Obrazy na stronie
PDF
ePub
[merged small][ocr errors]
[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]
[blocks in formation]

in

pit panem, iravit in eum Satanas.

Dicit illi Jesus: Quod facis, fac cele28. rius. Nemo autem ex his, qui recumbebant, intellexit, quid

29. illi dixerit. Plerique enim existimabant, quia loculos habebat Juda, quea dixit illi Jesus: Ut emeret, quae necessaria erant ad diem sollemnem; aut ut pauperibus daret.

30. Ut accepit igitur

ille panem, confestim

exiit. Erat au

31. tem nox. Cum

ergo exisset,

dicit Jesus:

Nunc honora-
tus jest Filius
hominis; et Deus
honorifica-
tus est in illo.

32. Et Deus honorificavit eum

in ipso, et con

festim hono

rificabit eum.

33. Filioli, adhuc pus

illum vobis

cum sum. Quac

ritis me; et quemadmodum

dixi Judaeis : Quia ubi sum

misero, me

accipit: qui

autem me ac

cipit, accipit eum, qui me misit.

CODEX VERONENSIS.

21. Haec cum di-
xisset Jesus,
turbatus est

spiritu et
protestatus est,
et dixit:
Amen, amen
dico vobis, quia
unus ex vobis
tradet me.
22. Aspiciebant
ergo ad alis
alium discipuli,
esitantes de quo
diceret.

23. Erat ergo re-
cumbens unus
ex discipulis
ejus in sinu
Jesu, quem di-
ligebat Jesus.
24. Innuit
ergo huic
Simon Petrus,
et dixit ei: Dic
quis est?
25. Itaque, cum
recubuisset ille
supra pectus
Jesu, dicit ei:
Domine, quis
26. est? Respondit
Jesus Ille est,
cui intinctum
panem porre.
xero.

Et cum intin-
xisset panem,
dedit Judae
Simoni Sca-
27. riotae. Et ut

CODEX BRIXIANUS.

quem ego misero. me accipit. qui autem me accipit. accipit eum qui me misit. Haec cum dixisset Jesus. turbatus est spiritu. et protestatus est. et dixit. Amen amen dico vobis, quia unus ex vobis tradet me. Aspiciebant ergo ad invicem discipuli. hesitantes. de quo diceret. Erat autem recumbens unus ex discipulis ejus in sinu Jesu. quem diligebat Jesus. Innuit ergo huic Simon Petrus. el dicit ei. Interroga quis est de quo dicit. Recumbens ergo ille super pectus Jesu. ait illi Domine quis est. Respondit Jesus. Ille est. cui ego intinctum panem dedero. Et cum intinxisset panem. dedit Judae Simoni Scariothe. Et post panem acceptum. tunc in

21. turbatus est in spiritu. 23. quem diligebat valde.

accepit panem,
introivit in
eum Satanas.
Dicit (a) ergo t
ei Jesus: Quod
facis, fac ce-

28. lerius. Hoc au-
tem nemo
sciit discum-
bentium, quid
dixerit ei.
29. Quidam enim
putabant,
quia loculos
habebat Judas,
quoniam dicit
ei Jesus: Eme
ea, quae opus
sunt in vobis
ad diem festum;
aut ut egenis
aliquid daret.
30. Cum ergo
accepisset pa-
nem, exivit
continuo. Erat
autem nox.
31. Cum ergo
exisset, dicit
Jesus: Nunc
clarificatus est
Filius hominis;
et Deus cla-
rificatus est
32. in eo. Et Deus
clarificavi

eum in se-
melipso, et
continuo cla-
rificabit eum.
33. Filioli, ad-
huc modicum
vobiscum
sum. Quae-
ritis me; et
sicut dixi Ju-
daeis :Quo eo

trabit in eum Satanas. Dicit ei Jesus. Quod facis fac celerius. Hoc autem. nemo intellexit. de discumbentibus. quare dixerit ei. Quidam enim putabant. quia loculuni babebat Judas. quia dixisset ei Jesus Eine. ea quae opus sunt nobis ad diem festum. aut pauperibus ut aliquid daret. Accipiens ergo ille panem. continuo exivit. Erat autem nox. Cum ergo exisset. dicit Jesus. Nunc clarificatus est Filius hominis. et Deus clarificatus est in eo. Si ergo Deus clarificatus est in eo. et Deus clarificavit eum in semetipo et continuo clarificavit eum. Filioli adhuc modicum temporis vobiscum sum. Quaeritis me. et sicut dixi Judaeis. Quia ubi ego vado.

