ciam haberet, quod super ipsum non voluissent viri- A ideoque non mancipavit effectum. Cumque Erchinoal dus et Flaochatus majores domus inter se quasi anum iniissent consilium, consentientes ad invicem, hunc gradum honoris, alterutrum solatium præbentes, dis ponunt habere feliciter. Flaochatus cunctis ducibus de regno 659 Burgundiæ, seu et pontificibus per epistolam, etiam et sacramentis firmavit, unicuique gradum honoris et dignitatem, seu et amicitiam perpetão conservare. Hac dignitate sublimatus Flaochatus regnum Burgundiæ pervagatur, consilium assidue iniens, priorem inimicitiam, qua cordis arcana diu celaverat, memorans, Willebadum patricium interficere disponebat. XC. Willebadus cum esset opibus abundans, et plurimorum facultates ingeniis diversis abstollens, bus irruere, de castro per portam prorumpens, super exercitum Sigiberti cum suis irruens, tanta strages a Radulfo cum suis de exercitu Sigiberti fitur, ut mirum fuisset. Magancenses in hoc prælio non fuerunt fideles. Ferturque ibi plurima millia hominum fuisse trucidata gladio. Radulfus patrata victoria in castrum ingreditur. Sigibertus cum suis fidelibus gravi amaritudinis moerore arreptus, super equum sedens, lacrymas oculis prorumpens, plangebat quos perdiderat et Bobo [A., Bodo] dux, et Ænovallaus comes, et cæteri nobilium fortissimi pugnatores, seu et plurima manus exercitus Sigiberti regis, qui cum ipsis in congressione certaminis essent aggressi, conspiciente Sigiberto, hoc prælio fuerunt trucidati. Nam et Fredulfus domesticus, qui et amicus Radulfi B ditatus inclyte fuisset, et inter patriciatus gradum, fuisse dicebatur, hoc prælio occubuit. Sigibertus eadem nocte nec procul ab ipso castro in tentoriis cum suo remansit exercitu. Ia crastinum videntes quod Radulfo nihil prævaluissent, missis discurrentibus ut Rhenum pacifice 658 iterum transmearent, cum Radulfi convenientia Sigibertus et ejusdem exercitus ad proprias sedes remeant. Radulfus superbia elatus ád modum regis in Thoringia se esse censebat, amicitias com Winidis firmans, cæterasque gentes, quas vicinas habebat, cultu amicitiæ obligabat, In verbis tamen Sigiberto regimen non denegabat, sed in factis fortiter ejusdem resistebat dominationi. AN. DCXLII. LXXXVIII. Anno 10 regui Sigiberti, Otto, qui adversus Grimoaldum inimicitia per superbiam tumebat, factione Grimoaldi, a Leuthario duce C Alamannorum interficitur. Gradus honoris majoris domus in palatio Sigiberti, et omni regno Austrasiorum in manu Grimoaldi confirmatus est vehementer b. AN. DCXLI. LXXXIX. Anno 4 regni Chlodovei, cumque Nantechildis regina cum filio suo Chlodoveo rege, post discessum Æganæ, Aurelianis in Burgundiæ regnum venisset, ibique omnes seniores, pontifices, duces et primates de regno Burgundiæ ad se venire præcepit: ibique cunctos Nantechildis singillatim attrahens, Flaochatus, genere Francus, major domus in regnum Burgundiæ, electione pontificum et cunctorum ducum, a Nantechilde regina in hunc gradum honoris nobiliter stabilitur, neptemque suam, nomine Ragnobertam d Flaochato desponsavit ; sponsalia hæc nescio qua factione fiuntur. Nam aliud D consilium secrete Flaochatus et Nantechildis regina machinantur, quod creditur Deo non fuisse placibile, a Ches. et Freh., Freudolfus. b Postea eo insolentia devenit, ut defuncto Sigiberto, ejusque filio Dagoberto in Scotiam amandato, Childebertum filium suum Austrasia regem salutari jusserit. Quod facinus regni optimates detestati, tyranno exturbato, Grimoaldum Parisiis in vincula conjecere, ubi defunctus est. Tuncque Dagobertus, a proceribus regni revocatus, paternum Austrasie regnum-accepit. Qua de re Valesius lib. xx et xxII rerum Francic.; Henschenius in Vitam sancti