Hic aspiret sacerdos ter in fontem in modum crucis, deinde dicat legendo sic:

Tu has simplices aquas tuo ore benedicito: ut præter naturalem emundationem quam lavandis possunt adhibere corporibus, sint etiam purificandis mentibus efficaces.

Hic stillet sacerdos 24 de cereo in fontem in modum crucis: postea dicat more præfationis:

Descendat in hanc plenitudinem fontis virtus Spiritus sancti, totamque hujus aquæ substantiam regenerandi fœcundet effectu.

Hic dividat sacerdos aquam cum cereo in fonte in modum crucis dicendo:

Hic omnium peccatorum maculæ deleantur: hic natura ad imaginem tui condita, et ad honorem sui reformata principii, cunctis vetustatis squaloribus emundetur.

Hic tollat sacerdos cereum de aqua: et tradat clerico a quo ibidem contra fontes teneatur: donec finiatur tota præfatio.

Ut omnis homo hoc sacramentum regenerationis ingressus, in veræ innocentiæ novam infantiam re

nascatur.

Hic mutet vocem quasi legendo.

Per dominum nostrum Jesum Christum Filium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitate ejusdem Spiritus sancti Deus. Per omnia sæcula sæculorum. Amen.

Non procedatur ulterius in hoc officio in vigilia pascha et pentecostes, nisi aliquis esset baptizandus: ut postea patebit. Nota quod in vigilia pascha et

24 "Hic cereus liquescat in natur postea in aquam in modum aquam in modum crucis, et po- crucis." Rubr. Man. Ebor.

pentecostes consecratis fontibus non infundetur oleum neque chrisma nisi adsint aliqui qui debeant baptizari: sed linteamine mundo cooperiantur: et usque ad completorium paschæ vel pentecostes reserventur: ut si forte his diebus aliquis baptizandus advenerit, fœcundatis tum et sanctificatis fontibus olei et chrismatis infusione, baptizetur.

Post hæc mittat sacerdos oleum sanctum cum ipsa billione quæ est in vase ejus in aquam: signum crucis faciens et dicens :

Conjunctio olei unctionis et aquæ baptismatis. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Amen. Simili modo mittat chrisma dicens:25

Fœcundetur et sanctificetur fons iste hoc salutifero chrismate salutis. In nomine Patris, &c.

Postea mittat simul oleum cum chrismate modo supradicto dicens.

Conjunctio chrismatis sanctificationis, et olei unctionis, et aquæ baptismatis. In nomine Patris, etc. 267

TUN

RITUS BAPTIZANDI.27

UNC portetur infans ad fontes ab his qui cum
suscepturi sunt ad baptismum: 28 ipsisque eundem

25"Deinde mittat episcopus crisma in fontem crucem faciendo de ipso chrismate cum ipsa billione, quæ est in vase chrismatis sic dicendo." Rubr. Pontif. Sar.

26 "Et notandum quod in vigil. pasch. et pent. quando benedicitur aqua in fonte baptismali, post benedictionem illa aqua non debet aspergi per ecclesiam." Rubr. Pontif. Sar.

27 "Notandum est quod in vigiliis paschæ et pentecostes consecratis fontibus non infundetur oleum neque chrisma, nisi assint aliqui qui debeant baptizari.” Rubr. Manual. Ebor.

28 "Non licet alium suscipere, qui non est baptizatus vel confirmatus." Theodore's penitential, Stubbs, vol. 3. p. 193.

1

puerum super fontes inter manus. tenentibus, ponat sacerdos manum dextram super eum: et interrogato ejus nomine, respondeant qui eum tenent N. Item sacerdos dicat.29

N. Abrenuncias Sathanæ. Respondeant compatrini et commatrina, Abrenuncio. Item sacerdos. Et omnibus operibus ejus. B. Abrenuncio. Item sacerdos. Et omnibus pompis ejus. B. Abrenuncio.

Postea tangat sacerdos pectus infantis et inter scapulas de oleo sancto, crucem faciens cum pollice dicens:

N. Et ego linio te super pectus 30 oleo salutis, inter scapulas. In Christo Jesu domino nostro: ut habeas vitam æternam, et vivas in sæcula sæculorum. Amen.

Deinde interrogato nomine ejus, respondeant N. Item sacerdos :

N. Credis in Deum Patrem omnipotentem, creatorem cœli et terræ? Respondeant: Credo. Item sacerdos: Credis et in Jesum Christum Filium ejus unicum, dominum nostrum, natum et passum? Respondeant. Credo. Item sacerdos: Credis et in Spiritum sanctum, sanctam ecclesiam catholicam,

29 These interrogations and renunciations are in the three pontificals above mentioned, and in the Leofric MS. There is considerable variety however in the arrangement and number of the prayers which precede and follow them.