CODEX CORBEIENSIS.

24. Innuit ergo ej Simon Petrus, et dixit ei: In

terroga quis est ?

25. Recumbens autem ille.

28. Hoc autem nemo discumbentium scivit, quid dixerit ei.

32. Et Deus clarificabit eum in semetipso et continuo clarificabit eum. omittit, Si Deus clarificatus est in eo.

VARIANTES LECTIONES.

1 Gat. Et tunc introivit. Mm. Et post buccellam acceptam, introivit. Yulg. Et post buccellam, introivit.

(a) Ita et tex. Gr. ovv.

BLANCHINI NOTE.

ego, vos non

potestis veni

bis di ..

CODEX VERCELLENSIS.

re: et nunc vo

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

vestrum. Credite in Deum, et in me credi

2. tis. In domo Patris mei mansiones multae sunt; 5 alioquin dixissem vobis, eo, ut praeparem vobis lo3. cum. Si abiero, et praeparavero vobis. rursum veniam, et adsumam vos ad me, et ego ubi sum, et vos 4. sitis. Et quo (d) vado †, nostis vi 5. am. Dicit illi Thomas Domine, nescimus

quo vadis: quomodo (e)novimus + viam?

6. Ait illi Jesus: Ego sum

via, et veri

tas, et vita. Ne

mo venit ad Patrem, nisi per 7. me. Si me cognovistis, et Patrem meum cognovistis: jam ex hoc nostis illum, et vidistis illum.

8. Dixit illi Philippus: Domine, ostende nobis Patrem, et sufficit nobis.

9. Respondit Jesus: Tanto tempo

CODEX

VOS non potestis venire. et vobis dico modo. Mandatum novum do vobis. ut diligatis invicem. sicut (a) ego dilexi vos. ut et vos invicem diligatis. In hoc cognoscent omnes. quia mei discipuli estis. si dilectionem habueritis invicem Dicit ei Simon Petrus. Domine quo vadis. Respondit Jesus Quo ego vado. non potes me modo sequi. sequeris autem postea. Dicit ei Petrus, (c) Domine quare non possum te sequi modo, animam meam pro te ponam. Respondit illi Jesus Animam tuam pro me pones. Amen amen dico tibi. non canLavit gallus donec me ter neges. Non turbetur cor vestrum. Creditis in Deum et in me credite. In domo CODEX

[ocr errors]

ego, vos non

CODEX VERONENSIS.

potestis venire: et vobis dico modo.

34. Præceptum novum)
do vobis, ut di-
ligatis invicem,
sicut (a) ego t
dilexi vos; ut et
vos diligatis in-
35. vicem. In hoc
cognoscent om-
nes, quia di-
scipuli mei
estis, si dile-
ctionem ha-
bueritis ad
alis alium.
36. Dixit ei Si-
mon Petrus :
Domine, quo
vadis?

Respondit Je-
sus : Quo ego
vado, non potes
me modo sequi :
sequeris autem
(b) me postea.
37. Dicit ei Petrus :
(c) Domine †,
quare non
possum le se-
qui modo?
animam meam
ponam pro
te.

Respondit

ei Jesus: Ani

mam tuam

pro me ponis?

CAPUT XIV.

1. Amen, amen
dico tibi, non
cantavit gallus,
donec tu me

ter neges.
Non turbetur
BRIXIANUS.

cor vestrum.

Credite in Deum, et in me cre2. dite. In domo Patris mei mansiones multae sunt; si quotminus dixissem vobis quia vado parare vobis locum. 3. Et si abiero,

et praeparavero vobis locum, iterum venio, et accersio vos ad me, ut ubi ego sum,' et vos sitis. 4. Et quo (d) vado † scitis, et viam scitis. 5. Dicit ei Thomas: Domine, nescimus quo vadis: quomodo viam (e) scimus †? 6. Dicit ei Jesus : Ego sum via, et veritas, et vita. Nemo venit ad Patrem, nisi per me. 7. Si cognovistis me, et Patrem meum cognovistis et amodo nostis eum, et vidistis eum. 8. Dicit ei Philippus: Domine, ostende nobis. Patrem, et sufficit nobis.

