/Pal·l⋅ X111,29 + [l. Il cap. ༣༥. Nocturno certare mero, putere diurno. Aleirone vot. II p.119m. 66 da, Forum putealque Libonis Mandabo siccis, adiham cantare severis. Hoc simul edixit; non cessavere poëtae Nocturno certare mero, putere diurno. Ubi principio, quod Noster de Cratino narrat, eius verbis sic ferebatur: Υδωρ δὲ πίνων χρηστὸν οὐδὲν αν τέκοις, vel ut alibi habent, Ύδωρ δὲ πίνων καλὸν οὐ τέκοις ἔπος." Extat Epigramma nobile, sed auctoris incerti; quippe quod alii Nicerato, alii Demetrio Halicarnassensi, àliî Asclepiadae, alii Theaeteto tribuunt: id hic describere operae pretium fuerit, ut et Horatium illustret, et ipsum illustretur : Οίνος του χαρίεντι πέλει ταχὺς ἵππος ἀοιδῷ· Ὕδωρ δὲ πίνων χρηστὸν οὐδὲν ἂν τέκοις: Ταῦτ ̓ ἔλεγεν, Διόνυσε, καὶ ἔπνειν, οὐχ ἑνὸς ἀσκοῦ Κρατίνος, ἀλλὰ παντὸς ἀδοδὼς πίθου. Τοιγάρτοι στεφά νων δόμος ἔβουεν, εἶχε δὲ κιττῷ Μέτωπον, οἷα και συ, κεκροκωμέ yor." ,,Vinum velox equus est poëtae ingenioso: Aquam vero bibens nihil boni pepereris: Haec Cratinus dicebat, o Bacche; et magna 'spirabat, Non unum vini utrem, sed integrum dolium redolens. Quamobrem coronis domus referta erat: et frontem ipse habebat, Sicut tu, ab edera croceo colore tinctam." Pro zezoozwuérov magnus Casaubonus_ad 3 Athenaeum reposuit, zɛzouzouévor, quod exponit annulo cinétam, Infeliciter: neque enim zɛzgizwμévov est annulo cincta, sed traiecta: et recte se habet zezoozwuévov, quod non Athenaei modo, sed Anthologiae codices praeferunt. Hoc scilicet vult: Cratino, quemadmodum Bacchi statuis, ob perpetuam gestationem coronae ederaceae frontem colore croci infectam fuisse. Certe ederae nigrae, qua olim Bacchus, Pan, et poëtae coronabantur, crocei sunt corymbi: unde Theocrito in Epigram. III. erocea vocatur: Αγρεύει δὲ το Παν, καὶ ὁ τὸν κροκόεντα Πρίηπος Κισσὸν ἐφ' ἡμερτῷ κρατὶ καθαπτόμενος. Plin. Hist. XVI, 34.,,Alicui ederae semen nigrum, alii crocatum, cuius coronis poëtae utuntur, foliis minus nigris; quam quidem Nysiam, alii Bacchicam vocant. Dioscorides II, 210. Ὁ δὲ μέλας κισσὸς φέρει τὸν καρπὸν μέλα να ἢ κροκίζοντα, ὃν δὴ καὶ ἰδιῶται Διονύσιον καλοῦσι. Quod si quis non tinctam, sed cinctam crocea edera frontem interpretari hic volet, ea de re nullam litem moveo. Illa deinde quae sequuntur, quae cave Cratini verba esse cum Cl. Dacierio credas, sunt enim Flacci: ,,ut male sanos, Adscripsit Liber Satyris Faunisque poëtas;" plerique ita iam explicant, ut rò ut significet postquam, ex quo. Non accedo: semper enim et a primis poëticae incunabulis poëtas sibi vindicavit Bacchus ; ut nullum hic locum habeat to postquam. Tu igitur sic accipe: Poëtas comitatui, et choro suo adscripsit Liber, tamquam male sanos. Quomodo autem aut quare Satyris eos adscripsit? interrogat Daniel Heinsius respondetque, post inventas Fabulas satyricas, quas scilicet non scribebant modo, sed et agebant olim poëtae scenici, Satyris assimulati. Frustra hoc: nam et veteres illi Homerus, Archilochus, Anacreon aliique ante Comoediam inventam, et postea omne genus poëta→ rum in Bacchi tutela erant: unde Romae quotannis mense Martio festo die Bacchi Liberalibus rem divinam faciebant poëtae. Ovid. Trist. V, 3.,,Illa dies haec est, qua te celebrare Poëtae, Si modo non fallunt tempora, Bacche, solent; Festaque odoratis innectunt tempora sertis, Et dicunt laudes ad sua vina tuas : Inter