30"With the holy oil ye shall mark heathen children on the breast, and betwixt the shoulders, in the middle, with the sign of

the cross, before ye baptize it in the font water: and when it comes from the water, ye shall make the sign of the cross on the head with the holy chrism. In the holy font, before ye baptize them, ye shall pour chrism on the figure of Christ's cross, and no one may be sprinkled with the font water after the chrism is poured in." Elfric, Epist. "Quando dividis chrisma;" Thorpe, tom. 2. p. 391.

sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem, et vitam æternam post mortem? Respondeat: Credo.

Tunc interroget sacerdos nomen infantis 31 dicens: Quid petis? Respondeant: Baptismum. Item sacerdos: Vis baptizari? Respondeant: Volo.

Deinde accipiat sacerdos infantem per latera in manibus suis, et interrogato nomine ejus, baptizet eum sub trina mersione,32 tantum sanctam Trinitatem invocando, ita dicens:

N. Et ego baptizo te in nomine Patris. Et mergat eum semel versa facie ad aquilonem, et capite versus orientem: et Filii: et iterum mergat semel versa facie ad meridiem: et Spiritus sancti : Amen. Et mergat tertio recta facie versus aquam.

Tunc patrini accipientes infantem de manibus sacerdotis levent eum 33 de fonte. Ut autem surrexerit

31 "Tunc interroget episcopus: Quid petis?" Rubr. Pontif. Sar. "Et accipiet presbyter eos a parentibus eorum, et baptizantur primi masculi deinde feminæ, sub trina mersione, sanctam Trinitatem semel invocando, ita dicendo: interrogatio. Vis baptizari?" &c. Missal. Leofric.

32 Immersion seems from the Anglo-saxon time down to the middle of the sixteenth century to have always been the rule in the church of England. Το quote one canon only, part of the eleventh of the synod at Chalchhythe, in the year 816: "Sciant etiam presbyteri, quando sacrum baptismum ministrant, ut non effundant aquam sanctam super capita infantium, sed sem

per mergantur in lavacro: sicut exemplum præbuit per semetipsum Dei Filius omni credenti, quando esset ter mersus in undis Jordanis." Concil. tom. I. p. 171.

33 The canon that parents should not lift their own children from the font appears to have been not obligatory in the age of Leofric; in his book is (see note 31) "accipiet presbyter a parentibus," and here after the baptism there is no rubric specifying any others who should receive the children. Nor is there any notice of this in the Winchester pontifical or the Bangor; except that this latter has, before some prayers preceding, "et eo tenente infantem a quo suscipiendus est." The Sarum pontifical is as

a fonte, accipiat sacerdos de chrismate cum pollice suo dicens: Dominus vobiscum: et, Oremus.

Oratio. Deus omnipotens, Pater Domini nostri Jesu Christi, qui te regeneravit ex aqua et Spiritu sancto, quique dedit tibi remissionem omnium peccatorum tuorum: Hic liniat infantem de ipso chrismate cum pollice in vertice in modum crucis, dicens. Ipse te linit chrismate salutis in eodem Filio suo domino nostro Jesu Christo in vitam æternam.

Postea induatur infans veste chrismali, sacerdote interrogante nomen ejus, et dicente sic:34

N. Accipe vestem candidam, sanctam, et immaculatam, quam perferas ante tribunal domini nostri Jesu Christi, ut habeas vitam æternam et vivas in sæcula sæculorum. Amen.35

express as the manual: "Tunc patrini et matrinæ accipientes infantem de manibus episcopi," &c.

The following rubric is in an early English pontifical, imperfect, and preserved in the library of the university of Cambridge (Ll. 2. 10): "Et tertio dicens et Spiritus sancti, Amen. Tunc projiciens eum in fontem discedat: dans locum hominibus eum elevandi de fonte, dicens orationem hanc: Deus omnipotens," &c.

It is many years since I saw this manuscript and made the memorandum; since then, Dr. Henderson has examined it and gives it to the twelfth century, and probably to the diocese of Ely; York pontifical, p. xxxj. Surtees society.

34 Rabanus Maurus, writing in the ninth century, says: "Post baptismum traditur Christiano

vestis candida designans innocentiam et puritatem Christianam, quam post ablutas veteres maculas studio sanctæ conversationis immaculatam servare debet, ad præsentandum ante tribunal Christi. Cuncti vero renati albis induuntur vestibus, &c. Tegitur enim post sacram unctionem caput ejus mystico velamine, ut intelligas se diadematis regni et sacerdotalis dignitatis portatorem, juxta apostolum : Vos estis, inquit, genus regale et sacerdotale," &c. De instit. cleric. lib. I. cap. 30.

35 The Bangor pontifical omits all mention of the putting on of this vestment. The Leofric says: "Tunc posito chrismali in capite baptizati, dicat sacerdos: accipe," &c. The St. Swithun MS.: "Et vestiatur infans vestimentis ejus, dicente presbytero." The Sarum