4. et, a foro (a) cum

7. me. Vane au

tem colunt

me, docen-
tes doctri-

nas, et man-
data homi-
num;

8. baptizantes
urceos, et ca-
lices, et alia
multa (h) his si-
milia, quae
facitis, dere-
licto manda-
to Dei, tenen-
tes traditio-
nem hominum †.

9. Et dixit illis: Be-
ne inritum
facitis prae-
ceptum Dei,
ut traditio-

nem vestram

10. (i) statuatis †. Moy-
ses enim di-

xit: Honori

fica patrem

tuum, et ma-
trem tuam.
Et: Qui male-
dixerit (j) patrem †,

aut matrem,
morti mori-
atur.

traditionem seniorum. et redeuntes a foro nisi baptizentur, nou comedunt, et alia multa sunt quae tradita sunt illis servare. baptismata calicum. et urceorum. et erameniorum. et lectorum. Deinde interrogaverunt eum Pharisaei. et Scribae. Quare discipuli tui non sequuntur traditionem seniorum. sed (c) non lotis † manibus manducant panem. At ille respondens. dixit eis. Bene prophetavit Esaias de vobis. hypocritis. sicut scribtum est. Populus hic. labiis me honorat. cor autem eorum. longe est a me. Sine

traditionem
seniorum :

4. et, a foro

(a) cum ve-
nerint †,
nisi bapti-
zentur, cibum
non capiunt :
et alia multa
sunt, (b) quae
acceperunt
tenere†,
ut baptizent
calices, et
urceos, et
aeramenta,
et lectos.

CODEX VERONENSIS.

git †, cor au-
tem eorum

longe est

7. a me. Sine
causa autem
me colunt,
docentes do-
ctrinas, (g) prae-
cepta homi-
8. num. Baptis-
mos, catinum,
et orciolum
et alia similia
multa (h) hu-
jusmodi faci-
tis, relicto
praecepto Dei,
tenentes tradi-
tiones homi-
9. num †. El
dicebat illis :
Bene irritum
facitis man-
datum Dei,
ut traditionem
vestram (i) sta-
tuatis †.

10. Moyses autem
dixit:

Honora patrem
tuum, et ma-
trem tuam.
Et : Qui ma-
ledixerit (j) på-
trem †, aut
matrem, morti

moriatur.

11. Vos autem dicitis: Si dixerit

homo patri,

aut matri:

causa autem me colunt. docentes doctrinas et praecepta hominum.

Relinquentes enim mandatum Dei observatis ea quae ab hominibus sunt tradita. baptismata urceorum. et calicum. et alia bis similia multa facitis. Et dicebat illis. Bene inritum facitis mandatum Dei ut traditionem vestram (i) statuatis †. Moyses enim dixit. Honora patrem tuum. et matrem tuam. Et qui maledixerit patri. aut matri. morte moriatur. Vos autem dicitis. Si dixerit homo. patri aut matri. Corban. CODEX CORBEIENSIS.

4. et, a foro cum venerint, nisi baptizentur, eibum non accipiunt.

5. Quare discipuli tui non sequuntur traditionem seniorum, sed non lotis manibus manducant panem?

6. de vobis hypocritis, dicens: Populus autem labiis... cor autem eorum longe abest a me.

1 Gal. proderit Vulg. profuerit.

7. Vane autem colunt me, docentes doctrinas, praecepta hominum, baptizantes urceos, et calices. 8. et alia similia, quae multa facitis, derelinquentes pracceptum Domini, tenentes traditionem hominum. 9. ut traditionem vestram statuatis.

VARIANTES LECTIONES.

LECTIONES CODICIS VINDEBONENSIS ABEUNTES AB EDITIONE VULGATA. traditionem Judaeorum. 4. et, a foro cum venerint, nisi baptizentur, cibum non capiunt... baptismos calicum. 5. et Scribae, dicentes : Quare discipuli tui non secuntur traditionem. 6. Ad ille respondens, dixit.... Esaias... de vobis bypocritis, et dixit: Populus. 8. Baptizantes urceos. et

calices, et alia similia, quae facitis complura, relinquentes mandatum Dei, tenentes traditiones hominum. 9. Bene inritum facitis praeceptum Dei, ut traditionem vestram statuatis. 10. aut matri. 11. si dixerit homo patri suo... BLANCHINI NOTE.

(a) Addit cum venerint, etiam cod. Cant. Oray wow. Brix. vero habet, et redeuntes.

