tuum, et tu dominaris universis creaturis in saecula saeculorum, Amen. Eleemosynam nihil esse, quia unde fieri possit, nihil debere possideri. Missam pro nihilo ducunt, neque communionem percipi debere dicunt, sed fragmentum panis.-Crucem seu vultum Domini non adorant, sed adorantes prohibent, ita ut ante vultum Domini dicant: "O, quam miseri sunt, qui te adorant, Psalmo dicente, Simulacra gentium etc." In hac seductione quam plures jam, non solum nobiles propria relinquentes, sed et clerici, presbyteri, monachi et monachae pervenerunt. Nullus enim tam rusticus est, si se eis conjunxerit, quin infra octo dies tam sapiens sit literis, ut nec verbis, nec exemplis amplius superari possit. Nullo modo detineri possunt-Diabolo eos liberante etc. Alia quoque permulta et mira faciunt. Princeps eorum Pontius vocatur.— About 1144 in Liege, see Epist. Eccl. Leodiensis ad Lucium P. ii. (in Martene et Durand ampl. collect. i., 776). Some heretics had come thither a Monte Guimari, quo nomine quidam vicus in Francia dicitur (probably Monte-Limarii, now Montelimart on the Rhone in Dauphigny). The people wisht to burn them, but the clergy rescued most of them: paene omnes ab. instanti supplicio, de ipsis meliora sperantes, vix tamen eripuimus.-Haeresis haec diversis distincta est gradibus habet enim auditores, qui ad errorem initiantur; habet credentes, qui jam decepti sunt; habet Christianos suos, habet sacerdotes, habet et caeteros Praelatos, sicut et nos. Hujus haeresis nefandae blasphemiae sunt, quod in baptismo peccata remitti negat, quod sacramentum corporis et sanguinis Christi inane reputat, quod per impositionem pontificalis manus conferri nil asseverat, quod neminem Spiritum sanctum accipere credit, nisi bonorum operum praecedentibus meritis, quod conjugium damnat, quod apud se tantum Ecclesiam catholicam esse praedicat, quod omne juramentum velut crimen judicat. Hi tamen, qui hujus sceleris sectatores sunt, sacramentis nostris ficte communicant ad nequitiae suae velamentum.-Ab his, qui a nobis deprehensi sunt, accepimus, omnes Gallici regni atque nostri civitates hujus erroris veneno ex parte magna infectae sunt.-About 1180 in Rheims, see Radulphus Cogeshalensis mon. (Ex ms. in Jo. Picordi notis ad Guil. Neubrigensem p. 724 in d'Argentré i., 59) E. G. cum error quorundam haereticorum, qui vulgo appellantur Publicani, per plures Galliae pro vincias proserperet etc.-In the year 1183 in Arras (as already in 1025 see Part i. § 46. note 4), see Auctarium Aquicinetinum ad ann. 1083 (in Rerum toto orbe gestarum chronica ed. A. Miraeus, Antverp. 1608. 4) in civitate Atrebatensi-multarum haeresium fraudes per quandam mulierem-sunt detectae. Isti haeretici nullius haeresiarchae muniuntur praesidio : quidam dicunt illos Manichaeos, alii Cataphrygas, nonnulli Arianos, Alexander autem Papa vocat eos Paterinos. Sed quicquid sint, oris proprii confessione convicti sunt haeretici immundissimi. Multi sunt in praesentia Archiepiscopi et Comitis accusati : nobiles, ignobiles, clerici, milites, rustici, virgines, viduae, uxoratae. Tunc decretalis sententia ab Archiepiscopo et Comite praefixa est, ut deprehensi incendio traderentur, substantiae vero eorum sacerdoti et Principi resignarentur.-In the year 1200 in Besançon, see Caesar. Heisterbac. Miraculorum lib. v. c. 18. (d'Argentré i., 46).--In the year 1201 in Paris (Mon. Autissiodor. p. 96. d'Argentré i., 62):

but also they planted themselves in the neighbouring countries. In the Rhine provinces a sect similar to the Petrobrusians and Henricians diffused itself together with and alongside of them. This last showed itself about 1115 in the neighbourhood of Trêves, 10 about 1146 it appeared in such strength at Cologne in connexion with the Cathari, that Evervin, Provost at Steinfeld, applied to St Bernard for aid;11 and soon after in 1163, Egbert,

Evraudus miles-haeresis illius, quam Bulgarorum vocant, arguitur. Comp. Sandii nucleus hist. eccl. Colon. 1676. 4. p. 395.

