His consulibus occisus est Symmachus patricius A Eo anno Baduila rex Gothorum Roma capta depo Ravennæ. Olybrio, ind. IV. Hoc consule defunctus est Theudoricus rex Gothorum in urbe Ravenna, et levatus est rex Atala ricus nepos. Matario, ind. v. Justiniano II, ind. vi. Decio juniore, ind. vii. Lampadio et Oreste, ind. VIII. Item P. C. Lampadii et Orestis, ind. IX. Item P. C. Lampadii et Orestis, ind. x. His consulibus Hypatius patricius, seditione populi imperator levatus, et jussu Justiniani Augusti interfectus est, et cum eo Pompeius, et pene triginta millia hominum in circo gladio necati sunt. Justiniano Augusto 11, ind. XI. Paullino juniore, ind. XII. Hoc consule reges Francorum Childebertus, Chlotarius et Theudebertus Burgundiam obtinuerunt; et fugato Godomaro rege, regnum ipsius diviserunt. Eo anno Africa Romano imperio post nonaginta et duos annos per Belesarium patricium reducitur; et Gelimer rex Vandalorum captivus Constantinopoli exhibetur, et Justiniano Augusto cum uxoribus et thesauris a supra scripto patricio præsentatur. Belesario, ind. XIII. Hoc consule, eo anno quo consulatum dedit, Siciliam ingressus, eam imperio Romano restituit. P. C. Belesarii, ind. XIV. Hoc consule Mediolanus a Gothis et Burgundionibus effracta est; ibique senatores et sacerdotes cum reliquis populis, etiam in ipsa sacrosancta loca interfecti sunt; ita ut sanguine eorum ipsa altaria cruentata sint. Appione, ind. II. Hoc consule Theudebertus rex Francorum Italiam ingressus, Liguriam Æmiliamque devastavit; ejusque exercitus loci infirmitate gravatus valde contribulatus est. Justino, ind. III. Hoc consule Persi Antiochiam vastaverunt, universamque Syriam, depopulantes. Eo anno Belesarius patricius Wittegis regem Gothorum, de Ravenna captivum abductum, Constantinopoli cum uxore et thesauris, Justino Augusto præsentavit. Basilio, ind. IV, P. C. Basilii anno 1, ind. v. P. C. Basilii anno vi, ind. x. a Hoc anno Vigilius papa Romanus Constantinopoli properavit. B C pulavit, dejectisque muris partem civitatis incendit. Eo anno resumptis viribus Belesarius dux Romam ad Romanum dominium revocavit. P. C. Basilii anno VII, ind. XxI. Eo anno Theudebertus rex magnus Francorum obiit; et sedit in regno ejus Theudebaldus filius ipsius. Eo anno Lanthacarius dux Francorum in bello P. C. Basilii anno VIII, ind. XII. Hoc anno Baduila rex Gothorum ab exercitu reipublicæ per Narsetem chartulharium eunuchum interficitur; et Teja accepit regnum ejus. P. C. Basilii anno XIII, ind. II. Hoc anno Teja rex Gothorum a supra scripto Narse interficitur. P. C. Basilii anno XIV, ind. nr. Hoc anno Theudobaldus rex Francorum obiit, et obtinuit regnum ejus Chlothacarius, patruus patris ejus. Eo anno Chramnus filius Chlothacarii regis, sollicitante Childeberto patruo suo, ad ipsum latebram dedit. Eo anno Saxonibus rebellantibus, Chlothacarius rex cum gravi exercitu contra ipsos dimicavit ; ubi multitudo Francorum et Saxonum ceciderunt; Chlotharius tamen rex victor abscessit. Eo tempore Buccelenus dux Francorum in bello Eo anno iterum rebellantibus Saxonibus Chlotarius rex pugnam dedit; ibique maxima pars Saxonum cecidit. Eo anno Franci totam Thoringiam, pro eo quod cum Saxonibus conjuraverat, vastaverunt. Ipsis diebus Chramnus collecto exercitu regionem patris sui devastat. Eo anno exercitus Francorum reipublicæ Romanæ exercitum vastavit, atque effugatum devastavit, cum Dillis et divitiis multis abductis. Eo anno exercitus reipublicæ resumptis viribus partem Italiæ, quam Theudebertus rex adquisierat, occupavit. P. C. Basilii anno XVI, ind. v. P. C. Basilii anno XVII, ind. vi. Hoc