quos memini, dum me mea fata sinebant, Non invisa tibi pars ego saepe fui." Noster Epist. II, 2. v. 77.,,Scriptorum chorus omnis amat nemus, et fugit urbes, Rite cliens Bacchi somno gaudentis et umbra." Sed veniamus demum ad locum illum, qui maximas iam olim lites concitavit,,,Hoc simul edixit," etc. - Exiguaque togae simulet textore Catonem; omnes, versus Quaerunt enim, quis ille sit qui hoc edixerit,' Cratinusne an Maccenas, an Ennius, an Liber? singuli enim ex his assertores suos habuerunt. Et festivi oppido sunt, qui pro Cratino et Ennio digladiantur: quasi vero aut hic aut ille de Puteali Libonis quicquam edicere posset, quorum uterque plus toto saeculo ante occiderant, iste vero Athenis natus moriensque ne quam Libo iste nasceretur; Neque minus, etsi Romae quidem ipsius nomen fando audiverat. minus turpiter, peccant Simeo Bosius et Dacierius, qui Libero. edictum hoc vindicant. Quid enim? Non ante puteal illud concur igitur iniussi et sine edi→ ditum licebat poëtis vino se invitare? Homerus, Cratinus, Ennius, et cto quos hic memorat Parum profecto liberaliter egit ipsae Camenae vina mane oluerunt? Theodorus quidem' Liber, qui poëtis Graecis nihil tale edixerat. Marcilius, ut Cratino hoc edictum assereret, luxatos esse somniabat, et decimum undecimumque versum post quartum inserebat; oblitus illud edixit omnino referendum esse ad verba illa quasi ex formula edicti,,,Mandabo siccis, adimam cantare severis." Longe sanius Daniel Heinsius, qui ad Maecenatem hoc refert, levi immutatione corrigens, hoc simul edixit: nihil enim est quod in hac lectione iure vituperes, praeterquam quod sequentia alio nos ducunt, et Horatio ipsi, non Maecenati, edictum hoc adiudicant. Legendum enim,,,Hoc simul edixi; non cessavere poëtae Nocturno certare mero, putere diurno." Ita clare habet Reginensis noster, cui accedunt duo Bersmanni, Torrentii Suos enim, non alterius et a manu secunda unus Lambini. unus, cuiusquam imitatores hic sale perfricat Horatius: ut ex toto Epistolae ,,quod si Pallerem casu, biberent exangue. filo constat. Versu 18. cuminum." Quo sodes illud Pallerem, nisi de se et suo edicto iam fuerit locutus? utique, si Maecenatis edictum supra intellexit, Palleres hic dicere voluisset: sin autem dei Liberi, aut mortuorum Cratini vel Fixum igitur Ennii; iam totum hoc de pallore fuerit absurdissimum. et constitutum esto, lectionem illam edixi solam esse sinceram et HoCeterum ratio agnoscendam: quod et viderant viri summi Torrentius Heinsiusque, sed sententiis Auctuantes non ausi sunt clare asserere. cum hanc Epistolam cave credas tum primum hoc edixisse Horatium, edolaret: unde enim tot e vestigio imitatores nascebantur, dum unum aut alterum versiculum pangeret? Immo iam olim et in scriptis et in vita professus erat, sine Libero Musam suam nihil magni potesse: Epist. addocet artes. Fecundi caI, 5. v. 16. ,,Quid non ebrietas designat? Bacche, Carm. III, 25. Quo me, Velox mente lices quem non fecere disertum ?" rapis tui Plenum? quae nemora aut quos agor in specus, nova? Dicam insigne, recens, adhuc Indictum ore alio." Sed et inter convictores, cum homuncio lepidissimus ab Augusto vocari meruit, sine dubio siccos et severos Helicone saepe excluserat, unde pravi et inepti imitatores, quem vini somnique benignum noverant, vitiis imi→ tati, idcirco et virtutes