9 The passage in the annals of Corvey on the Manichaeans in Swabia and Bavaria, belongs to the continuation forged by Harenberg, see above § 86. note 6.

10 See Gesta Trevirorum edd. Wyttenbach et Müller i., 186: Ivodii (Ivois formerly belonging to Luxemburg, now to France) quod Trevericae dioecesis appenditium est, fuerunt eo tempore haeretici, qui substantiam panis et vini, quae in altari per sacerdotes benedicitur, in corpus et sanguinem Christi veraciter transmutari negabant, nec baptismi sacramentum parvulis ad salvationem proficere dicebant, et alia perplura profitebantur erronea, quae memoriae tradere nefas duxi. There were two presbyters and two laymen apprehended.

11 Evervini Praepos Steinfeldensis epist. ad Bernardum (in Mabillonii analecta p. 473 in d'Argentré i., 33): Nuper apud nos juxta Coloniam quidam haeretici (Cathari) detecti sunt, quorum quidam cum satisfactione ad Ecclesiam redierunt. Duo ex eis, scil. qui dicebatur Episcopus eorum cum socio suo, nobis restiterunt in conventu clericorum et laicorum, praesente ipso domino Archiepiscopo cum magnis viris nobilibus, haeresim suam defendentes ex verbis Christi et Apostoli. Sed cum vidissent, se non posse procedere, petierunt, ut eis statueretur dies, in quo adducerent de suis viros fidei suae peritos: alioquin se velle potius mori, quam ab hac sententia deflecti. Quo audito cum per triduum essent admoniti, et resipiscere noluissent, rapti sunt a populis nimio zelo permotis, nobis tamen invitis, et in ignem positi atque cremati, et (quod magis mirabile est) ipsi tormentum ignis non solum cum patientia, sed et cum laetitia introierunt et sustinuerunt. Hic, sancte Pater, vellem, si praesens essem, habere responsionem tuam, unde istis Diaboli membris tanta fortitudo in sua haeresi, quanta vix etiam invenitur in valde religiosis in fide Christi. Haec est haeresis illorum: Dicunt apud se tantum Ecclesiam esse, eo quod ipsi soli vestigiis Christi inhaereant, et apostolicae vitae veri sectatores permaneant, ea quae mundi sunt non quaerentes, non domum, nec agros, nec aliquid peculium possidentes, sicut Christus non possedit, nec discipulis, suis possidenda concessit. Vos autem, dicunt nobis, domum domui et agrum agro copulatis, et quae mundi sunt hujus, quaeritis: ita etiam, ut, qui in vobis perfectissimi habentur, sicut Monachi vel Regulares Canonici, quamvis haec non ut propria, sed possident ut communia, possident tamen haec omnia. De se dicunt: Nos pauperes Christi, instabiles, de civitate in civitatem fugientes, sicut oves in medio luporum,

brother of St Elizabeth and Abbot of the Monastery of St Florin in Schönau, had to be called in to combat this proselyting