anno Childebertus rex Francorum transiit, et obtinuit regnum ejus Chlotarius rex, frater ejus. P. C. Basilii anno XVIII, ind. VII. P. C. Basilii anno XIX, ind. VIII. Hoc anno, serenitate cœli, inter stellas splendidas obscurata est luna xvi, ut vix conspici posset. Eo anno Chramnus post sacramenta quæ patri dederat, ad Britannos petiit: et moliens regnum patris a Sic edit. mendose. Rescribe Justiniano, Atque ita legit Pagius ad annum 540, § 11. invadere, adversus ipsum cum Britannis movere A ausus est, multaque loca graviter deprædavit. Ad cujus insaniam reprimendam pater cum exercitu properavit; et interfecto comite Britannorum, Chramnum vivum cepit, incensumque cum uxore et filiis, totius regionis incidit excidium. P. C. Basilii anno xx, ind. Ix. Hoc anno Chlothacarius rex mortuus est; et diviserunt regnum ejus filii ipsius, id est, Charibertus, Guntecramnus, Hilpericus et Sigibertus. P. C. Basilii anno xxi, ind. x. P. C. Basilii anno XXII, ind. XI. Hoc anno mons validus Tauretunensis, in territorio Vallensi, ita subito ruit, ut castrum cui vicinus erat, et vicos cum omnibus ibidem habitantibus oppressisset; et lacum in longitudine LX millium, et B latitudine xx millium, ita totum movit, ut egressus utraque ripa vicos antiquissimos cum hominibus et pecoribus vastasset; etiam multa sacrosancta loca cum eis servientibus demolisset, et pontem Genavacum, molinas et homines per vim dejecit; et Genava civitate egressus plures homines interfecit. P. C. Basilii anno XXIII, ind. XII. Hoc anno monachi Agaunenses iracundiæ spiritu incitati, noctis tempore episcopum suum Agricolam cum clero, et cives qui cum ipso erant, occidere nitentes, domum ecclesiæ effregerunt: et dum episcopum suum clerici vel cives defensare conati sunt, graviter ab ipsis monachis vulnerati sunt. Eo anno transiit Magnacarius dux Francorum. Hoc anno sigum apparuit in cœlo per dies LXX. Eo anno mortuus est Justinianus Augustus, et suscepit Justinus nepos ipsius imperium. Eo anno hiems valentissima fuit, ut quinque aut eo amplius mensibus propter nivis magnitudinem terra videri non posset: ipsaque asperitas multa animalia necavit. Eo anno Sindewala Erolus tyrannidem assumpsit, et a Narseo patricio interfectus est. Anno primo consulatus Justini junioris Aug., ind. xv. A principio mundi usque ad hunc consulem fiunt anni VMDCCLXVIII. Anno 11 cons. Justini jun. Aug., ind. 1. Hoc anno Narses ex præposito et patricio, post tantos prostratos tyrannos, id est Baduilam et Tejam reges Gothorum, et Buccelenum ducem Francorum, nec non et Sindewalem Erolum; Mediolanum vel reliquas civitates quas Gothi destruxerant, laudabiliter reparatas, de ipsa Italia a supra scripto Augusto remotus est. Anno I cons. Justini jun. Aug., ind. 11. Hoc anno Alboenus rex Langobardorum cum omni exercitu relinquens atque incedens Pannoniam, suam patriam, cum mulieribus, vel omni populo suo, ut fera Italiam occupavit: ibique alii morbo, alii fame, nonnulli gladio interempti sunt. Eo anno etiam in finitima loca Galliarum ingredi præsumpserunt, ubi C D multitudo captivorum gentis ipsius venundata est. Anno IV cons. Justini jun. Aug., ind. m. Hoc anno morbus validus, cum profluvio ventris et variola, Italiam Galliamque valde afflixit, et animalia bubula per loca supra scripta maxime interierunt. Eo anno mortuus est Celsus patricius. Hoc anno infanda infirmitas atque glandula, cujus nomen est pustula, in supra dictis regionibus innumerabilem populum devastavit. Anno vi cons. Justini jun. Aug., ind. v. Hoc anno Albuenus rex Langobardorum a suis, id est, Hilmegis cum reliquis, consentiente uxore