Sigiberti, die 1 Febr.; Bollandiani et Mabillon. in praf. tomi Il Actor. sanctorum ord. Benedictini. Sigibertus sepultus est in monasterio sancti Martini quod prope Meulas construxerat ad ripam Mosella, ubi sacræ et nimiarum facultatum elationem superbiæ esset deditus, adversus Flaochatum tumebat, euinque despicere conabatur. Flaochatus collectis secum pontificibus et ducibus de regno Burgundiæ, Cabillono pro utilitate patria: tractandum mense Madio placitum instituit. Ibique et Willebadus multitudinem secum habens advenit. Flaochatus ibidem Willebadum interficere nitebatur. Hæc cernens Willebadus palatium noluit introire. Flaochatus foris contra Willebadum præliandum aggreditur. Amalbertus vero germanus Flaochati ad pacandum intercurrens, ubi jam in congressione certaminis confligere debuerant, Willebadus Amalbertum secum retinens de hoc evasit periculo. Intercurrentibus et cæteris personis separantur illæsi. Flaochatus deinceps vehementem inibat • consilium de interitu Willebadi. Eo anno Nantechil. dis regina moritur . Ipso anno mense Septembri Flaochatus cum Chlodoveo rege, et Erchinoaldo, itidemque majore domus, et aliquibus primatibus Neustrasiis, de Parisiaco promovens per Senonas et Antissiodorum, Augustudunum accesserunt; ibique Chlodoveus Willebadum patricium ad se venire præcepit. Willebadus cernens iniquum consilium Flaochati, et germani sui Amalberti, Amalgarii et Chramneleni & ducum, de suo interitu fuisse initum, colligens secum plurimam multitudinem de patriciatus sui termino, etiam et pontifices, seu nobiles, et fortes, quos congregare potuerat, Augustudunum gradiendum iter arripuit. Cui 660 obviam a Chỉodoveo rege, Erchinoaldo majore domus, et Flaochato, Ermenricus domesticus dirigitur, eo quod Willebadus trepidabat, utrum accederet, an suum devitando peejus reliquiæ ad an. 1552 servatæ fuerunt. Quo anno, destructa funditus sancti Martini abbatia, delata sunt Nanceium, ubi in ecclesia quam appellant primatialem, ex ejusdem abbatiæ aliorumque sacrorum locorum spoliis et reditibus dotata, quiescunt. Festum ejus colitur die 1 Februarii. e Alii, Flaucadus, seu Flaochadus, et sic infra 4 Colb. et Editi quidam, Regimbertam ; al., Ragimbertam; Chesn., Ragnobergam. e Colb. et Editi aliquot, vehementer minubat consilium. Boh., entinebat; alii, eliminabat. ↑ Sepulta est in basilica sancti Dionysii. Colb., Ramleni. Editi aliquot, Ramneleni al Chramneli, Chramleni, et sic infra. riculum repedaret, ut ab Ermenrici promissionibus A clypeum elevasset, Manaulfus cum conto Berthariu:n in pectore percutiens, cæteri qui cum eo venerant, ipsumque 661 circumdantes, eo quod Bertharius ninium reliquis præcessisset, vulneratur graviter. Tunc Aubedo, filius Bertharii, cernens patrem in periculo mortis, cursu velocissimo patri auxiliando perrexit. Manaulfo conto percusso in pectore, terra prostravit; cæteros qui patrem percusserant totosque interfecit. Sic Bertharium suum genitorem, ut fidelis filius, præstante Domino, liberavit a morte. Hi vero duces qui cum eorum exercitu super Willebadum irruere noluerant, tentoria Willebadi, episcoporum, vel cæterorum, qui cum eo venerant, deprædando, plurimum inibi auri et argenti capiunt: reliquisque rebus et equitibus [Al., equis] ab his qui præliare præventus usque Augustudunum aggrederetur, quem ille credens condigne [Al., dignis] muneribus honoravit. Post tergum ejus Augustuðunum accessit, ibique tentoria cum suis nec procul ab urbe posuit. Eodem die quo ibidem peraccesserat, A'gilulfum a Valentiæ urbis episcopum, et Gysonem comitem ad prævidendum quæ agebantur Augustudunum direxerat, qui a Flaochato in urbe retenti sunt. In crastino Flaochatus, Amalgarius et Chramnelenus, qui