cum Apostolis et Martyribus persecutionem patimur:-Vos autem mundi amatores cum mundo pacem habetis, quia de mundo estis. PseudoApostoli adulterantes verbum Christi, [qui] quae sua sunt quaesiverunt, vos et patres vestros exorbitare fecerunt: nos et patres nostri, generati Apostoli, in gratia Christi permansimus. In cibis suis vetant omne genus lactis, et quod inde conficitur, et quicquid ex coitu procreatur.— In sacramentis suis velo se tegunt: tamen nobis aperte confessi sunt, quod in mensa sua quotidie cum manducant, ad formam Christi et Apostolorum cibum suum et potum in corpus Christi et sanguinem per dominicam orationem consecrant, ut inde se, membra et corpus Christi, nutriant. Nos vero dicunt in sacramentis non tenere veritatem, sed quandam umbram et hominum traditionem. Confessi sunt etiam manifeste, se praeter aquam in ignem et spiritum baptizare, et baptizatos esse. Et talem baptismum per impositionem manuum debere fieri conati sunt ostendere testimonio Lucae, qui in Act. Apost. describens baptismum Pauli, quem ab Anania suscepit ad praeceptum Christi, nullam mentionem fecit de aqua, sed tantum de manus impositione: et quicquid invenitur tam in Actis Apost. quam in Epistolis Pauli de manus impositione, ad hunc baptismum volunt pertinere: et quemlibet sic inter eos baptizatum dicunt Electum, et habere potestatem alios, qui digni fuerint, baptizandi, et in mensa sua corpus Christi et sanguinem consecrandi. Prius enim per manus impositionem de numero eorum, quos Auditores vocant, recipiunt eum inter Credentes, et sic licebit eum interesse orationibus eorum, usque dum satis probatum eum faciant Electum. De baptismo nostro non curant. Nuptias damnant, sed causam ab eis investigare non potui: vel quia eam fateri non audebant, vel potius quia eam ignorabant. Sunt item alii haeretici quidam (Henricians called by Ekbert serm. v. below note 12 sequaces Hartwini, after their chief at Cologne) in terra nostra, omnino ab istis discordantes, per quorum mutuam discordiam et contentionem utrique nobis sunt detecti. Isti negant in altari fieri corpus Christi, eo quod omnes sacerdotes Ecclesiae non sunt consecrati. Apostolica enim dignitas, dicunt, corrupta est, implicans se negotiis saecularibus: et in cathedra Petri non militans Deo, sicut Petrus, potestate consecrandi, quae data fuit Petro, se privarit: et quod ipsa non habet, Archiepiscopi et Episcopi, qui in Ecclesia saeculariter vivunt, ab eo accipiunt, ut aliquos consecrare possint.-Et ita evacuant sacerdotium Ecclesiae, et damnant sacramenta, praeter baptismum solum, et hunc in adultis, quos dicunt baptizari per Christum, quicunque sit minister sacramentorum. De baptismo parvulorum fidem non habent, propter illud de Evangelio: Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit. Omne conjugium vocant fornicationem, praeter quod contrahitur inter utrosque virgines, masculum et foeminam (with reference to Matth. xix. 6, 8, 9, and Hebr. xiii. 4.) In suffragiis Sanctorum non confidunt : jejunia, caeterasque afflictiones, quae fiunt pro peccatis, adstruunt justis non esse necessaria, nec etiam peccatoribus, quia in quacunque die inge

non

heresy.12 The Cathari came to England in the year 1159, they were, however, quickly exterminated.13

muerit peccator, omnia peccata remittuntur ei: caeterasque observantias in Ecclesia, quas Christus et Apostoli ab ipso discedentes non condiderunt, vocant superstitiones. Purgatorium ignem post mortem concedunt; sed animas statim, quando egrediuntur de corpore, in aeternam vel requiem vel poenam transire, propter illa Salomonis (Eccl. xi. 3): lignum in quamcunque partem ceciderit,—ibi manebit ; et sic fidelium orationes vel oblationes pro defunctis adnihilant.Noveritis etiam, Domine, quod redeuntes ad Ecclesiam nobis dixerunt, illos habere maximam multitudinem fere ubique terrarum sparsam, et habere eos plures ex nostris clericis et monachis. Illi vero, qui combusti sunt (The Cathari), dixerunt nobis in defensione sua, hane haeresim usque ad haec tempora occultatam fuisse a temporibus Martyrum, et permansisse in Graecia et quibusdam aliis terris. Et hi sunt illi haeretici, qui se dicunt Apostolos, et suum Papam habent. Alii (the other party) Papam nostrum adnihilant, nec tamen alium praeter eum habere fatentur. Isti apostolici Satanae habent inter se foeminas, ut dicunt, continentes,-quasi ad formam Apostolorum, quibus concessa fuit potestas circumducendi mulieres.-Evervin in his sermons Solomon's Song at the passage Cant. 2, 15: capite nobis vulpes parvulas, quae demoliuntur vineas, desires Bernard to take notice of these heretics, this he did in serm. 65 and 66 on the Canticles.