9. Dicit ei Je-
sus Tanto tem-

Patris mei. mansiones multae sunt. alionquin. dixissem vobis. vado parare vobis locum. Et si abiero. praeparare vobis locum iterum venio. et accipiam vos ad me ipsum. ut ubi ego sum et vos sitis. Et quo ego vado nostis. et viam scitis. Ait illi Thomas Domine nescimus quo vadis, et quomodo possumus viam scire. Dicit ei Jesus. Ego sum via et veritas. et vita. Nemo venit ad Patrem. nisi per me. Si cognosceretis me. utique et Patrem meum cognosceretis et amodo cognoscetis eum et videtis eum. Ait illi Philippus. Domine. ostende nobis Patrem. et sufficit nobis. Dixit ei Jesus. Tanto tempore vobiscum sum.

CORBEIENSIS.

34. Praeceptum novum. CAP. XIV. 3. et accersio vos ad meipsum. VARIANTES 1 Gat. sicut et ego dilexi vos, ita et vos. Mm. sicut et ego dilexi vos, ut et vos. Vulg. sicut dilexi vos, ut

et vos.

8

7. Si cognovistis me, et Patrem meum cognovistis et amodo nostis eum, et vidistis eum. LECTIONES. Deum.

Mm. alioquin dixissem. Vulg. si quo minus dixissein. 6 Gal. paravero.. et ubi sum ego, et vos sitis. Vulg. præparavero.... ut ubi sum ego, et vos sitis.

7 Gal. possumus viam nosse. Vulg. viam scire.

⚫ Mm. cognoscent homines. Vulg. cognoscent omnes. Gat. non potes tu sequi me. Vulg. non potes me modo sequi. Gat. me, et Patrem meum cognovissetis. Mm. me, et Vulg. Creditis in forsitan et Patrem meum utique cognovissetis. BLANCHINI NOTÆ.

Gal. el Mm. Credite in Denm.

[ocr errors]

(a) Addit ego, etiam cod. Cant. ¿yás. (b) addit me, tex. quoque Gr. poi. - (c) Addit Domine, pariter Lex. Gr. xups. (d) Ante vado, deest ego, etiam in cod. Cant. (e) Ita et cod. Cant. oldupev.

re vobiscum

sum, et non

CODEX VERCELLENSIS.

me cogno-
vistis? Philip-
pe, qui me vi-
dit, vidit et
Patrem. Quo-
modo tu di-
cis Ostende
nobis Patrem ?

10. Non (a) credis †
quia ego in Pa-
tre, et Pater

in me est? Ver-
ba, quae vobis-
cum loquor,
non a me lo-
quor. Sed Pa-
ter, qui in me
manet, ipse
loquitur, et

opera, quae.
ego facio, ip-

11. se facit. (b) Credi

te mihi † quia

ego in Patre,
et Pater in

12. me: alioquin
vel propter
opera ipsa cre-
dite mihi.
Amen, amen
dico vobis,
qui credit in

me, opera, quae
ego facio, et

ipse faciet, et

majora ho

rum faciet :

et quia ego
ad Patrem va-

13. do. Et quidquid
2 peticritis in
nomine meo,
hoc faciam,

[blocks in formation]

CODEX VERONENSIS.

poris vobiscum

sum, et non

cognovistis
me? Philippe,
qui vidit me,
vidit et Patrem.
Quomodo tu
dicis

Ostende
nobis Patrem ?
10. Non (a):
credis +
quia ego in
Patre, et Pa-
ter in me est?
Verva, quæ
ego loquor
vobis, a me
ipso non loquor.
Pater autem

in me manens,
ipse loquitur,
et opera, quæ
ego facio, ipse
11. facit (b) Cre-
dite milit
quia ego in
Patre, et Pa-
ter in me :

12. alioquin pro-
pler opera
ipsa credite
mihi.

Amen, amen
dico vobis, quia,
qui credit in
me, opera, quæ
ego facio, et
ipse faciet, et
majora horum
faciet : quia
ego ad Patrem
vado.

