Kalderona: Lekarz swojego honoru. Lwów 1827 i Szylera Walensztejn. Lwów 1837. c) ALEKS. FREDRO (obywatel w Galicyi). Za księstwa warszaw. służył wojskowo i w nagrodę męztwa otrzymał krzyż legii honorowej i polski Virtuti militari. Mamy 5 tomów jego Komedyi (wyd. w Wiedniu, Lwów r. 1826-37, i War. 1353 5 t.), w których jest kilka znakomitych utworów, jak Panieńskie śluby, i t. d. Žalujemy, że się na krytykę pogniewał i przestał ogłaszać swoje dzieła. Wiadomo, że go to ojcostwo uszczęśliwia; czemuż tych uciech nie podzielać z drugimi? d) DOMINIK MAGNUSZEWSKI (ur. 1810 we wsi dziedzicznéj Ustanowie kolo Warszawy z Jacka i Maryi; uczył się w liceum i uniwersytecie warszaw. do 1831; następnie mieszkał i ożenił się w Galicyi; † 27 lutego 1845). Jeszcze chodząc na uniwersytet napisał wierszem dwie komedye: Stary kawaler w 1 akcie i Zdzisław czyli skutki plochości w 2ch aktach dotąd grywane w Warszawie. Tworzył kilka dramatów, lecz tylko jeden dotąd ogłoszony: Barbara wdowa po Gasztoldzie, który wchodzi do jego dzieła powieściowego: Niewiasta polska w 3 wiekach, Poznań 1842. Dramat w naturze, umieszczony w Album na korzyść pogorzelców, p. Józefa Borkowskiego we Lwowie 1842 wydaném, bardzo piękny, ale nie do grania. Śmierć pozazdrościła nam tak wielkiego piewcy, nie spełnił swoich życzeń obdarzenia nas dramatem nowym, nad czém głównie myślał równie jak i nad językiem, ale najpiękniejsze, które w całości wykończył jak Radziejowski i Władysław Biały zostają dotąd w rękopiśmie. Krytyka poważna nie oceniła jeszcze zbiorowo prac tego poety, życzyć więc należy, ażeby wszystkie rękopisma jego ogłoszone zostały drukiem, a wtedy niewątpliwie oznaczy ona wysokie jego stanowisko w dziejach literatury polskiej. e) JÓZEF KORZENIOWSKI (ur. r. 1797 w Galicyi, od r. 1810 uczył się w Krzemieńcu, po r. 1816 urządzał książnicę ordynacyi Zamojskich; w r. 1823 otrzymał nominacyą na professora literatury polskiej w Krzemieńcu; w r. 1833 został professorem języka łacińskiego i starożytności rzymskich w Kijowie; w r. 1838 wezwany na dyrektora gimnazyum charkowskiego zostawał tam do roku 1846; później mianowany był dyrektorem liceum warszawskiego. Rozpoczął swój zawód dramatami, lecz nagły zwrot do powieści okazał w nim równie potężny, jeżeli nie wyższy talent powieścio-pisarski. W ostatnich kilku latach wyszło kilka powieści tego autora nader interesujących i zajmujących. Rzucił się do dramaturgii całą siłą i już liczny mamy poczet jego utworów: Mnich, Aniela, Piękność zgubą, Miłość i zemsta, Piąty akt, Klara, Piękna kobieta, Cyganie dramat, Wąsy i peruka i t. d. W nowszych karci współczesne obyczaje. Niestety także nie dba o zupełną piękność, ledwie parę wydał wierszem pisanych, wszystkie inne prozą, byle dostarczyć chleba powszedniego; a wszakże poezya traci na wdzięku (owym już Homerowi znanym wdzięku), gdy jéj każemy mową nie wiązaną przemawiać; a wszakże wiązana to jej strój przyrodzony! f) ADAM GORCZYŃSKI (często podpisujący się Jadam z Zatora) urodził się r. 1805. Oddawszy się wyłącznie gospodarstwu wiejskiemu, piśmiennictwo