sua, interfectus est; et supra scriptus Hilmegis, cum ante dicta uxore ipsius quam sibi in matrimonium sociaverat, et omni thesauro, tam quod de Pannonia exhibuerat, quam quod de Italia congregaverat, cum parte exercitus, Ravennæ reipublicæ se tradidit. Anno VII cons. Justini jun. Aug., ind. vI. Hoc anno dux Langobardorum, nomine Cleb, genti ipsius rex ordinatus est, et plures seniores et mediocres ab ipso interfecti sunt. Eo anno Væfarius dux Francorum obiit, et ordinatus est Theodofridus in locum ejus dux. Anno VIII cons. Justini jun. Aug., ind. vii. Hoc anno Clebus rex Langobardorum a puero suo interfectus est. Eo anno iterum Langobardi in Valle ingressi sunt, et Clusas obtinuerunt, et in monasterio sanctorum Acaunensium diebus multis habitaverunt; et postea in Baccis pugnam contra exercitum Francorum commiserunt, ubi pene ad integrum interfecti sunt, pauci fuga liberati. Sed et Mauri et aliæ gentes, qui in Provincia eorum ingredi præsumpserunt, ab ipsis Francis devicti sunt. Anno Ix cons. Justini jun. Aug., ind. vIII. Hoc anno Sigibertus rex Francorum, bellum contra fratrem suum Hilpericum movet; ét cum eum jam inclusum haberet, et de ejus interfectione cogitaret, ab hominibus Chilperici per fraudem interfectus est: et suscepit regnum ejus Childebertus filius ipsius. Anno xi cons. Justini jun. Aug., ind. x. Eo anno mortui sunt regii atque egregii adolescentes, Chlotacarius et Chlodomeris, filii Gunthegramni regis. Anno XII cons. Justini jun. Aug., ind. XI. Hoc anno Meroveus filius Hilperici regis occisus est. Anno XIII cons. Justini jun. Aug., ind. XII. Hoc anno duo Germani, Salonius et Sagittarius, episcopi a synodo quæ Cabalonno collecta est, pro diversis criminibus ab episcopatus honore dejecti sunt. Eo anno mortuus est Justinus Augustus, et successit Tiberius in loco ejus. Anno I cons. Tiberii Constantini Augusti, ind. xIII. Eo anno, mense Octobre, ita in Vallensi territorio Rhodanus exundavit, ut copias messium denegaret; A gina obiit; propter cujus transitum interfecti sunt et intra Italiam ita fluvii exundaverunt, ut damna duo medici, Nicolaus et Donatus. agricolæ paterentur. Anno 11 cons. Tiberii Constantini Augusti, ind. XIV. Ea indictione, mense Septembri, Austregildis re Eo anno Mummolus patricius cum uxore et filiis, et multitudine familiæ ac divitiis multis, in marca Childeberti regis, id est, Avinione, confugit. APPENDIX AD MARII, AVENTICENSIS EPISCOPI, CHRONICON, Usque hic Marius episcopus. Anno III Tiberii Aug., ind. xv. Anno Iv Tiberii Aug., ind. 1. Anno v Tiberii Aug., ind. 11. Anno vi Tiberii Aug., ind. III. Anno vu Tiberii Aug., ind. IV. AUCTORE IGNOTO, SED PERANTIQUO. Hujus tempore Parisini et Veneti per Orientem vel Ægyptum civile bellum faciunt, ac se mutua cæde prosternunt. Prælia quoque Persarum gravissima adversus rempublicam excitantur, a quibus Romani fortiter debellati, plurimas provincias et ipsam Hierosolymam amiserunt. Heraclius quinto imperii sui dum fungitur anno, Sisebotus Gothorum rex in Spania plurimas Romanæ militiæ urbes, quarto regni sui sibi bellando sabjicit; et Judæos sui regni subditos, præter eos qui fuga lapsi sunt ad Francos, ad Christi fidem convertit. Hujus imperatoris temporibus, ad usque imperii sui annum 14, et Chlotacarii gloriosissimi Francorum principis regni sui annum 40, multa reipublicæ partibus, ubique pene a diversis gentibus dispendia illata fuere. B Hujus tempore Persi Calcidoniam usque pervene runt. Huni murum longum interrumpentes, et ad monia Constantinopolis peraccedentes, cum prædicto imperatore, mutuo in muro stante [Forte stantes] collocuntur; qui acceptum ab eo pacis pretium, ad tempus recedunt. Per idem tempus divisa in tribus olim regnis Francia, in uno a præfato rege Francorum regnum conjungitur; atque persequente Theuderico rege germanum suum Austrasiorum regem Theudebertum, vincentes Franci in Burgundiam moventes Austrasios, ad extremum ipsum occiderunt. Nec mora, victor Theudericus Mettis cum obiisset, Sigoberto filio parvulo cum avia sua Brunihilde, regnum male Cusurpatum reliquit; qui vivente adhuc germano suo, nepotem suum ad petram in albis elidi jussit. D Per idem tempus victi filii sui a rege præfato Chlotacario capiuntur ; ac præfata regina, prædictorum avia, ab eo capta, diversoque pœnarum genere afflicta, deinde camelo imposita, multis suis spectaculum præbuit: postremo ferocissimo [Forte ferocissimi] colligata pedibus equi tergo, extremum spiritum exhalavit. Cujusque deinceps corpusculum incendentes populi, sepulcrum ignis fuit; ad deinceps judicium paternum sine misericordia in germano et nepote quondam datum, in filiis redundavit ; eosque a quibusdam, ut aiunt, interemptos, monarchiam prænuncupatus rex in tribus regnis obtinuit ; quam feliciter religioseque gubernans, nunc cum prioribus regni sui anno 40 vitam ducit. Fiunt igitur ab exordio mundi usque in æram præsentem, id est, 14 Heraclii et Chlotacarii regis annum 40, anni VMDCCCXXII. EODEM TEMPORE. LUCULENTIUS. LUCULENTII IN ALIQUOT NOVI TESTAMENTI PARTES COMMENTARII EX CODICIBUS PRISCIS BIBLIOTHECARUM VATICANÆ ET VALLICELLIANÆ. I. Lectio sancti Evangelii secundum Matthæum (vi, 24); In illo tempore dixit Jesus discipulis suis: nemo potest duobus dominis servire, et reliqua. COMMENTUM LUCULENTII. B IDEO DICO VOBIS NE SOLLICITI SITIS ANIME VESTRE QUID MANDUCETIS. Cum cibus plus pertineat ad corpus, quam ad animam, quare dicit: Ne solliciti sitis animæ vestræ, quid manducetis ? sed animam hoc in loco pro præsenti vita nosse debemus ; sicut et in multis Scripturæ locis, ut est illud David: Viri isti animas suas posuerunt in manibus suis; et anima mea in manibus meis semper. Paulus quoque apostolus: Nec facio animam meam pretiosiorem quam me. Sicut et hic cum dicit: Ne solliciti sitis animæ vestræ quid manducetis; ac si dicat: Vitæ vestræ qualiter vivere possitis. Sed quæritur quare dicat: Ne solliciti sitis animæ vestræ quid manducetis, cum Paulus dicat: Sollicitudine non pigri. Sed ibi sollicitudo spiritualis intelligenda est, in qua pigri esse non debemus, quia ea quæ spiritus sunt, cum aviditate quærere debemus. Ad exteriorem pertinens hominem, labor quidem exercendus est, sollicitudo tollenda. De qua Dominus Judæis, cum eos videret in terrena cupiditate laborare, dixit: Operamini non cibum, qui perit: sed qui permanet in vitam æternam. Et ideo quidem opus exercendum est, sicut Paulus apostolus dixit: Qui non vult operari, nec manducet. Et alibi : Operantes cum silentio manducent. Et hoc est quod ait: Ne solliciti sitis animæ vestræ quid manducetis: ac si dicat: Qui majora dedit ; utique et minora præstabit; quia, qui animam et corpus fecit, dabit et subsidium. NONNE ANIMA PLUS EST QUAM ESCA? ET CORPUS PLUS QUAM VESTIMENTUM? Anima plus est quam esca, quia semper manebit; esca vero peribit. Et corpus plus quam vestimentum est, quia quamvis in cinerem redigatur, tamen instar prioris reformabitur. Scriptum est enim Velut amictum mutabis eos, et mutabuntur; vestimentum vero ad nihilum redigitur. Quidam duos homines volunt intelligere Christum, A tuus, ibi est et cor tuum. et diabolum, quorum societas esse non potest. Quæ enim societas luci ad tenebras ? quæ conjunctio Christi ad Belial? vel quæ pars fideli cum infidele? subauditur nulla. Sed qui sint duo domini deinceps aperit cum subjungit: NON POTESTIS DEO SERVIRE, ET MAMMONE. Non enim dixit :'qui divitias habent, Domino servire non posse; sed qui divitiis serviunt. Multi enim habentes divitias non distribuunt eas ut domini, sed custodiunt ut servi. De qualibus dicit Apostolus: Thesaurizat sibi iram in die iræ, et revelationis in judiciis Dei. Et e regione, multi habent divitias, et distribuunt ut domini, non custodiunt ut servi, sicut Abraham, Isaac, Jacob, Job, cæterique qui suis divitiis bene præesse noverunt, eas fideliter distribuendo. AUT ENIM UNUM ODIO HABEBIT, ET ALTERUM DILIGET, id est Deum; AUT UNUM SUSTINEBIT, ET ALTERUM CONTEMNET ; non dixit odio habet, sed contemnet, non ideo timet. Nullus enim tam demens est ut dicat, se Deum odio habere, sed Deus illum odit, qui præcepta illius contemnit, dicente propheta : Odisti omnes qui operantur iniquitatem. Sicut enim ex uno fonte dulce et amarum, utrumque simul emanare non potest, ita nullus pariter duobus dominis, Deo scilicet et divitiis, servire potest. Non potestis Deo servire et mammona. Mammon Syrum est, quod Latine divitiæ nuncupatur. Nemo potest Deo pariter, et divitiis servire, quia qui Deo toto corde servierit, servus divitiarum esse non poterit. Omne quodcunque plus diligit homo, hoc est avarus, aurum Deum habet, et vorantium Deus venter est. Quorum finis interitus, quorum Deus venter est, et gloria in confusione ipsorum qui terrena sapiunt. Et quid dicam ? quodcunque amplius diligit homo quam Deum, utique illi est Deus, et ideo nemo potest Deo servire et mammona; quia qui avaritiæ studuerit, Deo servire non poterit: ubi enim est thesaurus C RESPICITE VOLATILIA COELI QUONIAM NON SERUNT, auri et argenti. Sed in omni multitudine divitiarum, et varietate vestium non est coopertus, sicut unum existis, subauditur liliis agri. Non enim sericum, nec regum purpura, nec pictura textricum potest floribus comparari. Quid enim ita rubet ut rosa? quid ita. candet ut lilium? violæ vero purpura, nullo superari murice, oculorum magis quam sermonum judicium est. Fecit enim Salomon vasa aurea in domo Domini, velut ad dignitatem regiam. Sed et ferculum fecit Salomon de lignis Sethim, columnasque fecit argenteas, ascensum purpureum, reclinatorium aureum medio claritate constravit propter filias Jerusalem. Ferculum enim sanctam significat Ecclesiam, columnæ vero sanctos doctores, sicut de quibusdam eorum dictum est: Jacobus et Cephas, et Johannes, qui videbantur columnæ esse. Ascensus purpureus sanctos significat confessores, reclinatorium aureum, divinam sapientiam. De qua alibi: Thesaurus desiderabilis, requiescit more sapientis. Filiæ Jerusalem significant animas sanctas. Quamvis enim sic decoratus fuisset Salomon, tamen nunquam potuit sic candidum habere vestimentum ut est lilium, nec purpureum sicut viola, nec coccineum sicut rosa. Spiritualiter per lilium significatur virginitas, per violas confessores, per rosas martyres. Salomon namque virginitatem non habuit, sed etiam cor ejus depravatum est per mulieres. NEQUE CONGREGANT IN HORREA, ET PATER VESTER COELES-A Insuper, et quod non petisti, dabo tibi, divitias sæculi, TIS PASCIT ILLA. Dederat comparationem de majore ad minorem; de anima ad corpus, et de minore ad majorem, de esca ad animam; nunc iterum de minore ad majorem dat comparationem, de volucribus ad hominem cum dicit: Respicite volatilia cæli. Quidam volatilia coli angelos intelligere voluit, propter illud: Volavit, inquit propheta, ad me unus de seraphin, qui non laborant. Ideo quidem visione Dei