2

3

supputationem consuetudinis Anglorum, familiarum ferme
centum quinquaginta; qui, ut a suo monasterio egressus1 est, His piety,
usque dum diem clausit extremum, excepta psalmodia
canonica, ter cotidie psalterium Dauid 2 ex ordine decantauit,
addens ad consuetudinem priscam, qua per annos plurimos
bis cotidie canendo psalterium currere solebat; et sacre
oblationis hostiam pro se suisque Domino offerre nullo die
praetermisit, etiam cum prae nimietate languoris equitare
non ualens caballario ferreretur in grabato, excepta illa
duntaxat una, qua, quatientibus nauem procellis, tota
laborabat in mari, et IIIIor ante obitum suum diebus.

34. Erant in comitatu eius LXXX. circiter uiri diuersis
collecti de partibus, qui illum uniuersi quasi patrem seque-
bantur et colebant suum 5.
4
Nam et ipse suis praeceperat

6

7

of his

| ministris, ut si quem de comitantibus se alimentum non and cha-
rity.
habere conperissent, confestim ei uel cibum uel pretium
darent; erat quippe natura misericors, et pauperum cultor
eximius. Denique profecturo et proficiscente illo unanimus
egenorum uagorumque gemitus, quasi patre se et altore
destitutum, testabatur. Quod uirtutis genus ipse non solum
timore et amore superno commendatum, sed et a parente
quasi hereditario iure susceptum, sedulus exercere curabat.
Siquidem pater ipsius, cum nobilissimum comitatus ageret Anecdote
officium, in tantum misericordie, quae fit in pauperes, semper father.
operibus gaudebat, ut cum quodam tempore permagnificas
suscipiendo regi epulas parasset, sed hunc superueniens
inopinata belli necessitas, ne eo uenire posset, retardaret,
ille gratias diuine dispensationi referens statim omnes
pauperes, peregrinos, languentes circumquaque uocari ad
epulas, et que regi terreno ac ministris eius exibenda pro-
posuerat, summo iam Regi in humilibus illius aeterne gratia
retributionis exibuerit; ipse quidem per se maribus om-
nem inpendens famulatum, porro coniugem suam feminis
humillimae ancillatum famulae per seipsam in omnibus
exibere praecipiens.

8

35. Peruenit autem Lingonas Ceolfridus circa horam diei His receptertiam, septimo kal. Octob. ut diximus, incipiente indic- tion at

9

2 dauid om. d.

3

9 VIII H.

D d

Langres,
Sept. 25,

716.

His death

Sept. 25, 26, 716.

tione XV; applicansque in pratis eiusdem ciuitatis f. 32 b.
gratanter a Gangulfo1 regionum illarum domino susceptus
est, quippe qui ipsum et in uia prius inueniens illo uenire,
et benigne suscipi, etiam si ipse non adesset, praecepit;
multum obsecrans, ne inde nisi sospes abiret, sed ibi potius
ad loca sanctorum martyrum, si ita Deus uoluisset, uitae
caelestis expectaret introitum.

36. Contigit autem ut ipso die, quo uenerat, circa horam Baed. §§ and burial, X. migraret ad Dominum, cuius corpus mane magno et 21–23. comitum ipsius et accolarum ciuitatis illius agmine portatum est per tria ferme milia passuum 2 in monasterium eiusdem Ganguulfi1, quod erat ad meridianam plagam ciuitatis, spatio circiter miliarii et dimidii, sepultumque in aecclesia sanctorum martyrum geminorum, quorum nomina sunt haec, Speusippus, Eleosippus, Meliosippus 3; qui una geniti matre uno partu ibi antiquo tempore martyrio coronati, et in eodem loco sepulti sunt, ubi et auia illorum, nomine Leonella, sepulta est, et ipsa per confessionem martyrii egressa de corpore *.

Of his com

some re

some pro

37. Sepulto igitur patre, quidam ex fratribus, qui eum ib. panions, deduxerunt, patriam rediere, narraturi in monasterio ipsius turn home, ubi et quando transiret e corpore; quidam uero dispositum Romam iter peregere, delaturi munera quae miserat. In quibus uidelicet muneribus erat Pandectes, ut diximus, interpretatione beati Hieronimi presbiteri ex Hebreo et f. 33 a. Greco fonte transfusus, habens in capite scriptos huiusmodi uersiculos:

ceed to Rome.

Others remain at Langres.

6

Ceolfridus, Anglorum extremis de finibus abbas,

Deuoti affectus pignora mitto mei.

Meque meosque optans tanti inter gaudia patris
In caelis memorem semper habere locum.

38. Porro quidam in eadem ciuitate Lingonense, propter ib.
amorem sepulti ibidem parentis sui, residere maluerunt;
qui tamen postea destinata Romam ueniendi uota con-

cf. Rom.

iv. 17. f. 33 b.

pleuerunt.

Tantam autem gratiam apud Ganguulfum1 comites reuerentissimi abbatis inuenerunt, ut et magnificis omnes epulis, sepulto eo, reficeret, et huc et illuc abeuntibus duces itineris, simul et uiaticum praeberet; sed et ibidem residentibus annonam, quandiu manere uellent, constitueret.