consilium de interitu Willebadi unanimiter conspiraverant, de urbe Augustuduno maturius promoventes, cæterique duces de regno Burgundiæ cnm exercitu eis subjunguntur. Erchinoaldus cum Neustrasiis quos secum habebat, idemque arma sumnens ad hoc bellum aggreditur. Willebadus e contra tela prælii b construens B noluerant percepti sunt. His ita gestis, Flaochatus quoscunque potuit adunare, phalanges utræque in congressione certaminis junguntur ad prælium in ea pugna Flaochatus, Amalgarius et Chramnelenus, itemque Wandelbertus duces cum suis in congressione certaminis contra Willebadum pugnandum confligunt. Nam cæteri duces, vel Neustrasii, qui undique eosdem debuerant eircumdare, se retinentes aspiciebant, exspectantes eventum, noluerunt super Willebadum irruere; ibique Willebadus interficitur: plurimi cum ipso de suis gladio trucidantur. Eo certamine cæteris primus Bertharius comes palatii, Francus de pago Ultra-Jurano, contra Willebadum confligit. Adversus quem frendens Manaulfus Burgundio, exiens de inter cæteris cum suis adversus Bertharium præliandum; Bertharius eo quod prius illi amicus fuisset, dicens: Veni sub clypeo meo, de hoc periculo te liberabo. Cumque ad eum liberandum C in crastino de Augustuduno promovens, Cabillonum perrexit. Ingressus in urbem, urbs 662 in crastino nescio quo casu maxime tota incendio concrematur. Flaochatus judicio Dei percussus, vexatus a febre, collocatur in scapham, evectu navali per Ararim fluvium, qui cognominatur Saoconna [Al., Sagonna], Latonam properans, in itinere, undecimo die post Willebadi interitum, emisit spiritum; sepultusque est in ecclesia sancti Benigni in suburbano Divionensi. Creditur a plurimis hi duo, Flaochatus et Willebadus, eo quod multa in invicem per loca Sanctorum de amicitia obliganda sacramenta dederant, et uterque populos sibi subjectos cupiditatis instiuctu inique oppresserant, simul et a rebus nudaverant, quod judicio Dei de eorum oppressione plurima multitudo liberata sit, el eorum perfidia et mendacia eos utrumque interire fecissent EXPLICIT FREDEGARII CHRONICUM. Aliquot Editi, Ailulfum; Freh., Aigulfum. b Freherus suspicatur legendum esse telam prælii. e Clar. et Ch. al., Chaubedo. d Id est, reliquasque res et equites, seu equos. • Clar., Bob., Colb. et Palat., in populis sibi subjectis... oppresserant simul letarebus. Freh., lateribus. De utriusque morte vide sancti Eligii Vitam, quam scripsit sanctus Audoenus, et Vitam sancti Sigiranni sæc. 1 Benedictino. Hic desinit Chronicon in codice Claromontensi, qui circa id tempus scriptus videtur, ut in præfatione diximus. Idem habet vetus codex qui olim fuit Melchioris Goldasti, ab Henschenio tomo I Februarii Bollandiani laudatus in observat. ad Vitam sancti Sigiberti. Quen codicem ne fortasse aliquis imperfectum dicat, vetat clausula Explicit, quæ in fine tam indicis quam ipsius Chronici apposita est. Is ipse D codex est, ni fallor, quem Valesius laudat lib. xx Rerum Francic. ex bibliotheca Christina Suecorum reginæ. Quin et in cod. Boheriano, in quo subsequentia Chronica omnesque additiones habentur, spatium hic relinquitur vacuum, tum per litteram majusculam habet Igitur, etc., et index capitulorum operi præfixus desinit in 89, de Willibaldi et Flacoaldi interitu. Unde patet hæc opuscula omnino esse diversa. Porro licet Fredegarius Chronicum anno 4 Chlodovei, qui vulgaris æræ fuit 641, aut 642, juxta Valesii computum, concluserit, eum tamen ultra hunc annum vitam produxisse patet ex cap. 48, ubi Samonem an. 40 Chlotarii regis, Christi 623, in regem a Winidis electum, et annis 35 regno potitum fuisse scribit; Chindasvindi etiam regis Hispaniarum mortem et alia memorat, quæ post Chlodovei mortem contigerunt. Chronicum continuatum. PARS PRIMA, AUCTORE ANONYMO. Wulfoaldum ducem. 