on

12 Godefridus Mon. ad ann. 1163: Hoc etiam anno quidam haeretici, de secta corum, qui Cathari nuncupantur, de Flandriae partibus Coloniam advenientes, prope civitatem, in quodam horreo occulte mansitare coeperunt etc. On the discovery of the relics of the 11,000 virgins at this time, and the revelations of St Elizabeth, which this very Egbert has recorded, see above § 78. note 1. The memorials of his controversy at Cologne are Ekberti sermones xiii. adversus Catharorum errores (ed. Colon. 1530. 8. and Bibl. PP. Lugd. xxiii. 600.) In the dedication ad Reginoldum Archiep. Colon. In vestra dioecesi frequenter contingit deprehendi quosdam haereticos.-Muniti sunt verbis sacrae Scripturae, quae aliquo modo sectis eorum concordare videntur, et ex eis sciunt defendere errores suos, et oblatrare catholicae veritati.Cum essem Canonicus in Ecclesia Bunnensi, saepe ego et unanimis meus Bertolphus cum talibus altercati sumus, et diligenter attendi errores eorum ac defensiones. Multa quoque de illis innotuerunt per eos, qui exierant de conventiculis eorum, et resipuerant a laqueis diaboli. -Sermo i.: Ecce enim quidam latibulosi homines perversi et perversores, qui per multa tempora latuerunt,- per omnes terras multiplicati sunt. Hos nostra Germania Catharos, Flandria Piphles, Gallia Texerant, ab usu texendi, appellat. The representation of their doctrines which follows next, entirely agrees with Evervins, and completes it once and again: e.g. se solos in mensis suis corpus Domini facere dicunt. Sed in verbis illis dolum habent: non enim verum illud corpus Christi significant, sed sui ipsius carnem corpus Domini vocant, et in eo, quod sua corpora nutriunt cibis mensae suae, corpus domini se facere dicunt.

Audivi a quodam fideli, qui-de societate eorum exivit,--in domino Salvatore ita errare eos-, ut dicerent, eum non vere natum ex virgine, nec vere humanam carnem euin habuisse, sed simulatam carnis speciem : nec ex mortuis eum resurrexisse, sed mortem et resurrectionem simulasse. Accordingly they did not keep Easter; but instead of this aliud quoddam festum, in quo occisus est haeresiarcha eorum Manichaeus, quod b. Augustinus-Bema appellari dixit. Meus autem recitator ab eis, quibus ipse fuerat commoratus, Malilosa dixit vocari, et autumnali tempore celebrari (Bema was celebrated in March, Augustin. contra Faust. xviii. c. 5). Those that were burnt at Cologne declared still further, animas humanas non aliud esse, nisi illos apostatas spiritus, qui in principio mundi de regno caelorum ejecti sunt, et eos in humanis corporibus posse per bona opera promereri salutem, sed hoc non nisi inter eos, qui ad eorum pertinent sectam. After Sermon i. follows an Appendix de origine sectae Catharorum, which begins with the assertion Sciendum vero est, et non celandum ab auribus vulgi, quoniam indubitanter secta eorum, de quibus agimus, originem accepit a Manichaeo haeresiarcha.- Multa tamen permixta habent doctrinae magistri sui, quae inter haereses illius non inveniuntur. Divisi sunt etiam contra semetipsos, quia nonnulla, quae ab aliquibus eorum dicuntur, ab aliis negantur. Nevertheless Egbert endeavoured with the help of St Augustin, viz. the lib. de haeres. c. 46, to search into the doctrinal system of the Cathari; by this means, however, he must have uncritically transferred to the modern Cathari, much that was peculiar to the antient Manichæans. For instance, I believe, that to the passage: Ex numero discipulorum suorum duodecim elegit, quos quasi Apostolos suos habebat: quem numerum imitatores ejus et hodierna die observant, quia ex electis suis habent xii. quos appellant magistros, et tertium decimum principem ipsorum: Episcopos autem lxxii. qui ordinantur a magistris etc. which is quoted almost word for word from Augustin. de haer. c. 46, he has assigned only an analogous connexion with the Institution of the Cathari, which Evervinus records, above not. 11: se dicunt Apostolos (viz. the teachers of the sect) et suum Papam habent. Sermo v: on the reason for the prohibition of marriage among the Cathari: Innotuit mihi per quosdam viros, qui exierunt de societate vestra. Dicitis enim, quod fructus ille, de quo praecepit Deus primo homini in paradiso, ne gustaret ex eo, nihil aliud fuit nisi mulier, quam creaverat. De ipsa, dicitis, Adae praecepit Dominus, ut non commisceretur ei, et commixtus est ei contra praeceptum Domini, quod erat gustare de vetito ligno. Ex hoc ergo probatis, omne genus humanum, quod de eis propagatum est, natum esse ex fornicatione, et neminem salvari posse, nisi purgatus fuerit per orationes et sanctificationes eorum, qui inter vos perfecti vocantur.-Mussitant quidam vestrum, videlicet sequaces Hartwini, quod illud conjugium solum justum est, in quo virgines conjunguntur, et quod unam tantum prolem gignere debent, et postea statim abinvicem discedere. Sermo viii.: nuper (igne) baptizavit Colonia Archicatharum vestrum Arnoldum, et complices ejus, et similiter Bunna Theodericum et socios ejus.

: