multifidi rivuli derivantur ad adaquandum gregem A aliquid dicam, quia non ad faciem populi, sed in sibi commissum, per fontes competenter exprimuntur. Isti vero montes, quid sunt nisi caterva martyrum, quos amor sancti Spiritus a Deo præponderat, quod nec minæ, nec sæculi blandimenta, neque tormentorum acerbitas exquisita, nec etiam incensæ laminæ ferri intima viscerum rimantis exsuperant ? inde David, In populo gravi laudabo te (Psal. xxXIV, 18). DE SALOMONE JUDICIUM. Salomon, vir tantæ sapientiæ, nunquidnam credibile est illum in simulacrorum cultu aliquid utilitatis credidisse? Non. Sed mulierum amori ad hoc malum trahenti resistere non valuit, faciens quod sciebat non esse faciendum, ne suas, quibus deperibat, delicias contristaret. Quamvis peccasset Salomon, tamen egit pœnitentiam, scribens Proverbia, in quibus ait: Novissime ego eyi pænitentiam, el respexi ubi eligerem disciplinam. B secreto conscientiæ, Deo teste, pœnituit. Veniam autem ex hoc consecutus est, quia cum solutus esset a corpore, sepultum eum inter corpora regum qui Deo placuerunt Scriptura commemorat: quod tamen alibi peccatoribus regibus abnegatum fuisse cognoscimus, qui usque ad mortem in proposita perversitate manserunt; et ideo quia inter justos reges sepeliri meruit, alienus a venia non fuit, veiam autem ipsam sine pœnitentia non potuit promereri. Aiunt libri Hebræorum Salomonem quinquies tractum fuisse per plateas Jerusalem, causa pœnitentiæ. Item aiunt eum venisse in templum, quod ipse ædificaverat, cum quinque virgis, de quibus quatuor legis peritis, ut verberaretur ab illis qui communi dixerunt consilio quod in christum Domini manuin non mitterent unde frustratus ab illis, a se depositus est a regno. Salomon ille mirabilis, qui meruit assistrici sapientiæ Dei copulari, in alienigenarum mulierum incurrit amplexus; et in vinculo libidinis illaqueatus, sacrilegii errore se polluit, cum Chamos idolo Moabitarum simulacrum fabricavit. Sed quia postea per prophetam culpam agnovit, nunquid medicinæ cœlestis extorris fuit? An forsitan nunquam eum in Canone lego pœnituisse, neque veniam consecutum fuisse? Audi pœnitentiam ejus, quæ non scribitur publicis legibus. Fortasse ideo acceptabile C toris præcessisse doceamus. Quoniam, inquit, elephantos vides tibi subditos, et leones esse subjectos, cognosce teipsum, o homo. Quod non, ut ferunt, Apollinis Pythii, sed Salomonis sancti est, qui ait: Nisi scias te formosa in mulieribus. Nec mirabimur in parte contraria pessimos reges in typo prævaricatorum præcedere principum, cum optimos reges, Davidem, et Salomonem, et Josiam, et patriarchas ac prophetas, in figura Domini Salva IN CANTICA CANTICORUM ALLEGORICA EXPOSITIO. LIBER PRIMUS. DE GRATIA DEI, CONTRA JULIANUM. Scripturus, juvante gratia superna, in Cantica Canticorum, primo admonendum putavi lectorem, ut opuscula Juliani Celanensis episcopi de Campania, quæ in eumdem librum confecit, cautissime legat, ne per copiam eloquentiæ blandientis, in foveam incidat doctrinæ nocentis. Sed, ut dici solet, ita carpat botrum, ut et spinam caveat, id est, in dictis ejus sanos sensus scrutetur et eligat, ut non minus vitet insanos; vel potius illud faciat Maronis, Qui legitis flores, et humi nascentia fraga, Frigidus, o pueri, fugite hinc, latet anguis in herba; hoc est, ab ejus se per omnia lectione compescat, cum habeat eos qui eumdem librum et sanis sensibus et simplicioribus verbis exposuerunt. Est enim homo, ut rhetor peritissimus, ita gratiæ Dei post Pelagium, impugnator acerrimus, ut apertius scripta ejus, quibus contra strenuissimum ejusdem PATROL. XCI. gratiæ propugnatorem Augustinum insanivit, ostendunt. Cujus