendet fidei et morum doctrina. Hic praecipuus est honor Salesio quod, dum totus esse videtur in cordibus spirituali suavitate perfundendis, ad doctrinam tamen attendit, et altas in ea pietatis radices demittit. Illius verbum est vitae semitis lumen, et est simul animae cibus. Qua mirabili numquamque satis laudanda norma et pietas firmo semper nititur fundamento, et doctrina, nedum sterilis videatur et arida, in uberrimos sese fructus explicat. Quae cum ita sint, quid mirum in his Britanniae Parlamenti verbis ad Alexandrum VII? ut omnia dicamus, Dei spiritus adeo clare apparet in ejus (Francisci) libris, ut sperare posset eumdem favorem ac magnus Ecclesiae Doctor, qui sancti nuncupationem obtinuit ex excellentia suorum scriptorum, quae miracula fuerunt ad ejus nomen immortale decorandum, et inter eos qui invocari debent inscribendum." Praeclarissima haec apprime consonant Emorum Cardinalium votis coram Alexandro VII. prolatis, et hisce ipsorum effatis, quorum plura Sancti simul et Doctoris coronam clare postulare videntur. „Unus profecto censendus est (B. Franciscus) quibus dictum legitur, Vos estis lux mundi." 2) „Misit tamquam imbres eloquia sapientiae suae.") „Habeat Ecclesia universa quod in B. Francisci virtutibus imitetur, quod doceatur in scriptis." 4) „Tandem Sanctus declaretur ille per quem Sanctitatis consequendae ratio et ardor ad omnes cujusvis conditionis homines penetravit, ut sapientiam ejus enarrent populi, et laudem ejus enunciet Ecclesia".5) „Ut fidelium corda jugiter inflammaret nedum exemplo 1) Relat. in Consist. Secreto 1662. 2) Cardinalis Pallotus. 3) Aldrobrandinus. 5) Idem. sed scripto, divinum plane modum excogitavit, et viam salutis ostendit." 1) „Si virtutes praedicantium sunt ornamenta coelorum, profecto B. Franciscus de Sales splendere debet inter majora sidera in perpetuas aeternitates; ardens enim lucerna, imo lux mundi fuit, dum populis sibi commissis, errorum umbra caligantibus, cum exemplo, tum doctrina ad solis veritatem perduxit." 2) Quid praeclarius hisce verbis et quid amplius expetendum? Si non adesset unum prae ceteris aliis supereminens testimonium, Alexandri nempe VII., qui quadraginta annis et amplius ejus scripta diurna et nocturna manu versavit,3) et enixe legenda commendabat incunctanter, asserens se in eis hausisse quidquid in ipso boni esse posset, 4) et ad rectas vias Domini currendas Salesium protinus currum et aurigam praecipuum habuisse. 5) Imo, quantum potuit, illius scripta propagavit) et quaedam etiam propria manu in italicum sermonem transtulit. Constat ab ipso fuisse compositam orationem in officio S. Francisci propriam, in qua orandum decrevit: ut ejus dirigentibus monitis ac suffragantibus meritis aeterna gaudia consequamur. Item hoc de illo Breviarium romanum praedicat: "Suis etiam scriptis caelesti doctrina refertis Ecclesiam illustravit, quibus iter ad christianam perfectionem tutum et planum demonstrat".") Videant alii num quis umquam in Ecclesia solemnioribus encomiis celebratus fuerit. Sancti Francisci gloria, tot jam laudibus aucta, etiam temporibus nostris crescit eundo. Coram hoc dulcissimo et Veneratissimo nomine indomiti et hostiles animorum impetus minuuntur et sedantur; nec tot infensis saeculo nostro animis est nomen aliud magis acceptum ad ipsos catholicae doctrinae et vitae reconciliandos. Aurea ipsius scripta, nedum obsolescant, novis semper editionibus propagantur, non sine maximo certe profectu: nam errores quibus hodie societas conquassatur non sunt nisi eorum consectaria quos oppugnat sanctus Franciscus. Unde semper et sanctitate et operibus immortalis vivit. 1) Cardinalis Delcius. 2) Cardinalis Farnesius. 3) In Consistor. semi-publico, 20. oct. 1662. 4) Epist. ad nepotem. 5) Resp. Secret. Epist. in Consist. publ. 14. Sept. 1662. Scribens Sanctimonialibus Visitationis Annecii, doctrinam Francisci plane divinam proclamat. 27. jul. 1666. 