eius et spiritum et artem se consequi posse stulte crediderunt. -- O imitatores, servum pecus; ut mihi saepe Quod timui mutare modos et carminis artem: 19. Ut mihi saepe Bilem, saepe iocum] Idem ille codex e Collegio Trinitatis, qui superioris Epistolae versu ultimo habebat, ,,animum mihi ego ipse parabo, etiam hic lectionem subministrat haud minus singularem: „,0 imitatores, servum pecus; ut mihi bilem, Ut mihi saepe iocum vestri movere tumultus Quae quamvis elegantia sua non careat: noli tamen, si me audis, receptae anteponere; quod vir eruditus perperam volebat. Illud enim saepe et alibi geminare solet Noster; ut Carm. I, 8. ,,saepe disco, Saepe trans finem iaculo nobilis expedito." Serm. I, 3. v. 9. ,,saepe velut qui Currebat fugiens hostem, persaepe velut qui Iunonis sacra ferret: alebat saepe ducentos, Saepe decem servos." Epist. XVII, 55. ,,saepe catellam, Saepe periscelidem raptam sibi flentis.“ Virgil, Eclog. VIII.,,Ilis ego saepe lupum fieri et se condere silvis Moerin, saepe animas imis excire sepulchris. Aen. III, 185. Et saepe Hesperiam, saepe Itala regna vocare." Quae ad exempla etiam hic retine, ut vulgo fertur: saepe Bilem, saepe iocum vestri movere tumultus! sut mihi 29. Sed rebus et ordine dispar] Difficilis locus, unde expedire se nemo hactenus potuit interpretum; ac nescio an ipse mihi meliores successus ausim polliceri; faciendum tamen periculum est: ,,Parios ego primus Iambos Ostendi Latio, numeros animosque secutus Archilochi, non res et agentia verba Lycamben. Ac ne me foliis ideo brevioribus ornes, Quod timui mutare modos et Carminis artem: Temperat Archilochi musam pede mascula Sappho, Temperat Alcaeus: sed rebus ordine dispar, Nec socerum quaerit, quem versibus oblinat atris, Nec sponsae laqueum famoso carmine nectit. Hunc ego non alio dictum prius ore Latinus Vulgavi fidicen.“ Ubi hoc primum vult, se imitatorem fuisse Archilochi, non interpretem; modos quidem et argumenti acerbitatem secutum esse, non res ipsas et verba verbis reddidisse. Ac ne ideo, inquit, me minoris aestimes, quod non, ut res, ita et metrum immutavi et novavi, (Lucilii ritu, qui Comoediae veteris scriptores mutatis tamen numeris et pedibus expressit,) ,,Temperat Archilochi musam pede mascula Sappho, Temperat Alcaeus, sed rebus et ordine dispar.“ Quid vero haec sibi volunt? In partes hic discedunt interpretes: quorum alii sic accipiunt, Miscemus Pariis lambis Alcaïca et Sapphica; sive, Praeter Epodon librum etiam et Carminum libros edidimus: alii autem sio, In ipsis Epodis acerbitatem et fel· Archilochi'cum Alcaei et Sapphus lenitate temperamus. Quarum sententiarum si utramvis amplectaris; eo res veniet, ut pro sed, cui nihil loci relictum erit, et necessario reponendum sit: Temperat Alcaeus, et rebus et ordine dispar :" Et fuit profecto, cum ipse priori sententiae addictus sic emendandum arbitrarer: levis enim mutatio fuerit et pro set (ut olim scribebant), prae 30 Nec socerum quaerit, quem versibus oblinat atris; Nec sponsae laqueum famoso carmine nectit. sertim cum S litera a verbo praecedente posset absorberi: syllaba vero brevis recte sustineretur ratione Caesurae. Sed re et verbis accuratius aestimatis, neutram ex his enarrationibus recto talo stare posse continuo deprehendi. Qualis enim, amabo, haec excusatio est? Noli, inquit, id mihi vitio