causa duelli, primum de Amore libellum D composuit, sub obtentu, quasi hunc a foedissima foret voluptate secreturus, re autem vera suam confirmaturus hæresim, qua, ut breviter plura constringam, docet nos per arbitrium liberæ voluntatis posse bona facere quæ volumus, quamvis per auxilium gratia Dei facilius ea perficere queamus: quomodo viantes iter, et pedibus quidem peragere valemus, sed minore, absque dubio, labore, cum nobis equi, quibus velamur, affuerint; immemor apostolicæ admonitionis, qua dicit : Cum metu et tremore vestram salutem operamini. Deus est enim, qui operatur in nobis et velle et perficere (I Cor. 11). Et, quod est gravius, impugnator ejus qui non ait: Sine me medicum quid potestis; sed, Sine me, inquit, nihil potestis facere (Joan. xv). Docet clausa legis sacramenta solos 34 intueri posse eos, quos oculatos et eruditio reddidis- A bere jocunditatem, ut perturbationis immunem, ita set et pietas; oblitus gratiæ Dei, quæ etiam illitte etiam libertate gaudentem. Quod est aperte dicere, quia exceptis quæ ad carnis stimulos pertinent, in arbitrio sit animi nostri situm, cui se amori vel quantum subdiderit, quodque idem amor, solo animi motu dispensante, id est, nulla Dei gratia actus, operum quoque bonorum perfectionem liberam et nulli obnoxiam perturbationi possideat, quod quantum a vero distet, patenter quisque prudens intelligit. Quare enim tanta multitudo fidelium Conditorem ex toto corde, tota anima, tota virtute diligere quærens, et proximum quisque ut seipsum, non semper hoc quod cupit obtinet, nisi quia amor idem non ad animi movetur arbitrium, ut Julianus existimavit; sed ut novit Paulus: Charitas Dei diffunditur in cordibus nostris per Spiritum sanctum, qui datus est nobis (Rom. 1); ideoque non æqualis est in omnibus, quia habemus singuli donationes gratiæ, quæ datæ sunt differentes. Quare autem tantis sæpe non solum de foris, sed et de ipsa mente nascentibus præpedimur adversis, nec omnia quæ desideramus bona valemus perficere, nisi quia fallitur, qui dicit amorem nostrum pro solo animi arbitrio, in actibus suis jocunditatem, ut perturbationis immunem, ita etiam libertate gaudentem? Verum canit Psalmista, qui ait: A Domino gressus hominis dirigitur, el viam ejus cupit nimis. Cum ceciderit justus, non conturbabitur, quia Dominus confirmat manum ejus (Psal. xxxvi). Ubi aperte designat quia nec intra crebra Dominica protectionis auxilia a perturbatione vitiorum esse valemus immunes, C neque in omnibus actuum nostrorum gressibus de naturæ libertate, sed de divina debemus directione gaudere. Frustra autem Julianus genitalem vult exceptam voluptatem, quæ sola ad animi nostri non moveatur arbitrium; quasi non iracundiæ vel superbiæ, philargyriæ, gastrimargiæ, cenodoxiæ, cæteraque hujusmodi rabies, multo laboriosius, quam libidinis incentiva devincantur. Quæ et ante tempora pubertatis, nostrum animum perturbatura adveniunt, et edomita sæpe, vel per naturam cessante libidine, nihilominus ipsa nos impugnare non cessant. Dicit adjutorium sancti Spiritus præcedentibus nostris studiis ac meritis dari, atque adhuc dari, ut genus humanum arctius diligamus. Quod ipsius verbis ponere per ordinem libuit. Cum igitur, inquit, D sapientis animus, qui voluptatem subjicit dignitati ameris, et incitat et ordinat appetitum, nunquam fines transit officii, sed ad eam magnitudinem atque pulchritudinem studiis procedit ac meritis, ut generosum ejus ignem gratia sancti Spiritus incipiat ventilare; tunc fit illa charitas quæ non propinquos solum aut cives, sed ipsum genus humanum gremio suo conatur amplecti. In qua una sententia quot el quantæ sint blasphemiæ facile catholicus lector ani madvertit. Patet enim quid humanæ arbitrio libertatis, quid tribuat gratiæ spirituali, quia animum hominis per se sapientem fieri, per se dignitatem sancti et generosi amoris habere, per se huic amori voluptatem subjicere carnis, per sese et incitare ad virtutes, ratis et idiotis Scripturarum arcana revelavit, dicente Evangelista, Tunc aperuit illis sensum, ut intelligerent Scripturas (Luc. xxiv). Quos idiotas fuisse lestatur idem evangelista, cum ait: Videntes autem Petri constantiam et Joannis, et comperto quod homines essent sine litteris, et idiotæ, admirabantur (Act. IV). Dicit sanctum nobis, ac generosum amorem, ab ipso lucis exordio natura conciliante insitum, et ad ultimam usque senectutem solis viribus animi innixum sine ullo damno sui primi persistere vigoris; incredulus profecto Domini sententiæ, quia sine illo nihil possumus facere; sed et apostolici sermonis, Quia in multis offendimus Deum omnes (Jac. 11). Et mirum, ubi didicerit Julianus sanctum nobis ac generosum B amorem ab ipso lucis exordio natura conciliante insitum, cum natus de patriarcharum stirpe beatissimus Apostolus dicat: Fuimus enim et nos aliquando natura filii iræ (Ephes. 11). Quomodo autem natura, nisi quia peccante primo homine, ac sanctum deserente amorem, vitium pro natura adolevit? Mirum, ubi invenerit vel inveniri posse putaverit Julianus hominem, salutem unum, in quo amor sanctus solis animi viribus innixus, usque ad senium sine damno sui persisteret vigoris, cum ille, qui præ amore præcipuo dignus erat in sui Conditoris sinu recumbere, inter eos qui ejus gratia fruuntur, invenire potuit nullum; quin potius humili confessione testatus sit, Si dixerimus, quia peccatum non habemus, ipsi nos seducimus, et veritas in nobis non est (I Joan. 1). Dicit, amorem nostrum, sicut de corpore trahere, quod est perturbatus et rapidus; ita de animo, quod sit sublimis atque continuus, quod etiam utrumque veritati probatur esse contrarium. Si autem amor noster de corpore, et non de animo potius traheret, quod est perturbatus et rapidus, non diceret Dominus: Ab intus enim de corde hominum cogitationes malæ procedunt, adulteria, fornicationes, homicidia, furta, avaritiæ, nequitiæ, dolus, impudicitiæ, oculus malus, blasphemia, superbia, stultitia. Omnia autem mala ab intus procedunt, et coinquinant hominem (Marc. vn). Et rursum, si noster amor, non de quotidiana Dei gratia, sed de natura, vel viribus animni haberet, ut esset sublimis atque continuus, non diceret ApostoJus de suis sanctis laboribus, quibus utique per amorem sublimem atque continuum insistebat: Sed abundantius illis omnibus laborari; non autem ego, sed gratia Dei mecum (I Cor. xv). Et iterum: Non quod sufficientes simus cogitare aliquid a nobis, quasi ex nobis, sed sufficientia nostra ex Deo est (11 Cor. 11). Sed etsi non a Domino, verum a se ipso bona sua opera, in quibus absque ulla contradictione amor sublimis atque continuus arcem tenet, habebat, frustra Domino pro his, quæ non dedit, gratias egit dicens: Deo autem gratia, qui nos semper triumphat in Christo Jesu (11 Cor. 11). Dicit eamdem, quandiu nihil de gentilitatis voluntate desiderat, quasi ad solius animi moveri arbitrium, et in actibus suis ha et ordinare appetitum posse testatur, in tantum ut A tutis nunquam fines transeat officii illius quo idem amor excolentibus est. Qui ipsum animum suis studiis ac meritis ad ean magnitudinem ac pulchritudinem procedere dicit, ut sancti Spiritus sit dignus auxilio; cujus videlicet Spiritus adventu non ita ait juvari animum, quomodo flamma vel fax, cum accenditur, caliginosom juvat domum, quam illustrat; sed ita potius, quomodo ardentem sive lucentem ventus juvat ignem, ut amplius clarescat ; qui quidem et sine afflatu venti accendi atque ardere, ac magnam consumere silvam poterat, sed tamen vento impellente magis magisque flammescit. Hoc enim significat dicendo, ut generosum ejus ignem gratia sancti Spiritus incipiat ventilare. Tanta animi bona præmiserat, et post omnia hæc incipere in ea gratiam sancti Spiritus dicit, quasi supervenientem auxiliatricem, et non prævenientem inspiratricem atque auctorem in nobis studiorum meritorumque bonorum. Qui tamen ejus ventilatione, quid in generoso animi sapientis igne agi credat, intuere. Tum fit illa, inquit, charitas, que non propinquos solum aut cives, sed et ipsum genus humanum gremio suo conatur amplecti. Vides ergo, qui tantum virium nostro animo tribuit, quid Spiritui gratiæ tribuat; quam et sero in auxilium ipsi animo advenire, et tunc ei non illam charitatem qua Deus, sed illam solummodo qua genus humanum diligatur, infundere dicit; oblitus vel incuriosus apostolicæ fidei, quæ dicit quia Charitas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum sanctum, qui datus est nobis (Rom. v). Prolixi est operis cunctas ejus, quas in libro hoc posuit, ineptias in medium proferre, ac testimoniis refellere veritatis. Sufficiant hæc pauca exemp'i gratia posuisse; ex quibus possint cætera, quam sint detestanda, conjici. daturus exemplum ; naturam hominis mortalis assumeret, ostendit omnia crimina morum fuisse, non seminum. Denique voluntatibus ad meliora conversis, non solum legis, sed etiam evangelica præcepta posse compleri. › Quibus sermonibus ejus breviter respondendum, quia nequaquam in auctorem naturæ nostræ calumniam vertimus, cum nos in iniquitatibus conceptos, et esse in delictis natos, dicimus, sed fatemur quia in primis naturæ nostræ parentibus ad ejus similitudinem facti sumus, ut immortales et sine peccato in deliciis paradisi, juvante gratia ejus, viveremus; quam videlicet beatissimam vitæ primitivæ munditiam, si custodire curarent ipsi protoplasti, et non magis hosti crederest quam auctori, usque hodie progenies ex eis B sancta et impolluta delicias paradisi, mortis simul et peccati nescia incoleret. At dum nulla necessita:e naturæ, verum scla vaga mentis incuria, peccato consensere, moxque justo Conditoris judicio de loco paradisi voluptatis exclusi, ac morte multati peccati, quod temere contraxerant, stirpi generique suo reliquere contagium factum est ut peccati quod ipsi sponte commiserunt, nos etiam nolentes reatu constringeremur; ita ut ne parvuli quidem, qui nil boni vel mali velle possus, ab hoc possint immunes existere, nisi donante gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. Unde probatur fali Julianus, cum dicit, Reatum nobis solo crimine voluntatis accensum; et sicut post, apertius suum sensum aperuit, dicens, Omnia crimina morum esse, non seminum. Seminum sunt namque quæ ex Adam originalia traximus; morum vero, sive voluntatum, seu fragilitatis et ignorantiæ, quæ ipsi per nos crimina addimus. Probatur falli, cum reprehendit eos qui naturam nostri corporis, non eam quæ protoplasti sancta et immortalis creata est, sed illam quæ post eorum prævaricationem vitiosa effecta est, subdunt infamiæ, dicentes, Seio quod non habitat in me, hoc est in carne mea, bonum (Rom. vi). Et quod idem apostolus ait, Caro concupiscit adversus spiritum, spiritus autem adversus carnem (Galat. v). C Post harc autem et hujusmodi innumera, quibus primum librum contra gratiam Dei disputando complevit, non minore secundum librum ejusdem hæresis peste commaculavit. Denique exponens qued dictum est, quia meliora sunt ubera tua vino, de natura lactis fœdissime philosophatus est, moxque fœdius multo, qualitatem naturæ illius ad confirmationem sui erroris transferre conatus. Quod quia totum ponere, et horrori et nimis longum est, partem ponere satis D duximus. Inserens se ergo personis eorum, contra quos sub nomine Manichæorum pugnabat ait inter cælera: Asserebat namque opiniones nostras ad hoc prorsus spumantium æstus errorum, ut calumniam verteremus in ipsum auctorem; et levandi reatus gratia, quem crimina nimirum voluntatis urebant, ipsam naturam corporis subdebamus infamiæ, incapaces bonitatis, et plenos iniquitatis in lucem istam nos venire jurando. Denique nullum fere ad justitiam, quid dico ratione, sed ne sacræ quidem legis institutione perduci. Depretiabat nempe hæc opinio naturam carnis et sanguinis. Sed postquam salutare mysterium Dei et hominum mediator arripuit, ut consummatissimæ vir Hæc tantum sibi invicem adversantur, ut non quæ vultis, illa faciatis. Probatur falli, cum vituperat eos qui nos in lucem istam incapaces bonitatis et plenos iniquitatis venire testantur. Vere enim profilemur omnes homines in lucem istam plenos iniquitatis, ex reatu primæ prævaricationis venire; incapaces autem bonitatis, absit ut nos nasci juremus. Sed hæreticus, ut artificiosus deciperet infirmos, junxit mendacio perfidiæ veritatem catholicæ professionis. Probatur falli, cum jurare nos dicit nullum ad justitiam non solum ratione, sed ne sacræ quidem legis institutione perduci. Quinimo fatemur, et ratione et doctrina sanctæ legis, ad justitiain nos, auxiliante Domino, perduci, absque gratia vero illius, nec per naturalis subsidia rationis, nec per divina legis scita nos posse justificari, Apostolo teste, quia Littera occidit, Spiritus autem vivificat (11 Cor. m), id est, littera præcipiens occidit, si non adsit Spiritus, qui præcepta litteræ donet impleri. A mnas tuas et conceptus tuos; in dolore paries filios, et Et Spiritus vivificat, donando ut perfici littera possit. Quod autem ait de Domino, Ut consummatissimæ virtutis daturus exemplum, naturam hominis mortalis assumeret, secretius hæresis suæ virus evomuit, quia dicit venientem in carne Dominum sub viri potestate eris (Gen. 111). Sed neque hoc quod dicit, originem nostram non posse, nisi impie, diaboli operibus ascribi, quæ Deo vero non solum conditore, sed etiam habitatore gauderet, aut catholice, aut consequenter fecit: quia nimirum diabolus, etsi peccatum protoplast's intulit, nec tamen eis naturalis procursum benedictionis abstulit, qua audierant: Crescite et multiplicamini, et replete terram (Gen. 1). Non ergo illa impietate decipimur, quam nobis improperat Julianus, ut originem nostram diaboli operibus ascribamus, quam primordialis opere benedictionis a Deo conditam scimus. Absit autem, ut originem nostram post prævaricationis malum, Deo dicamus esse gavisam, ante remedium secunde regenerationis, quæ fit ex aqua et Spiritu sancto, donante gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum. Pauca hæc de pluribus ex præfato opere Juliani ad cautelam legentium annotasse necessa rium duximus, quorum admoniti exemplis, vigilantius in reliqua ejus lectione, quæ non minus noxia sæpe salutaribus dicta interserit, circumspiciant. Nam et in aliis opusculis eamdem saam hæresim, quamvis multum rec'amante sanctissimo ac doctissimo antistite Augustino, affirmare non dubitat. Denique in libro, quem de Bono constantia scripsit, bonum naturæ libertatemque nostri arbitrii, ut ipse autumat, contra perfidiam Manichæi magna instantia defendit. Ut autem veritas probat, magna pervi cacia contra fidem cœlestis gra iæ durat. llæe C namque est, inquit idem, constantia, quæ masime asserit arbitrii potestatem, ae bonum, ejusque nature et humani auimi motus liberos, dum ostendit ombe mentis bonum voluntarium, nec ulli unquam casui obnoxium. Motus autem me non solum carnis, sed nec animi habere liberos docent, non apostolicæ tantum litteræ, verum etiam ipsæ meæ cogitationes, quæ volentem me sæpissime, conantemque ut de cæteris taceam, fixa mente ac des derio infatigab li devotioni orationis incumbere non sinunt. Qui si motus animi liberos haberem, ita vellem continuæ tmpore orationis animum precibus intentum retinere, quomodo membra corporis facillime soleo, quoties volo, quocunque vel situ vel loco orationis componere. » Et paulo post : « Ipsa enim armal, inquit idem, egregium cujusque, et accendit animum, dum illum libertatis suæ semper admonet, dumque omnes ab eo repellit metus. Quanto enim melius expugnaret Manichæum, si diceret, quia gratia Dei fecit egregium cujusque electi animum, et accendit ad studia virtutum, dum illum infirmitatis sue semper admonet, et quia sine ipsa nihil facere potest; dumque omnem ab eo fiduciam suæ repellit virtutis, ac Deo canere suadet: Fortitudinem meam ad le custodiam (Psal. LVIII)! non dona nobis, sed exempla contulisse virtutis ; › D Et iterum post multa, quibus libertatem nostræ voluntatis prædicát, ait : « Etenim sicut præclare a doctissimis atque orthodoxis disputatum est, nemini vere unquam noceri, nisi a seipso potest; nec est et prorsus aliquid quo quisquam invitus fiat miser. A dem Quam enim, inquit, multes philosophorum” Quid tandem virtus timebit, nisi defectum sui, quo et audivimus et legimus, et ipsi vidimus castos, homini in æternum nocetur? Que nequaquam stare patientes, modestos, liberales, abstinentes, benignos, sententia nisi apud hæreticos potest, quia constat honores simul mundi ac delicias respuentes, nimirum quod peccatum Ada cunctis hominibus amatores justitiæ non minus quam sapientiæ? Unde, nocet, non quidem a seipsis, verum ab illo qui pri- queso, hominibus alienis a Deo ista quæ Deo mi facinore reatus totum genus humanum, nisi quem placent? Unde hæc illis bona, nisi de naturæ bono? gratia Christi liberat, perpetuo damnavit. Nocet Et cum ista quæ dixi, vel unum simul omnia, vel hæreticorum malitia illis, quos catholicam scire ac singula singulos habere videamus, cumque omnium tenere fidem desiderantes, in interitum nescientes una natura sit, exemplo suo invicem ostendunt,' noleutesque detrahit. Verum timens Julianus ne, si omnia in omnibus esse posse, quæ vel singula invein tanto hoc volumine totum, quod recte viveremus, niuntur in singulis. Quod si etiam sine Deo homines libertati nostr.e voluntatis tribueres, quasi apertus ostendunt quales a Deo facti sunt, vide quid Chrigratiæ Dei hostis detestaretur atque anathematizare- stiani possint, quorum in melius in Christo instautur ab omnibus, fecit et hujus hoc in loco mentio rala natura est, et qui divinæ gratiæ juvantur auxinem; et hoc ita occulte ut non omnes eam virtutes Blio. Et post multa hujusmodi loquens de beato dare, sed unam in nobis solummodo juvare dice: et Job, O virum, inquit, ante Evangelia evangelicum, et firmare constantiam. Divinae enim gratiæ est, et apostolorum, ante apostolica præcepta, discipuinquiens, amare et firmare constantiam, quæ cæle- lum! qui aperiens occultas naturæ divitias, et in ras possit custodire virtutes; et contra omnia, quæ medium proferens ex se, quid omnes possemus, resistunt, defendere virtutem. Ubi et cautissimo ostendit. Item post pauca, Neque nos, inquit, usus est verbo, ut non diceret eam donare, quasi ila defendimus naturæ bonum, ut eam dicamus antea non habitam nobis constantiam, sed potius malum facere non posse, quam utique boni ac mali juvare et firmare, quasi a nobis jam exortam, ut capacem etiam profitemur; sed ab hac eam tantumventus flammam ignis, quam non ipse accendit, sed modo injuria vendicamus,, ne ejus vitio ad malum aliunde accensam, ut clarius flammescat, adjuvat; videamur impeli, qui nec bonum sine voluntate, et ne exstingui debeat, flando confirmat. Sicut in nec malum faciamus, et quibus liberum est unum ipso libro de Amore plenius sensum suum dilucisemper agere, cum semper utrumque possumus. dasse monstravimus. Circa hujus aptem libelli finem, Unde enim alii judicaturi sunt, alii judicandi, nisi manifeste prodit ipse Julianus qua intentione in hu- quia in eadem natura dispar voluntas est? et quia jusmodi assertionibus per cuncta quæ considerat C cum omnes idem possimus, diversa faciamus? opuscula laboraret. Scandalum, inquiens, Mani- paulo post, Adam de paradiso ejectum, Enoch rachao est, eo quod commentitum, › id est, abnegan- ptum de mundo esse commemorans, adjecit : ‹ Nco tes Dominum nostrum, qui est verus, fatemur. Of- enim a justo Deo, aut ille puniri meruisset, aut hic fendit, quia naturam bonam, quia liberum hominis eligi, nisi uterque utrumque potuisset. floc de Cain asserimus arbitrium. Sed et in libro quem ad Deme- et Abel fratribus, hoc etiam de Esau et Jacob gemitriadem virginem Christi, de Institutione virginis nis intelligendum est; ac sciendum solam voluntatis scripsit, hæc eadem de potentia liberi arbitrii, quoesse causam, cum in eadem natura merita diversa modo sentiat, pandit. Quem videlicet librum nonsunt. Et rursum post pauca: Neque vero, innulli nostrum studiose legentes, sancti et catholici quit, alia causa nobis quoque difficultatem bene vidoctoris Hieronymi esse temere arbitrantur, minime vendi facit, quam longa vitiorum consuetudo, quæ pervidentes quod et suavitas eloquentiæ demulcen- nos, cum inficit a parvo, paulatim quæ per multos cortis, et hæreseos perversitas seducentis, manifeste rumpit annos, ita postea obligatos sibi et addictos tenet, probat hoc illius opusculum non esse. Quin potius ut vim quamdam videatur habere naturæ. Item post ipse fidem ejus, vel magis perfidiam in Dialogo At- multa, quibus optime virginem Deo dicatam institici et Critobuli, quem vivente Pelagio edidit, cum tuit, et revera multum utile ac salubre opus per fladbuc Julianus ab eo puerulus, quasi in caverna co- ceret, si eam divinæ gratiæ in omnia suffragia flaJabri, nutriebatur regulus, divinis expugnarit ac gitare, et non animi sui libertate, viribusque fidere protriverit eloquiis. In hoc ergo Julianus libro, et in doceret ; quomodo etiam in illo, quem de Bono conalis se opusculis eamdem suam hæresim confir- stantiæ scriptum ab eo diximus librum, multum masse declarat, ita scribens: Quoties mihi de in- prodesset virtutum studiosis, si non virulenta interstitutione morum et sanctæ vitæ conversatione di- misceret vitia errorum. Sed si modicum fermentum, cendum est, soleo prius humanæ naturæ vim quali- Apostolo teste, totam massam corrumpit (1 Cor. v), fatemque monstrare, et quid efficere possit osten- quanto magis venenum quam maximum? Ascribidere. Et paulo post : Quem ergo, inquit, exhor- mus, inquit, iniquitatem justo, pio crudelitatem, dum tationis ordinem, cum in aliis quoque opusculis eum primo impossibile aliquid præcepisse conqueriLenuerim, tum hic maxime servandum puto, ubi eo mur. Proinde pro his damnandum ab eo putamus plenius bonum naturae declarari debet, quo vita in- hominem, quae vitare non potuit. › Et paulo post, stituenda perfectior. Item in processu libri ejus- Nc impossibile aliquid potuit imperare, qui justus Et |