39. Quid uero de eo, uel muneribus eius, apostolicus papa Reply of senserit, testatur epistola, quam remisit, cuius hoc princi- the Pope to pium est:

Gregorius episcopus, seruus seruorum Dei, Hwætberhto 2
religioso abbati.

6

3

Scriptorum tuae amplectende religionis serie relegendo perspecta, congaudere te ueritati, cuius gratia uocantur ea quae non sunt, tamquam ea quae sunt, de nostra promotione monstrans, ac iuris apostolici auctoritati cuius ministerio fungimur quamquam inmeriti, te subesse promtissime profiteris. Quibus ex causis debere te noueris eum, quem gratularis preesse, continuis conlaborando in precibus instantius orare7, ut possit et sibi, et tibi, multisque prodesse; eum proinde, cuius Deo dicatos uenerabiles canos commendare studuisti, de temporalibus, antequam susciperetur a nobis, ad aeterna, Deo uocante, translatum, misso, ad aeternam sui memoriam, munere meo Domino et communi patrono beato Petro, apostolorum domino summo; fidem eius in muneris conlatione probantes, dignum commemorationibus assiduis censuimus, ac probatissimum preceptorem in sanctis ac regularibus institutis dignis auditoribus praeuium ante Deum existere peroramus, ut illum, Aaron et Moysi sanctis diuinae plebis ducibus ad promissionis patriam tendentibus euocatis, sanctoque illi Helie, subito in aetheris rapto, meritis excolendis gratia superna, quae illum adsumpsit, aequiparet 10, ac superstitem discipulum institutum cum asseclis11 gubernandis Iesu elegantissimi ducis ac Finees Helisei dignitatum carismatibus indultis 12 perornet. Vale.

Hwatbert's

letter.

40. Narrabant autem nobis reuersi comites Deo dilecti Miracles after Ceolpatris nostri, quia proxima nocte postquam sepulture

frid's death.

traditum est uenerabile corpus ipsius, tribus eiusdem aecclesiae custodibus, iuxta morem, excubias | noctis agen- f. 34 &. tibus, subito flagrantia miri odoris totam aecclesiam repleuerit; secuta sit autem et lux, quae et ipsa non paruo tempore permanens, tandem tecta aecclesiae petierit ; qui citissime egressi et aspectantes uiderint eandem lucem cursim caelos petere, ita ut fulgore ipsius cuncta in circuitu1 loca, uelut interdiu, uiderentur inlustrata, ut palam daretur intelligi ministros aeternae lucis et perpetuae suauitatis adfuisse, qui sedem sancti corporis sua uisitatione consecrauerint. Unde mos increbuit eiusdem loci incolis, ut per singula diurnae uel nocturnae orationis tempora, expleto psalmodie ritu2 canonico, cmnes uiri ad tumbam illius supplicaturi genua curuent. Sed et alia signa et sanitates ibidem factas fama uulgauit, donante illo qui sanctos suos et in praesenti certantes iuuare, et in futuro consueuit uictores coronare. AMEN.

1 quae in circuitu erant 8. e erased in H.

5

Ihesu Christo Domino nostro, qui cum Patre et Spiritu Sancto uiuit et regnat in saecula saeculorum adds 8. Explicit uita Sanctorum Abbatum Benedicti, Ceolfridi, Easteruuyni, Sigfridi, atque Hwaetbyrhti H. on f. 34b in a not much later hand: Benedicamus Domino, Deo gratias, with musical notation.

f 89 a.

cf. 2 Ioh. 12; 3 Ioh.

14.

EPISTOLA BEDE

AD ECGBERTUM EPISCOPUM1.

cause I am

too ill to

come to

you.

I. DILECTISSIMO ac reuerentissimo' antistiti Ecgberto I write beBeda famulus Christi salutem. Memini te hesterno dixisse anno, cum tecum aliquot diebus legendi gratia in monasterio tuo demorarer, quod hoc etiam anno uelles, cum in eundem deuenires locum, me quoque, ob commune legendi studium, ad tuum accipere colloquium. Quod si ita, Deo uolente, posset impleri, non opus esset tibi haec per litteras scripta dirigere; cum possem liberius ore ad os loquens, quaeque uellem, siue necessaria ducerem, secreta tibi allocutione suggerere. Uerum quia hoc ne fieret, superueniens, ut nosti, corporis mei ualitudo prohibuit; agere tamen quod potui, erga dilectionem tuam fraternae deuotionis 7 intuitu curaui, mittendo uidelicet per litteras quod corporaliter ueniendo per collocutionem nequiueram. Precorque te per Dominum, ne harum apices litterarum arrogantiae supercilium esse suspiceris, sed obsequium potius humilitatis ac pietatis ueraciter esse cognoscas.

teaching

2. Exhortor itaque tuam, dilectissime in Christo Life and antistes, sanctitatem, ut gradum sacrosanctum quem must cortibi Auctor graduum et spiritualium largitor charis- respond, matum committere dignatus est, sacrosancta et opera

8

7 di

1 from H; no heading in M. 2 -dissimo M.
3 hoc om. M.
4 eosdem... locos M. 5 accire M. 6 compleri M.
lectionis uel deuotionis' H.
8 et om. H.