663 XCI. Igitur a Chlodoveus filius Dagoberti ex A Auster a Francis in regnum elevatus est, apud genere alienigenarum reginam accipiens, nomine Baldechildem b, prudentem atque elegantem, genuit ex ea filios tres, Chlotharium, Childericum et Theodoricum habebatque majorem domus palatii virum strenuum atque sapientem, nomine Erchanwaldum. Chlodoveus itaque in regno pacem habuit absque bello. In extremis vero vitæ annis amens effectus vita caruit, regnavitque annos decem et oclo d. XCIV. Eo tempore Franci adversus Ebruinum insidias præparant; contra Theodoricum insurgunt, eumque 665 a regno dejiciunt : crines capitis ejus abscindentes totonderunt, Ebruinumque et ipsum tondunt, et in Burgundiam Luxovium monasterium invitum dirigunt. Propter Childericum in Auster legationem mittunt; una cum Wolfaldo duce venientem, eumque super cunctum regnum suscipiunt. XCV. Erat enim ipse Childericus rex levis atque citatus nimis, gentem Francorum in seditionem mittens, et in scandalum ac derisum; donec odium non modicum inter ipsos crevit usque ad scandalum et ruinam. Quo ingravescente unum Francum nobilem, B nomine Bodilonem, ad stipitem tensum cædere contra legem præcepit. Videntes hæc Franci, in ira magna commoti, Ingolbertus videlicet et Amalbertus, vel reliqui majores natu Francorum, seditionem contra ipsum Childericum concitaverunt. ■ Hujus appendicis auctor is ipse est, ut videtur, qui varia Chronica in unum corpus collegit. Hiatum annorum circiter 39 qui effluxerunt a fine Chronici Fredegarii ad an. 680, quo incipit sequens Chronicum, infra, cap. 97, supplevit potissimum ex anony mo, qui Gesta regum Francorum scripsit sub Theodorico Calensi, et Monacho Dionysiano, Gestorum Dagoberti ejusque filii Chlodovei scriptore. Unde cum isti auctores complures fabellas suis scriptis interseruerint, non magna est apud viros eruditos hu- C jus continuatoris auctoritas. b Balthildis ex genere Saxonum, qui scilicet cum Anglis et Jutis in Britanniam Majorem sæculo v transierant, exorta, ex captiva in regium thalamum ascita est. Conjuge defuncto regnum administravit ; et tandem in monasterium Calæ quod ædificaverat secessit, ibique monialis facta, obiit anno 680, die 30 Januarii, quo festum ejus recolitur. Vitam ejus habes sæculo i Benedictino, pag. 775. Visitur etiamnunc ibi ejus sepulcrum in crypta subterranea. Sic Colb. et Pal. Boh., Baldigilde.. Herchonsaldo. Cæteri, Erchoaldum. Is est Erchinoaldus supra laudatus. d Boher., annos XVII. Sepultus est in basilica sancli Dionysii. Eo regnante multum crevisse dicitur Majoruni domus potentia, quæ eo demum devenit, ut illi, pulsis regibus, coronam sibi tandem imposue AN. DCLXXIII. Memoratus Bodilo super eum cum rint. Ceterum Cointius multum invehitur in eos qui subsequentes reges ignavos appellaverunt. • Legendum quatuordecim. Sed post annos quatuor regni Chlotarii, Childericus ipsius frater Austrasia rex factus est, anno scilicet 660. Anno vero 669, defuncto Chlotario, Theodoricus III, utriusque frater, in regnum Neustriæ et Burgundiæ elevatus, paulo post e throno dejicitur, Ebroinoque apud Luxovium relegato, Childericus monarchiam obtinuit, quod auctor noster hoc cap. et seq. exponit. Cæterum aliqui recentiores Chlotarium in basilica sancti Dionysii sepultum fuisse scribunt; sed verisimilius est euin in monasterio Calensi fuisse depositum, ubi etiamn nunc ejus sepulcrum cum ipsius effigie lapidea ab annis circiter 700 sculpta ostenditur. Cæterum Chlo tarii annum tertium in annum 659 incidisse fusius probat noster Mabillon. tomo III Analect. ex veteri inscriptione codicis ms. Fossatensis, quæ sic habet: Anno