13. Et quodcumque ab eo petieritis in nomine

CODEX BRIXIANUS.

et non cognovistis me. Philippe. qui me vidit vidit et Patrem. Et quomodo tu dicis Ostende nobis Patrem. Non (a) credis . quia ego in Patre. et Pater in me est. Verba quae ego loquor vobis. a me ipso non loquor. Sed Pater qui in me manet. ipse facit haec opera. (b) Credite mihi f. quia ego in Patre. et Pater in me. alioquin. vel propter opera ipsa credite. Amen amen dico vobis. qui credit in me opera quae ego facio. et ipse faciet. et majora horum faciet. quia ego ad Patrem vado. Et quidquid petieritis in nomine meo. haec faciam. ut honorificetur Pater in

9. Tantum temporis vobiscum sum.

meo, ego faciam, ut honorificetur

Pater in Filio. 15. Si diligitis me, præcepta mea 16. servate. Et ego rogabo Patrem, et alium paracletum dabit vobis, ut vo. biscum in æternum sit, 17. Spiritum veritatis, quem hic mundus

non potest accipere, quia non videt eum, nec cognoscit eum. Vos videtis eum, et cogno. scitis, quia aput vos (c) manet †, et vobiscum (d) est †. 18. Non relinquam vos orfanos: (c) venio † ad 19. vos. Adhuc modicum, et hic mundus me non videt. Vos autem videbitis me: quia ego vivo, et vos vivetis. 20. In illo die (f) cognoscetis †, quia (g) ego t in Patre meo, et vos in me, et ego in vo

Filio. Siquid petieritis me in nomine meo. ego faciam. Si diligitis me, mandata mea servate. Et ego rogabo Patrem, et alium paracletum. davit vobis. ut vobiscum sit in aeternum. Spiritum veritatis. quem bic mundus non potest accipere. quia non videt eum. nec novit eum Vos autem cognoscitis eum quia aput vos (c) manet . et in vobis (d) est †. Non relinquam vos orfanos. veniam ad vos. Adhuc modicum. et hic mundus me. jam non videbit. Vos autem videbitis me. quia ego vivo et vos vivetis. In illa die vos cognoscetis. quia (g) ego in Patre meo. et vos in me el ego CODEX CORBEIENSIS.

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[blocks in formation]

BLANCHINI NOTÆ.

(6) Ita et tex. Gr. πιστεύετέ μοι, cod. Cant. ori. (e) Ita et tex. Gr. Epxouai. (f) Post cognoscetis, ego, deest sum, in tex. quoque Gr.

[blocks in formation]

CODEX VERCELLENSIS.",

21. in vobis. Qui habet præcepla mea, et custodit illa, ille est, qui me diligit. Qui autem me diligit, diligitur a Patre meo: et ego diligam illum,

et ostendam illi me ipsum.

22. Ait illi Judas, non

ille Scarioth : Domine, quid factum est, quod manifestas

te nobis, et non huic mundo?

23. Respondit Jesus, et dixit illi: Si quis me diligit,

sermonem me-
um custodiat, et
Pater meus
diligit illum,
et ad illum ve-
niemus, et aput
eum manebi-
24. mus. Qui non
me diligit, ser-

mones meos
non custo-
dit. Et sermo
meus, non
est meus; sed
ejus, qui me mi-
sit, Patris.

25. Hæc locutus

sum vobis

aput vos ma

26. nens. Advo

catus est au

tem Paracle

tus ille Spiritus sanctus, quem mis

CODEX VERONENSIS.

[blocks in formation]

ne meo, ille vos docebit,

et commemorabit vos omnia, quæcumquæ dixero.

27. Pacem meam relinquo vobis, pacem meam do vobis:

non quomodo hic mundus dat, ego do vobis. Non conturbetur

cor vestrum, neque formi

det.

[blocks in formation]

in vobis. Qui habet mandata mea. et servat ea. ipse est qui diligit me. Qui autem diligit me. diligitur a Patre meo. et ego diligam eum. et manifestabo ei me ipsum. Dicit ei Judas. non ille Scariothes. Domine quid factum es. quia nobis manifestaturus es te ipsum. et non huic mundo. Respondit Jesus et dixit ei. Siquis me diligit. sermonem meum servabit. et Pater meus diligit eum. et ad eum veniemus. et mansionem aput eum faciemus. Qui autem me non diligit. sermones meos non servat. Et sermonem quem audistis. non est meus. sed ejus qui misit me Patris. Haec locutus sum vobis apud vos manens. Paracletus autem Spiritus sanctus. quem

21. Qui habet praecepta mea.

mea, et ser

vat ea, ille
est, qui dili-
git me.
Qui autem
diligit me,
diligetur

a Patre meo :
et ego dili-
gam eum, et
manifestabo
ei me ipsum.
22. Dicit Judas,
non ille Sca-
riotes, sed
alius Domine,
quid factum
est, quia no-
bis incipis
manifestare
te ipsum, et
non huic mundo?
23. Respondit Je-
sus, et dixit
ei : Si quis di-
ligit me, ser-

monem meum

servavit, et Pater meus diligit eum, et ad eum veniemus, et mansionem aput eum fa24. ciemus. Qui non diligit me, sermones meos non servat. Sermonem, quem audistis, meus non est; sed ejus, qui misit me, Patris. BRIXIANUS.

25. Haec locutus

sum vobis

aput vos ma

26. nens. Paracletus autem Spiritus sanctus, quem mittet Pater in nomine meo, ille vos docebit omnia, quaecumque dixero. 27. Pacem do vobis, pacem meam relinquo vobis: non quomodo hic mundus dat, ego do vobis. Non turbetur cor vestrum, neque formidet. 28. Audistis quia dixi vobis: Vado, et venio ad vos. Si diligeretis me, gauderetis, quia vado ad Patrem : quoniam Pater major me est. 29. Nunc dixi vobis priusquam fiat; ut, cum factum fuerit, 30. credatis. Jam non multa loquor vobis. Venit enim hujus mundi

princeps, et in

me non habet 31. quicquam. Sed, ut cognoscat

bic mundus quia diligo

missurus est Pater. in nomine meo. ille vos docebit omnia. et commonefaciet vos omnia quaecunque dixi vobis. Pacem relinquo vobis. pacem meam do vobis. non quomodo hic mundus. dat. ego do vobis. Non turbetur cor vestrum. neque formidet. Audistis quia ego dixi vobis. Vado et venio ad vos. Si diligeretis me. gauderetis utique. quia vado ad Patrem quoniam Pater meus. major me est. Et nunc dixi vobis. antequam fiat. ut cum factum fuerit credatis. Jam non multa loquor vobis. Veniet enim hujus mundi princeps. et in me non inveniet quicquam. Sed ut cognoscat hic mundus quia ego diligo

CODEX CORBEIENSIS.

22. non ille Scariothi, sed alius... quia nobis incipis manifestare te ipsum, et non huic mundo? 26. Paraclitus ille Spiritus Sanctus.... quaecumque dixero, omisso, vobis.

27. Pacem meam relinquo vobis... non quomodo VARIANTES

1 Mm. Pacem meam relinquo. Vulg. Pacem relinquo. 2 Gal. credatis, quia ego sum. Jam. Vulg. credatis. Jam.

3 Mm. Vobiscum. Quia venit enim. Vulg. vobiscum. Venit enim

PATROL. XII.

[blocks in formation]

CODEX VERCELLENSIS.

go Patrem, et
sicut Pater
mandatum
dedit mihi, sic
facio. Surgi-
te, eamus hinc.

CAPUT XV.

1. Ego sum vitis vera, et Pater meus agricul

2. tor est. Omne sarmentum in me,' quod non adferet fructum, (a) tollit fillut et omnem fructi

ferum purgat, ut fructum ampliorem adferat.

3. Jam vos mun

di estis propter verbum, quod locutus

4. sum vobis. Ma

nete in me, el

ego in vobis.
Sicut sarmen-
tum vitis non
potest fruc-
tum ferre a se,
nisi maneat
in vineam; 2 sic
et vos, si in me

non manse-
ritis.

5. Ego enim sum
vitis, vos estis
sarmenta: si
quis manse-
rit in me, et e-
go in illo, hic
adferet fruc-

[blocks in formation]

nihil facere

potestis, nisi

in me quis man-
serit.

6. Si quis autem
in me non man-
serit, proici-

tur foras sicut
sarmenta, et

4

Iarescet, et con-
gregabunt il-
la, et in ignem
mittent, et ar-
debunt.