uważa za chwilową rozrywkę dla tego długi czas występował z małemi powiastkami lub przekładami, jako to: Powieści Jadama, Kraków 1838 2gie wyd. 1841. Sylva rerum, Lwów 1842. Opowieści i Legendy, Lwów 1843. Farmazon 2 tomy, Lwów 1844. Poezye liryczne, Bochnia 1844. Zeno 2 tomy 1845. Oprócz tych utworów przedstawiających przeszłość naszą, napisał jedenaście dramatów, jako to: Władysław Łokietek, Ludgarda, Zbydowscy (czy też Zbydowski i Zawisza jak brzmiał tytuł rękopismu). Anglik, Francuz, Włoszka czyli żniwo zemsty, Bajbuza, Esterka, Detaksacya, Ojciec chrzestny, Tajemnica. Na zakończenie przytaczamy słowa Kaź. Wł. Wojcickiego o Gorczyńskim jako drammatyku wyrzeczonych. W nich (drammatach) niepospolity talent jaśnieje, są w nich sceny cudnėj piękności, które po mistrzowsku od daje, ducha wieku, bo go pojął wybornie, ale i obok tego i płaskie pomieszcza.“ g) ANTONI MAZECKI napisał tragedyą na podaniu historyczném osnutą pod tytułem: List żelazny w 5 aktach, Poznań 1854, 2gie wyd. 1856. Prócz tego Grochowy wieniec czyli Mazury w krakowskiem komedya w 4 aktach, Poznań u Żupańskiego 1855. h) STANISŁAW BOGUSŁAWSKI którego talent w opisywaniu komedyi niezaprzeczony, stawia go na niepośledniém stanowisku w rzędzie pisarzy dramatycznych. Napisal i wydał: Komedye oryginalne Stanisława Bogusławskiego tomów 3 Warszawa 1854. Pojedyńcze zaś Cud czyli Krakowiacy i Górale, Ona go nienawidzi, Krewni i inne. Odznaczyli się i nagrodę uzyskali: i) JAN CHĘCIŃSKI Szlachectwo duszy, Warsz. 1859. 8. Proza. § 129. Pięknie piszących liczymy coraz więcej, prawie wszystkie niwy piśmiennictwa są uprawiane; jednak są pisarze którzy mniej dbają o doskonałość wyrażenia się, co jest chorobą dziś powszechną w Europie. A. PROZA KRASOMOWCZA. § 130. Na początku tego okresu sprzyjały okoliczności krasomóstwu pochwalnemu, mianowicie ludzi uczonych, odznaczył się zaś w tym zawodzie Kaźm. Brodziński i Paweł Czajkowski professor uniw. Jagiellońskiego. W następnym ząś czasie dla wymowy nie ma otwartego pola, ledwie kto czasami z akademicką może wystąpić. Tu kładziemy tylko: § 131. Mówey. FRANCISZKA WĘŻYKA który uczcił wymownie . p. Woronicza arcyb. warsz. w czasie pogrzebu; mowa ta wraz z innemi z tego pogrzebu wydana w Krakowie 1830. 4 ADAM książę CZARTORYJSKI (syn Adama, jenerala ziem podolskich; poprzednio minister państwa rossyjskiego, potém kurator zakładów naukowych na Litwie i Rusi, w końcu senator wojewoda król. pol.) wygłosił piękną pochwałę J. P. Woronicza w Tow. Przyj. Nauk dnia 30 kwietnia, wyszła w Puławach 1830, drugie wyd. w Wrocławiu. Tenże wydał mowy od r. 1838 do 1847, Paryż 1847. A § 132. Kaznodzieje.to, Tohre on vauggvigach 1 Szereg dobrych kaznodziei dość liczny, między nimi znaj¬ dują się dobrze mówiący, ale brak takich, którzyby z do brém chcieli łączyć i kraśne kazanie. Do celniejszych jen dnak należą:: y me folus ist se 1 1) LUDWIK TRYNKOWSKI (kazn. wileński, +1840), pieni kne pokazał przymioty w Kazaniach pogrzebowych te L. Wilno 1836 i w osobno wydaném Kazaniu na pogrzebie Jędrzeja Śniadeckiego 