centesimo post explicionem numeri sancti Victori episcopi ciclum recapitulantem, anno tertio domni Clotharii regis indolis, ex jusso ipsius principes, vel genetricæ suæ præcelsa domnæ Balthilde reginæ, etc. f Omissa una linea editi sic habent: Theodoricus vero frater in Austria, quod a vero aberrat; nam jam tunc Childericus regnabat in Austria. Meudum hoc, quod viris eruditis negotium facessiverat, ope mss. sanavimus. reliquis quamplurimis surrexit insidiaturis, et regem A regis per fugam dilapsus evasit, a Bacivo & villa eva in Lauchonia silva, una cum regina ejus prægnante, nomine Bilihilde, quod dici dolor best, interfecit. Vulfoaldus quoque per fugam lapsus evasit, et in Auster reversus est. Franci vero Leudesium filium Erchonwaldi nobilem in majoris domatus dignitatem statuunt per consilium beati Leuddegarii et sociorum ejus. 666 XCVI. Ebruinus audiens has dissensiones, consilio accepto, Francos invicem discordantes, convocatis in auxilium sociis, personis quam plurimis, cum multo comitatu exercituum, a Luxovio cœnobio egressus in Franciam regreditur, usque Isram fluvium veniens peraccessit, custodes dormientes interfecit ad Sanctam Maxentiam, atque Isram fluvium transiens, quos ibi invenit de insidiatoribus suis B occidit. Leudesius major domus una cum thesauris a Colb. et Boh., insidiaturus in regem in Lauconis silva.... Bilichilde. Hanc silvam eam esse putant quæ inter Calam, villam tunc regiam, et Sancti Dionysii oppidum interjacet; hodie Liberiacensis silva dicitur, vulgo la forêt de Livri, aut certe Bungiacensis, de Bondi. Non enim audiendi sunt qui hoc contigisse pu'ant prope Rotomagum, ubi aiunt Childericum cum uxore sua Bilechilde fuisse sepultum in ecclesia sancti Petri, quæ hodie protectoris sui nomine sancti Audoeni appellatur. Hoc nempe extra controversiam esse debet, ex quo eorum sepulcra detecta sunt in ccclesia sancti Germani a Pratis, cum ante annos circiter 40 restauraretur. Præter insignia regia in Childerici sepulcro, hæc inscriptio litteris majusculis exarata inventa fuit, CHILDR. REX. Videsis Valesium ea de re disserentem lib. xx1 rerum Francic. b Alii, dolus est, quæ vox pro dolor non semel occurrit. Editi, Issam; al., Isaram. Est Isara, vulgo l'Oise, ad quem etiamnunc hodie perstat oppidum a ponte el Sancta Maxentia vulgo le Pont-Sainte-Maxence diclun. Porro hac occasione Chlodoveum quemdam parvulum Ebroinus in regem extulit, quem Chlotarii filium esse mentiebatur. Dagobertus vero II in ea parte Austrasiæ quæ cis ultraque Rhenum huic fluvio vicina erat, regnavit ad an. 680. De ejus in Gallias reditu,fcæde et sepultura, fuse disserit Mabillonius in præfatione sæculi iv, Act. sanctorum ord. Bened. parte 1, § 9, num. 198 et seqq. Is est sanctus Dagobertus rex et martyr, qui colitur Satanaci (Ste C dens aufugit ibique adveniente Ebruino, thesauros quos ibi reperit apprehendit. Inde egressus, Cris cecum e villam veniens in Pontio, Leudesio subd ole fidem promittit, simulans fefellit, facto placito ut conjuratione facta cum pace discederet. Sed Ebruinus fallaciter agens, ut solebat, compatri suo insidias præparans, ipsum Leudesium occidit, regem Theodoricum in regnum restitutum, ipse suum principatum sagaciter restauravit. Sanctum Leudegarium episcopum, crudelissimis tormentis casum, gladio perimi jussit. Gerinum germanum ejus diverso tormento trucidavit. Reliqui viri Franci eorum socii, per fugam lapsi, Ligerem transgressi, usque Wascones confugerunt: quamplurimi vero in exsilio dammati ultra non comparuerunt. nay). Memoratur in kalendario Emmæ reginæ, quod Rhemis in bibliotheca Rkemigiana servatur, die x Kal. Januarii, quo eum martyrium pertulisse dicit vetus auctor, idque, ut Mabillonius