6) Pallavicini, Stor. di Aless. VII, lib. I. Cap. V. Quin imo consociatur etiam sancto Oecumenico Vaticano Concilio. Ipsi enim adest et sua doctrina, tamquam fonte ad hodiernos errores debellandos, et suo lenitatis charitatisque spiritu, et suis morum regulis, quae tanta sunt sapientia, ut centena et centena numerentur scripta quibus haud parvi nominis auctores omnibus eas statibus et conditionibus accommodare susceperint. Quare, Beatissime Pater, Sanctitatem Vestram instantissime oramus et obtestamur ut inter Doctores in Ecclesia, cum officio et missa congruenti, Oraculo Suo Supremo, S. Franciscus Salesius adnumeretur. Qui honor non sine singulari divinae providentiae consilio, tempore Concilii Oecumenici Vaticani a Sanctitate Vestra, Concilii Auctore et Praeside, tribuendus illi superest. Quod enim ad tantam Ecclesiae gloriam docuit et fecit in tot haereticis ad ovile revocatis, et in moribus ac disciplina restituendis, hoc potissimum in Concilii Tridentini decretis hausit. Et cum haec eadem omnia in Concilio Vaticano Sanctitas Vestra restauranda Sibi et nobis proponat, et in his totus incumbat, novus honor qui ex S. Francisci Salesii sanctitate et doctrina in Concilium Tridentinum redundavit, erit etiam, titulo Doctoris Ecclesiae, oriundorum ex Concilio Vaticano bonorum pignus et benedictio. 18. POSTULATUM UT OPIFICUM SOCIETAS DER GESELLEN-VEREIN" A S. CONCILIO VATICANO LAUDETUR ATQUE COMMENDETUR. Inter varias pias societates, quae aevo moderno exortae florent, opificum societas „Der Gesellen-Verein", quam Elberfeldiae in Archidioecesi Coloniensi anno 1846 erectam Adolphus Kolping p. m., antea ipse opifex et deinde ad sacerdotium promotus, maxima charitate, prudentia et solertia excoluit atque propagavit, singularem Ecclesiae Pastorum benevolentiam sibi vindicavit et revera meretur. Nam gravissimis in periculis, quibus praesenti tempore juniores opifices, sublatis jam omnibus fere auxiliis et tutelis, quae cum pristinis opificum ordinibus erant conjunctae, ubique terrarum circumdantur non tantum ex parte mundi perversi in genere, sed praesertim per illas falsissimas perniciosasque doctrinas, quae Socialismi nomine per omnes fere Europae partes tamquam novum terrenae beatitudinis evangelium operariis et opificibus praedicantur et zelosissime propagantur, ista societas opificum maxime necessitati et miseriae opportunam medelam paravit. In ea enim juvenes opifices, qui hodie plerumque non prout priori tempore consuetum erat, in domo et familia ejus, in cujus officina operantur, degunt, sed in aliis domibus vel cauponis habitare coguntur, paternam quasi domum inveniunt in terra aliena et in ejusdem praeside sacerdote amicum paternum et consultorem. In eadem societate, quae tesseram sibi elegit vocem: Ora et labora!" inveniunt scholam virtutis, religiosae institutionis atque omnigenae eruditionis, qua indiget opifex. In eadem post diei laborem confratrum sodalium laeto commercio et recreatione fruuntur gratissima remota ab omnibus, quae fidei orthodoxae et bonis moribus sunt contraria. Sub patrocinio collocata S. Josephi, opificis illius sanctissimi, in cujus domo et officina Deus homo factus Ipse habitare et tamquam opifex operari dignatus est, haec societas celerrime non solum per totam archidioecesin Coloniensem, sed etiam per omnes Germaniae partes, ac dein per Ungariam, Helvetiam, immo ad Urbem Romam usque et Alexandriam, nec non et trans Oceanum ad remotissimas Americae regiones propagata est, adeo ut in praesentiarum plus quam 500 societates opificum inveniantur locales cum 80,000 sociis, quibus singulis praesunt praesides locales ab Ordinariis approbati, sub auspiciis et directione unius Praesidis generalis, qui Coloniae residet ab omnibus praesidibus electus. Jam pluries Sanctissimus Pater, cui persuasum est de maxima hujus societatis necessitate, pro Sua benignitate et sapientia eandem eximiae benevolentiae signis certissimis honorare dignatus est tum literis Apostolicis et indulgentiarum privilegiis in Societatis favorem concessis, tum donis ac honoribus, quibus ipsius praesides Sanctitas Sua donavit. Ex omni parte igitur dignum et justum nec non salutare esse censemus atque enixe postulamus, „ut Sacrum Concilium Vaticanum hanc societatem opificum rei christianae valde proficuam pro merito laudare atque commendare dignetur tamquam remedium et praesidium efficacissimum contra ingentia mala atque pericula, quae ex parte Socialismi perversi societati humanae et imprimis juvenibus opificibus fabrisque ubique imminere dignoscuntur". Romae Calendis Martiis 1870. Huic postulationi subscripserunt 30 Concilii Patres. |