--

(b) Ita et tex. Gr. Ο παρέλαβον κρατεῖν. - (c) Ita et tex. Gr ἀνίπτοις. (d) Addit quoniam, pariter tex. Gr. oz.--(e) Juxta cod. Cant. zzi einev. —(f) Ita et cod. Cant. yun. — (g) Ante praecepta, deest et, item in tex. Gr.(h) Juxta ordinem cod. Cant. τοιαῦτα πολλὰ ποιεῖτε, ἀφέντες τὴν ἐντολήν. — (1) lla et cod. Cant. στήσητε tex. Gr. πατέρα.

(j) Ita et

19. (f) nec enim † in-
troit in cor
ejus, sed in
ventrem ejus,
et in secessum
exit, purgans
omnes escas,
et exit in ri-

vum.

20. Dicebat autem:
quia, quae dé

3

homine exe-
unt; illa coin-
quinant ho-

21. minem. Ex in-
terioribus
enim de

corde homi

num proce-
dunt cogita-
tiones malae,
adulteria,

22. (g) furta, forni-
cationes, ho-
micidia †, (h) avá-
CODEX

quod est donum. quodcumque ex me tibi proderit. et ultra non dimittitis eum quicquam facere patri suo, aut matri. rescindentes verbum Dei. per traditionem vestram. quam tradidistis. et similia hujusmodi multa facitis. Et convocans omnem turbam. dicebat eis. Audite me omnes. et intellegite. Nihil est extra hominem. introiens in eum. quod possit eum coinquinare. sed quae procedunt de homine illa sunt quae communicant hominem. Si quis habet aures audiendi audiat. Et cum introisset in

Corban (quod

est munus)

quodcumque
ex me, tibi
proderit:

CODEX VERONENSIS.

12. (a) jam non +
dimittitis eum
quicquam fa-
cere (b) patri†,
aut matri,
13. infirmantes
verbum Dei,
per traditionem
vestram (c) stúl-
tam †, quảm
tradidistis:

et similia

ista multa facitis.
14. Et, (d) advo-
catis † iterum
turbis, dicebat
illis: Audite

me omnes

et intellegité.
15. Nihil est (e) à
foris hominis,
quod intrat
in eum, quod
possit illum
coinquinare:
sed, quae de ho-
mine profi-
ciscuntur,
illa sunt, quae
coinquinant
hominem.
16. Siquis ha-
bet aures
audiendi,
audiat.

17. Et, cum in-
BRIXIANUS.

troisset in

domum a tur-
ba, interroga-
bant eum
discipuli ejus
parabolam.
18. Et ait illis :
Sic et vos im-
prudentes
estis? Non
intellegitis,
quod omne
extrinsecus in-
troiens in
hominem,

non potest eum
communicare :
19. (f) nec enim †
introiit in

cor ejus,
sed in ven-
trem, et in
secessum exit,
purgans om-
nes escas.

20. Dicebat au-
tem,
quoniam,

quae de ho-
mine exeunt,
illa commu-
nicant homi-
21. nem. Ab
intus enim
de corde ho-
minum co-
gitationes

malae proce-
dunt, adulte-
22. ria, (g) furta,
fornicationes, ho-
micidia †, (h) avaritia,

domum. a turba. interrogabant eum discipuli ejus. parabolam istam. Et ait illis. Sic et vos imprudentes estis. nondum intellegetis quia non omne quod extrinsecus est introiens in hominem non potest eum communicare. quia non introit in cor ejus. sed in ventrem. et in secessum exit. purgans omnes escas. Dicebat autem quia quae de homine exeunt. illa com municant hominem. Ab intus autem de corde hominum. procedunt cogitationes male, adulteria fornicationes. homicidia. furta. (h) ava

CODEX CORBEIENSIS.
didistis.

12. jam non missum facitis illum quicquam facere. 13. per traditionem vestram stultam, quam traVARIANTES

1 Gat. omne, quod extrinsecus. Vulg. quia omne extrinsecus.

Gat. quoniam non intravit in cor ejus, sed in ventrem, et in secessum exiit, purgans. Vulg. quia non intrat in LECTIONES CODICIS VINDEBONENSIS

tibi proderit. 12. jam non missum facietis eum quicquam facere patri, aut matri. 13. per traditionem vestram stultam. 15. Quod possit eum communem facere: sed. 16. Si quis habet aures ad audiendum. 17. Et, cum introisset in domum turba ante eum, interrogabant. 18. Non intelle

-

15. quod eum possit communicare.
LECTIONES.

cor ejus, sed in ventrem vadit, et in secessum exit,
purgans.
3 Gal. coinquinant. Vulg. communicant.

ABEUNTES AB EDITIONE VULGATA.

gitis, quia omne, quod extrinsecus. 19. nec enim introit in cor ejus... in secessum vadit, et purgat. 21. de corde hominum cogitationes malae procedunt, adulteria, furta. 22. avaritia, nequitia, dolus, impudicitia.

BLANCHINI NOTÆ.

(a) Ita et cod. Cant. Lat. (b) Post patri, deest suo, etiam in cod. Cant. cod. Cant. To propā. (d) Juxta lex. Gr. προσκαλεσάμενος. (e) Juxta tex. Gr. (f) Ita et cod. Cant. où jap.-(g) Juxta ordinem cod. Cant.—(h) Ita et cod. Cant. ἀσέλγεια, βλασφημίαι.

cliam

(c) Addit stultum, ἔξωθεν τοῦ ἀνθρώπου. mλsoveğiz, (dódós,) ñovnpín,

25. Mulier enim,
statim ut

audivit de
eo, cujus ha-
bebat filia
spiritum im-
mundum, in-
travit ad

26. eum. Erat
(b) autem
Graeca †,
Syrofoenissa
genere.

Et rogabat eum,
ut daemonium
eiceret de
27. filia
ejus. Qui

dixit illi: Sine
prius saturari

BRIXIANUS.

CODEX CORBEIENSIS.

LECTIONES CODICIS VINDEBONENSIS ABEUNTES AB EDITIONE VULGATA.

24. Et exurgens... in fines Tyrii, et Sydonis, et ingressus in domum. 25. mulier enim .. cujus habebat filia spiritum immundum, intravit ad eum. 26. Erat enim mulier Graeca, Phoenissa genere, et procidens ad pedes ejus, rogabat. 27. bonum accipere. 28. Ad illa respondit illi, dicens :

BLANCHINI NOTÆ.

(a) Post Tyri, deest et Sydonis, etiam in cod. Cant. (b) Ita et text. Græc. de..... Edλnvis. — (c) Ita et tex. Gr. τοῖς κυναρίοις.. (d) Ante Domine, deest utique pariter in cod. Cant. (e) Ibid. cum eodem ha

CODEX VERCELLENSIS.

CODEX VERONENSIS.

cabantur eum. ut imponeret ei manum. Et adsumens eum a turba seorsum. misit digitos suos. in auriculas ejus. et expuens tetigit linguam ejus. et aspiciens in caelum. ingemuit. et ait illi. Eppheta. quod est adaperire. Et statim apertae sunt aures ejus, et solutum est vinculum linguae ejus. et loquebatur recte. Et praecepit eis. ne cui dicerent. Quanto autem eis praecipiebat. tanto magis illi plus praedicabant. et eo amplius ammirabantur dicentes. Bene omnia fecit. et surdos facit au

35. et loquebatur confidenter.

dire. et mutos loqui. In illis (d) autem diebus. iterum cum turba multa esset. ei nec haberent quod manducarent. convocatis Jesus discipulis ait illis. Misereor turbae huic. quia ecce jam triduo mecumi sunt. et non habent quod manducent. et si dimisero eos jejunos in domos suas. deficient in via. quidam enim ex eis. de longe venerunt.

Et responderunt ei discipuli ejus. Unde istos hic potest quisquam saturare panibus in solitudine. Et interrogavit eos Quod panes habetis. At illi CODEX CORBEIENSIS.

(a) Juxta ordinem cod. Cant. Tous ébaλe.— (b) Post et, deest statim, etiam in cod. Cant.--(c) Ita et cod. Cant. of os, omissis, quanto autem eis praecipiebat. (d) Ita et tex. Gr. ds. - (e) Addit istam, etiam cod. Cant. Torov. Vercell. et Brix. habent, huic. (f) Ita et cod. Cant. ἤδη ἡμέραι τρεῖς εἰσιν ἀπό ποτε ὧδέ εἰσιν. — (g) Et ita cod. Cant. ἀπολῦσαι οὐ θέλω ἵνα μὴ ἐκλυθῶσιν ἐν ὁδῷ, ὅτι καί. Veronensi fere concordat Vercellensis. — (h) Post potest, deest hic, etiam in cod. Cant.

PATROL. XII.

dixerunt :

CODEX VERCELLENSIS.

6. vii, et prae-
cepit turbae
discumbe-
re super ter-

ram.

Et accepit sep-
tem panes, et,
gratias agens,
fregit, et de
dit discipu-

lis suis, ut ap-
ponerent:
et apposue-
runt turbae.
7. Et habebant
pisciculos
paucos; et ip-
sos benedi-
xit, et jussit

8. apponi. Et man-
ducaverunt,
et satiati sunt:
et sustule-

runt, quod
superave-
rat (a) fragmen-
torum †, VII.
9. sportas. Erant
autem, qui
manduca-

verunt, ad

quattuor

milia homi-
num :

et dimisit il-
10. los. Et pro-
tinus ascen-
dit navicu-
lam cum dis-
cipulis suis, et
venit in par.

dixerunt. Septem. Et praecepit turbae. discumbere super terram. Et accipiens septem panes. et gratias agens. fregit et dedit discipulis suis. ut apponerent ante eos. et apposuerunt turbis. Habuerunt autem et paucos pisciculos. et ipsos benedixit. et jussit adponi. Et manducaverunt et saturati sunt. et sustulerunt quod superaverat. de fragmentis. septem sportas. Erant autem qui manducaverunt. quasi quattuor milia. et dimisit eos. Et statim ascendit in navem cum discipulis suis. et venit in finibus Dalmanutha. Et

9. ad quatuor millia hominum.

CODEX VERONENSIS.

Et accipiens
VII. panes,
gratias agens,
benedixit,
fregit, et de-
dit discipu-
lis suis, ut
adponerent:
ed adposue-
runt turbis.
7. Habuerunt
autem et duos
pisciculos;
et ipsos be-
nedixit, et
jussit adponi.
8. Et manduca-
verunt, et
saturati sunt;
et sustulerunt,
quod supera-
verat, septem
sportas (a) frag-
mentorum †.

9. Erant autem,
qui mandu-
caverant,
ad quattuor
milia homi-

tem (c) Ma-
gedam †.

11. Exierunt au-
tem Pharisaei

et coeperunt
conquirere
cum eo,
quaerentes ab
illo signum
de caelo, tem-
plantes eum.
12. Et ingemens
in spiritu,
ait: Quid
generatio
quaerit signum?
Amen dico
vobis, si da-
bitur gene-
rationi isti
13. signum. Et
missum faciens
illos, et ad-
scendens navem,
14. abiit et ob-
liti sunt eme.
re panes, et
nihil amplius
habebant, nisi
unum panem,
quem secum
habebaut in nave.
15. Et praecepit
eis, dicens :
(d) Videte †
a fermento
Pharisaeorum,
et fermento
Herodis.

16. Et cogitabant
ad alterutrum,
(e) quod † pa-

exierunt Pharisaei. et coeperunt disceptare cum eo. quaerentes ab illo signum de caelo temtantes eum. Et ingemescens spiritu suo ait. Quid generatio ista signum quaerit. Amen. dico vobis. si dabitur generationi buic signum. Et relictis eis a-cendens iterum navem. abiit trans fretum. et obliti sunt sumere panes. et nisi unum panem. non habebant secum in navi. Et praecepit eis dicens Videte et cavete a fermento Pharisaeorum. et a fermento Herodis. Et cogitabant inter se invicem dicentes. Quia CODEX CORBEIENSIS.

10. venit in partes Magedam. (Nihil de Dalmanutha.)

VARIANTES

1 Gat. eis Jesus, dicens: videte, cavete... Pharisaeorum, et Saducaeorum, et fermento. Vulg. eis, dicens :

45. Vide a fermento Pharisaeorum.
16. cogitabant ad alterutrum, quod panes non haberent.

LECTIONES.

Videte, et cavete a fermento Pharisaeorum, et fermento.

LECTIONES CODICIS VINDEBONENSIS ABEUNTES AB EDITIONE VULGATA.

dixerunt ei: Septem. 6. su, ra terram... et dedit. 7. Habuerunt aut met paucos pisciculos; et. 8 fragmentorum septem sportas plenas. 9. manducaverunt, fere quatuor millia hominum:et. 10. Et ipse ascendens navem...in terram Magedam. 11. Exierum autem... conquirere ab eo... temptantes eum.

12. Et ingemescens in spiritu... quaerit signum? 13. Et relictis illis, rursus ascendit in navem, et. 14. sumere panes, nis: unum panem, quem secum habebant in navem. 15. Et praecepit. Ibid. deest, et cavete. Ibid. habet, Herodianorum. 16. et cogitabant ad alterutrum, quia BLANCHINI NOTÆ.

(a) Ita et text. Gr. zhaoμátov. — (b) Ita et cod. Cant, autós, omisso statim.- (c) Et ita S. Hieronymus, una cam aliis plerisque codd. teste Zach. Chrysopol. in Monotessaro, cod. Cant. Lat. habet. Magidan. (d) Post videte, decst et cavete, etiam in cod. Čant. — (e) Ante quod, deest dicentes, in cod. quoque Cant.