vertere, quod Archilochi numeros non mutaverim. Cur sodes? Quia alia opuscula numeris Alcaicis et Sapphicis postea confeci. Hoc quo valeat, nullus video; aut quomodo illorum, siqua est, pravitas horum bonitate excusetur. Immo sic potius me defendam; ideo numeros non mutavi, quia in Epodis virus et rabiem Archilochi Alcaicae humanitatis condimento mitigavi. Atqui hoc et falsum est, et caussae inimicum; falsum, quia in Epodis animos Achilochi te secutum profiteris, et hoc suo malo senserunt Canidia, Mena, Cassius Severus aliique; caussae autem ideo nocet, quia tanto hercle magis immutandi erant numeri, si acerbitas, numeris fere istis propria, a chartis exulabat. Sentis iam, opinor, neutram ex his interpretationibus posse constare. Quid igitur fiet? Enimvero et ex ipsius argumentationis vi, et ex vocum ordine ac constructione veram tandem sententiam eruebam. Quippe haec series est orationis: Sappho musam temperat pede Archilochi; non ut vulgo accipiunt, Sappho musam Archilochi temperat pede. Ceterum hanc vocum ordinationem lege versus et collocationis norma flagitari, nemo, uti credo, praeter poëtas aut in poëtis versatissimos agnoscet; illud quivis mox fatebitur, sensum ipsum hanc vocabulorum seriem clare dictare. Quippe haec totius loci sententia est: Ne mireris, inquit, aut queraris, quod numeros Archilochi non mutaverim; scias et Sapphonem et Alcaeum (quos poëtas!) musam suam illius pede temperare; scias utrumque Archilocheos numeros suis Lyricis immiscere. Quos igitur illi tantopere probabant, egone ut fastidirem et repudiarem? Iustam iam habes defensionem et caussam vincibilem atque optimam. Pedem itaque hic versiculum integrum in · tellige; ut Carm. IV, 6.,,Lesbium servate pedem, meique Pollicis ictum." pes ibi Lesbius est integer Tetracolos. Arte Poët. v. 80. ,,Archilochum proprio rabies armavit lambo; Hunc socci cepere pedem, grandesque cothurni," Non simplicem pedem hic accipe, sed totum Senarium. Iam vero rem sic se habere, et Lyricos istos adoptasse numeros Archilochi, res ipsa fidem tibi faciet: neque enim id, opinor, ignoras, hunc illis omnibus aetate multo priorem fuisse; neque id quoque, nullum metri genus, quod in Flacci Carminibus habetur, non a biga illa Lyricorum petitum esse. Iste igitur, qui hexametro subiicitur, Carm. IV, 7.,,Arboribusque comae Archilocheus versus erat, teste Hephaestione, Ev Se Batovoiάdns." et alter itidem Carm. I, 7. hexametro etiam succinens,,,Aut Ephesum bimarisve Corinthi,“ eiusdem erat, teste eodem, Φαινόμενον κακὸν οἴκαδ ̓ ἄγεσθαι.“ et ille dem nique Carm. I, 4. ab eodem petitus est,,,Solvitur acris hiems grata vice veris et Favoni. Οὐκ ἔθ' ὅμως θάλλεις ἁπαλὸν χρόα, κάρφεται γὰρ ἤδη. Atque haec quidem ex pauculis Archilochi Fragmentis agnoscuntur; plura fortassis futura, si plura eius hodie extarent. Musam itaque, ut jam vides, Archilochi pede et Sappho temperat, et ,,Temperat Alcaeus, sed rebus et ordine dispar, Nee socerum quaerit, quem versibus oblinat atris.“ Ubi recte habet rò sed, si hanc nostram enarrationem sequeris; in aliis turbat et sensum evertit. Numeros quidem adhibet, sed argumento et ordine dispar est. Quid autem, rogo vos, per ordinem hic denotatur? Ne per somnium quidem hoc viderunt commentatores. Adscivit, inquit, Alcaeus metra quaedam Archi Hunc ego, non alio dictum prius ore, Latinus Volgavi fidicen. iuvat inmemorata ferentem Ingenuis oculisque legi, manibusque teneri. 35 Scire velis, mea cur ingratus opuscula lector Laudet ametque domi, premat extra limen iniquus? Non ego ventosae plebis suffragia venor Inpensis cenarum, et tritae munere vestis: Non ego nobilium scriptorum auditor et ultor, lochi; sed ordine variavit, sed aliis, ac ille fecerat, metris aptavit ea et connexuit; ut Datylicum illud Arboribusque comae cum Hexametro iunxit Alcaeus,,,Diffugere nives, redeunt iam gramina campis, Arboribusque comae, At eundem lambo comitem dedit Archilochus: „EUTε πρὸς ἄεθλα δῆμος ἠθροίζετο, Ἐν δὲ Βατουσιάδης." et έω τιν ὑμῖν αἶνον, ὦ Κηρυκίδη, Αχνυμένη σκυτάλη. Hoc, opinor, illud est, quod Alcaeum ordine disparem Archilocho facit, etiam cum numeros eius mutuos sumeret. Illud denique quod sequitur,,,Hunc ego non alio dictum prius ore Latinus Vulgavi fidicen," perperam omnino ad Archilochum referunt quicquid hodie est interpretum. Atqui illud iam supra dixerat: v. 23. - Parios ego primus Iambos Ostendi Latia;" ut ineptum et putidum fuerit intra paucos versiculos bis idem ingerere. Quo accedit, quod hunc, quisquis est, Lyricum fuisse clare significent illa, Latinus fidicen, ut Carm. IV, 3. „Romanae fidicen Lyrae:" si fidicen, si Lyricus sit Noster, quia vulgaverit; sequitur, ut Lyricus itidem sit, quem vulgaverit. Archilochum vero nemo omnium poëtis Lyricis adscripsit. Pindarus, Bacchylides, Anacreon; Stesichorus, Ibycus, Simonides; Alcman, Alcaeus, Sappho novenarium Lyricorum numerum et constituunt et claudunt. Sine venia igitur peccant interpretes, cum Latini fidicinis nomen meruisse Nostrum somniant, quod Archilochi Epodos primus Latio ostenderit. Immo vero ad Alcaeum haec pertinent, quod et ordo orationis et res ipsa clamitant. Praeter Parios Iambos, Alcaei etiam, inquit, numeros primus Latine vulgavi; quod et alibi profitetur,,,Dicar," ait Carm. III, 30.,,Princeps Aeolium carmen ad Italos Deduxisse modos." et IV, 9.,,Ne forte credas interitura, quae Longe sonantem natus ad Aufidum Non ante vulgatas per artes Verba loquor socianda chordis." Cur autem Alcaeum se primum vulgavisse memorat, non etiam Sapphonem? Quia Catullus et alii iam Sapphica quaedam ediderant, nemo Alcaica. 39. Non ego nobilium scriptorum auditor et ultor] Gulielmus Canterus Nov. Lect. IV, 12. ex scripto codice substituit: Auditor et actor Vossius filius ad Paterculum p. 21. ex coniectura, Auditor et altor. Perperam uterque. Negat se Horatius nobilium poëtarum auditorem et ultorem esse: auditorem, dum alios audit scripta sua recitantes; ultorem, dum ipse vicissim sua illis recitat. Ídem negavit Serm. I, 4. v. 73.,,Non recito quicquam nisi amicis, idquid coactus, Non ubivis, coramve quibuslibet et hac ipsa Epistola, spissis indigna Theatris Scripta pudet recitare, et nugis addere pondus." Recte vero et urbane ultor. Iuvenalis Sat. I. ,,Semper ego auditor tantum : numquamne reponam, Vexatus toties rauci Theseide Codri? Ubi reponere perinde est ac ulcisci. Noster Ep. II, 2. v. 96. de poëtis scripta invicem recitantibus: „Caedimur, et totidem plagis consumimus hostem, Lento Samnites ad lumina prima duello." hic salse et facete ultorem expressum vides. Plinius Epist. I, 13. „Possum iam repetere secessum, et scribere aliquid, quod non recitem; ne videar quorum recitationibus af |