probat, an. 679. d Sic omnino legendum esse haud dubium est, quanquam vulgo Abacivo præferant codices, unde Samson Abbavillæus et Cointius bic Abbatisviliam, vulgo Abbeville, designari putaverunt. At Bacium villa est regia olim celebris, antequam a Nortmannis violaretur, prope Corbeiam sita, cujus rudera etiamnunc visumtur, vicusque nomen Baisiu retinet. Vide libr. IV de Re diplomat. num. 12. e Alias Creciacum, cum silva cognomini in Pontivo (Crécy en Ponthieu), non ad Alteiam, ut Valesio visum est, sed ad Maiam fluvium. Vide lib. iv de Re diplomat. num. 46. 4 Boh., in regno constituto, ipsi suum. 8 Occisus est in pago Atrebatensi die v Nonas Octobris, anno 678, et sepultus apud Sarcingam (Sorcin). Vide hujus Vitam duplicem a coæqualibus auctoribus scriptam in sæculo 11 Benedictino. Gerinus vero, seu Guarinus, ejus frater, eadem die uti Martyr etiam colitur in Martyrologio Romano, qui lapidibus obrutus fuisse dicitur in secunda Vita sancti Leodegarii, num. 11. Rem fusius narrat ipse Leodegarius in epistola ad suam matrem data. In kalendario veteri monasterii Murbacensis in Elisatia, ab annis circiter quingentis scripto, memoratur sanctus Gerinus martyr vi Kal. Septembris. PARS SECUNDA, AUCTORE ANONYMO AUSTRASIO.. 667 ANNO DCLXXX.-XCVII. In Austera quoque, D pibus, Ebruino, Martino atque Pippino, adversus mortuo Ulfoaldo duce, Martinus b dux, et Pippinus filius Ansegiseli quondam Franci nobilis, dominabantur. Defunctis regibus, commissis invicem princi allic aue.or priore multo est accuratior: ætatem suam prodit infra, cap. 109, ubi se anno 735 scribere judicat. Martinus hic memoratus filius erat sancti Clodulfi, nepos sancti Arnulfi; et Pippinus frater ejus erat patruelis, idemque ex Ansegisilo sancti Arnulfi nepos. Dagoberto scilicet II, et forte filio ejus Sigi Theodericum regem excitantur ad bellum. Commoto exercitu ad locum cui vocabulum est Locofao 3, interim commissi prælium ineunt, ibique magno certaberto. Belli eivilis inter Theodoricum et Dagobertum moti meminit auctor coævus Vitæ sanctæ Salaberg.r, sæc. II Benedictino. Al. Ed., Decedentibus. d Sic Boher. Editi, Locofico. Gesta Reg. Franc., cap. 46, habent Lufao; al., Lucofao, Lucofago, qui locus Valesio ignotus, videtur esse Loixi in pago Laudunensi. Vide lib. iv de Re Diplomat. num. 57. Locum tamen, qui Lufaus dicitur in pago Tullensi. mine dimicantes, plurima pars populi ex utrisque A cordis permansit. Fuerunt igitur inter Pippinum et partibus corruit. Devicti cum sociis Martinus atque Pippinus in fugam lapsi sunt; persecutusque eos Ebruinus, maximam partem de illa regione vastavit. Martinus ideoque Lugduno Clavato a ingressus, se infra muros ipsius urbis munivit. Persecutusque eum Ebruinus, veniens Erchreco villa, ad Lug. dunum Clavatum nuntios dirigit, Ægilbertum ac 668 Reulum, Remensis urbis episcopum, ut fide promissa in incertum super vacuas capsas sacramenta falsa dederent. Qua in re ille credens eos, a Lugduno Clavato egressus, cum sodalibus ac sociis ad Erchrecum veniens, illuc cum suis omnibus interlectus est. AN. DCLXXXIV. XCIX. Eo tempore beatus Audoenus episcopus plenus virtutibus migravit ad Do XCVIII. Ebruinus quoque magis atque profusius crudeliter Francos opprimebat, donec tandem ali- B minum 1. In illo itidem tempore Warado i præfatus quando Ermenfrido Franco minas d parat, resque proprias tollere disponit. Consilio cum suis patrato, nocte collecta manu sociorum, per noctem super cum consurgens, Ebruinum,interfecit. AN. DCLXXXI. Quo perempto, ad Pippinum ducem in Auster cum muneribus suis pervenit. Quo facto, Franci, accepto consilio, Waradonem, illustrem virum, loco ejus in honorem majoris domatus e constituerunt. Idcirco præfatus