7. Si manseritis
in me, et ver.
ba mea in vo
bis manserint,
quodcumque
petere volue-
ritis, fiet vo

8. bis. In hoc ho-
norificabitur

Pater meus,
ut fructum
multum fera-
tis, et sitis mei
9. discipuli. Sicut
dilexit me Pa-
ter, et ego vos
dilexi. Mane-
te in caritate

10. mea. Et si prae.
cepta mea cus-
todieritis, ma-
nebitis in mea
caritate, si-
cut et ego Patris
mandata ser-
vavi, et maneo
in hujus cari-

tate.

CODEX VERONENSIS.

Pater, sic facio.
Surgite, camus
hinc.

CAPUT XV.
1. Ego sum
vitis vera, et
Pater meus
agricola est.

2. Omnem palmi-
tem in me
non ferentem
fructum, (a)
tollit eum
Pater: et
omnem, qui
adferet fru-
ctum, purgabit
eum, ut fru-
ctum plurimum
adferat.

3. Jam vos mundi
estis propter
sermonem,
quem locutus
sum vobis.
4. Manete in
ine, et ego in
vobis. Sicut
palmes non po-
test ferre fru-
ctum a se, nisi
manserit in
vite; sic, et qui
in me non
manserit.
5. Ego sum
vitis, vos pal-
mites estis
qui manet
in me, et ego
in eo, hic
adferet fru-

11. Haec locutus sum
CODEX BRIXIANUS.

Patrem meum. et sicut mandatum dedit mihi Pater sic
facio. Surgite eamus hinc. Ego sum vitis vera. et Pater
meus agricola est. Omne sarmentum quod in me non
affert fructum (a) tollit eum. et omne quod affert
fructum. purgat eum. ut fructum plurimam afferat.
Jam vos mundi estis. propter sermonem. quem lo-
cutus sum vobis. Manete in me. et ego in vobis.
Sicut sarmentum. non potest fructum afferre a se-
metipso. nisi manserit in vite, sic nec vos nisi in
me manseritis. Ego sum vitis, et vos sarmenta qui
manet in me. et ego in illo. hic affert fructum mul-
tum. quia sine me. nihil potestis facere. Qui non

ctum multum : quia sine

me nibil
potestis facere.
6. Si quis autem
in me non

manserit, praeci.
sus est, sicut
palmes, et
(b) missus est
foras, et aruit,
et colligent
eos, et in ignem
mittunt †, et
7. ardent. Si
manseritis in
me, et verba
mea in vobis
manserint,
quodcumque
volueritis, (c) pe-
tite †, et fiet vobis.
8. In hoc clarifi-
catus est Pater
meus, ut fru-
ctum plurimum
adferatis, et
efficiamini
mei discipuli.
9. Sicut dilexit
me Pater, et
ego vos dilexi.
Manete in
dilectione mea.
10. Si praecep la

mea serva

beritis, manebitis in dilectione mea, sicut et ego Patris praecepta servavi, et maneo in ejus dilectione.

11. Haec locutus

manserit in me praecidetur sicut sarmentum. et proicietur foras. et arefiet, et colligent ea. et in ignem (b) mittunt . et ardent. Si autem manseritis in me. et verba mea in vobis manserint. quidquid volueritis petere fie: vobis. In hoc clarificatus est Pater meus, ut fructum plurimum afferatis. et possitis fieri mei discipuli. Sicut dilexit me Pater ita ego dilexi vos. Manele in dilectione mea. Si praecepta mea servaveritis. manebitis in dilectione mea. sicut et ego praecepta Patris mei custodivi. et maneo in ejus dilectione. Haec locutus sum

[blocks in formation]
[blocks in formation]

6

5. hic adfert fructum copiosum.

6. Si quis in me non manserit, praecisus est sicut palmes, et missus est foras, et aruit. 7. quodcumque volueritis, petite. LECTIONES.

Mm. arescent, et projectús, et colligent eum ... mittunt, et ardet. Vulg. arescet, et colligent eum,.... mittent, et ardet.

8 Et ita Gat. et Mm.
6 Et ita Mm.

BLANCHINI NOTÆ.

(6) Ita et tex. Gr. ἐβλήθη, ἐξηράνθη αυτά... βάλλουσι. — (c) Ita et cod. Cant.

« PoprzedniaDalej »