1837. Zapowiedziane były mowy które wyrzękł po zgonie ś. p. Wittgensztejnowéj z domu XX. Radziwiłłów i na uczczenie s. p. X. Jana Skidella. Czas wielki by przynajmniej kazania jego (w rękopisie IV tomowym) ujrzały świat, czego zdaje się można spodziewać po -tych ręku, w których się dziś znajdują. i 2) KARÓL (Boloz) ANTONIEWICZ z zamożnej rodziny ormiańskiej urodził się w Galicyi w obwodzie żółkiewskim d.: 6 listopada 1807. W r. 1839 przyjętym został do zakonu, księży Jezuitów. W kilka tygodni obrany przewodzcą no→ wicyuszów, zjednał sobie ich miłość i szacunek... Wszyscy kochali go jak ojca. Łagodnością, przykładem i nauką wielki wpływ umiał w zakonie swym wywierać. W r. 1848 zgroma¬ dzenie Jezuitów zniesione zostało w, Galicyi, a członko¬ wie jego rozproszeni po kraju. Dnia 4 listopada roku 1852 objął wraz z towarzyszami wyznaczony im klasztor w Obrze, w dziesięć dni później z szedłszy z ambony, dotknięty zarazą umarł dnia 14 listopada. Zwłoki ks. Antoniewicza bracia zakonni pochowali w Obrze pod sklepieniami klasztoru; a w rok później 4853, obywatele księstwa poznańskiego postawili mu w tymże kościele pomnik z popiersiem, -Wydał wiele dzieł religijno moralnych nauczających czy stą polszczyzną pisanych, szczególniej odznaczał się wymoż wą kaznodziejską.“ Mowa religijną miana 25 Marca 1848, Lwów. Nauka wieczorna w św. Mikołaja we Lwowie w dzień 7 boleści N. P. Maryi 14 kwietnia 1848. Priemoiva podczas dziękczynnego nabożeństwa dnia 28 marca 1849. Kazanie na święto N. P. Maryi Gromnicznej, Poznań 1849. Przemowa w czasie obchodu pogrzebowego Wacława Zaleskiego b. gubernatora Galicyi 26 marca 18493 Mowa ma uroczystość św. Benedykta dhia 22 kwietnia 1849 Kazanie na żałobném nabożeństwie za duszę ś. p. Stefaniiz Ma lachowskich Platerowej, Leszno 18521) Naukivimouły \przy godne miane w Krakowie wyd. 2gie 1853.raph sáograd 3) IGNACY BOROWSKI praldt katedry wileń, dnia 27 maja 1852. » Zostawił przeszło 500 kazań ĭlmów pogrzebo wych, niektóre z nich mają wielki historyczny dla Wilna a szczególnie uniw. wileń. interes. Wyjdą z druku naklade ni ivkosztem XX. Missydnarzy warszawskich. nu i langsa 4) IGNACY HOŁOWIŃSKI arcybiskup mohilewski, metro-polita rzymsko-katolickich kościołów w cesarstwie rossyjskiém” Urodził się r. 1807 na Wołynia; w r. 1825 wstąpił do seminaryum w Łucku. Po skończeniu kursu nauk teologicznych w Wilnie, został kapłanem w roku 1831; w r. 1839 odby pielgrzymkę do Ziemi świętej, w roku 1842. zostaje rekto- ! rem rzymsko-katol. duch. akademii w Petersburgu; w r. 1848 mianowany biskupem karysteńskim, a r. 1851 arcybiskupem mohilewskim; † 7 paźdz. 1855. Dzieła jego za życia które wydał, umieściliśmy na swojém miejscu. Tu zaś wymieniamyś Pisma Legoty Kostrowca t. 2, with Pączye sw, Grzegorza Naziańskiego, w 2gim Q stosunku filozofii do religii i cywili-› zacyi.›. Po śmierci zaś jego wyszły w Krakowie: 1857 roku :/ Kazania medzielne, świętalne i przygodne, oraz Allokucye, tudzież Hymny kościelné. (Jakim) był mówcą zmarły, ́przy-› toczyć tu można ustęp z kazania na jego pogrzebie mianego, |