Warado obsides a Pippino duce accipiens, pacem in invicem 669 pa traverunt. AN. DCLXXXII. Erat id temporis memorato Waradoni filius, valde efficax atque industrius, eruditus in consilio, qui vice patris curam palatii gerebat, nomine Gislemarus, qui ob nimiam calliditatem ac sagacitatem patrem ab honore proprio supplantavit. Quem sanclus Audoenus f episcopus sæpius ob hoc increpabat, ac subinde ut ad pacem vel patris indulgentiam remearet. Qui audire renuit, et in duritia memorat Hericus in istoria episc. Antissiodorensium, quem hic designari fortasse verisimilius nonnullis videbitur. a Sic Boh., quod est antiquum hujus urbis nomen; hodie Landunum (Laon) dicitur. b Hic locus varie in variis codd. scribitur. Colb. hic, Extreco, et infra Erchreco; Bob., Erchrego, Herchrego. Ed., Ertreco, Erereco, Ercheco. In Gestis Reg. Franc., Ercharo, Ergariaco, Ercherego. Hunc locum esse Acheri, vicum Ribodimontem inter et Faram, in pago Laudunensi situm, censet Valesius. Sed verisimilius est esse Escheri-Launois Lauduno proximiorem, ut dicitur lib. iv de Re diplomat. num. 57. Est etiam in Rh morum diœcesi haud procul a Castro Portiani locus ad Axonam, Ecry dictus, qui fortasse hic designatur. Sic Boh. Ed., Regulum; Colb., Aigilbertum ac Regulfum. Prior, qui in Boh. dicitur Aglibertus, si Valesio credamus, fait Agilbertus primum in Anglia, tum Parisiorum in Francia episcopus, cujus corpus in monasterio Jotrensi (Jouarre) sepultum, an. 1631, pontificalibus ornaments indutum, repertum est in sed cula sancti Pauli Eremitæ, ut testatur passim Andreas Sau-saius, qui huic inventioni interfuit. Reulus vero seu, ut a Frodoardo appellatur, sicut et in diptychis antiquis, et in litaniis Rhemensis Ecclesiæ, Reolus, Orbacense monasterium condidit, ubi sepultus hodieque colitur, 1 Nonas Septemb. Uterque in Fastis sacris locum habet. Eos vero a facinore quod illis hic impingitur vindicare conatur Cointius ad an. 680 major domus obiit. Eratque ei matrona nobilis et strenua, nomine Anssledis i, cujus gener, nomine Bercharius, honorem majoris domus palatii suscepit; eratque statura parvus, intellectu modicus, levis atque citatus, Francorum amicitiam atque consilia sæpe contemnens. Hæc indignantes Franci Auderamnus, Reulus et alii multi, relinquentes Bercharium 670 ad Pippinum per obsides conjunguntur, amicitias copulant, super Bercharium vel reliquam partem Francorum concitant. AN. DCXCVII. -C. Pippinus commoto exercitu hostiliter ab Auster consurgens, contra Theodoricum regem et Bercharium properat ad bellum. Conjuncti in oppido Vermandensi, in loco qui dicitur TexC tricio, bellum mutuo gesserunt. Prævalente Pippino eum Austrasiis, Theodoricus rex cum Berchario fugam iniit, Pippinus victor exstitit, persecutusque eos, eam regionem sibi subjugavit. Sequenti tempore idem Bercharius ab adulatoribus falsis amicis inter d Minas parare hic et passim est negotia facessere, seu insidias moliri, quæ vox hodieque gallice reddi potest, des menées. Sic Colb. Editi, majoris domus, et sic infra. Warado in scriptis passim Warato appellatur. Freh. Illyric. et cæteri, Adoinus; al., Audoinus, Gislemarus vero alias dicitur Gislemaris, Ghislemarus, De his infra. 8 Sic Boher.; alii castrum Manucum. Hic autem designatur Namucum, sive, ut hodie scribimus, Na. murcum, vulgo Namur, urbs Flandriæ vel suo nomine celebris, quæ episcopali sede sæculo proxime elapso donata est. Obiit Ix Kal. Septemb. an. 684. Sepultus est in monasterio sancti Petri in suburbio Rotomagensi, hodieque celebri in urbe sub ipsius sancti Audoeni (Saint-Ouen) nomine, ord. sancti Benedicti e congr. sancti Mauri. Ejusdem sancti reliquiæ superiori sæculo a furentibus Calvinistis combuste fuerunt. |