perfruuntur, dicente Petro apostolo: In quem desiderant angeli prospicere. Sed nequaquam ita intelligendum est, ut homo malus sit apud Deum quam angeli. Sed melius est ut intelligamus volatilia coli, aves quæ per hunc aerem discurrunt, unde et aves cœli vocantur: non laborant neque metunt, sed rostro, et unguibus pascuntur. Si inquit volatilia coli, quorum anima B cum corpore moritur, Deus sic pascit, quanto magis vos qui ad imaginem Dei facti estis illis? Ratio enim hæc non ad numerositatem, sed ad comparationem intelligenda est. Si ad numerum intelligas, plus sunt volatilia cœli quam homines; sed ad quantitatem, et comparationem est intelligendum quod dicit: NONNE VOS MAGIS PLURES ESTIS ILLIS? id est meliores et chariores estis, et plus valetis; illa enim si læsa fuerit anima, corpus interibit. Homo moritur corpore, anima ad cœlestia tendit. Deus enim omnipotens non homines propter aves, sed aves propter homines fecit, et propter homines venit in mundum, non propter aves, quos et caro pretio emit, sicut scriptum est: Empti enim estis pretio magno. QUIS AUTEM VESTRUM COGITANS POTEST ADJICERE AD STATURAM SUAM CUBITUM UNUM? Nullus enim ad staturam suam cubitum unum adjicere valet; imo nec unum capillum capitis album facere aut nigrum. Danda erat comparatio de vestimento ad corpus, sicut et de anima data erat. Quod dicit istiusmodi est : illi relinquite curam qui fecit staturam; qui enim corpus qua voluit mensura constituit, scilicet quam longum, quam breve esset, utique quod minus est dabit, scilicet indumentum et tegumentum. Qui enim majora contulit, nec non utriusque et minora præstabit. SI AUTEM FENUM AGRI QUOD HODIE EST, ET CRAS IN CLIBANUM MITTITUR, DEUS SIC VESTIT. Hic aperte daC tur intelligi quia superius omne genus herbarum comprehendere voluit cum dicit: Si autem fenum agri quod hodie est, et cras in clibanum mittitur. Hodie pro præsenti tempore posuit, cras pro futuro ; ut est illud Jacob: CRAS EXAUDIET ME JUSTITIA MEA. Et Samuel dixit ad Saul Cras tu, et filii tui, mecum eritis. QUANTO MAGIS VOS MINIME FIDEI? Reprehenditur fides apostolorum, vel Judæorum, qui modicam habent fidem. NOLITE ERGO SOLLICITI ESSE DICENTES: Quid MANDUCABIMUS, AUT QUID BIBEMUS, AUT QUO OPERIEMUR? De esca, et vestimento superius sollicitudinem tulerat, de potu reticuerat. Recapitu lando subdit: Nolite solliciti esse dicentes : Quid manducabimus aut quid bibemus? aut quo operiemur? subauditur exquisitas epulas; aut quid bibemus, quot genera potionum; aut quo operiemur, vestimenta scilicet pretiosa. HEC OMNIA GENTES INQUI RUNT. Hæc, quæ superius dicta sunt, scilicet manducare, bibere, vestimenta pretiosa indui, omnia ista, et his similia, gentes quæsierunt, quæ erant sicut equus et mulus, quibus non est intellectus, ignorantes Dominum. SCIT ENIM PATER VESTER COELESTIS, QUIA HIS OMNIBUS INDIGETIS. Nonnulli fuerunt qui dicerent. Si Deus omne quod nobis necessarium est scit, quid indigemus ei petere? scit enim ille omnia; attamen petendus est et rogandus. Dicit enim ipse: Petite et accipietis, quærite et invenietis. Laboribus etiam manuum nostrarum vivere debemus ; quia primo homini dictum est: In sudore vultus tui vesceris pane tuo, QUÆRITE AUTEM PRIMUM REGNUM DEI ET JUSTITIAM CONSIDERATE LILIA AGRI QUOMODO CRESCUNT, NON LABORANT, NEQUE NENT. Hoc loco non specialiter lilium, sed omnes herbas intelligamus, quæ hieme arefactæ videntur, æstate diversis floribus adornan-D tur. Agrum mundum istum intelligamus; de quo Dominus in Evangelio: Ager enim est mundus. Non laborant in filando, nec in texendo, nec telam ordiendo, sed Dei providentia crescunt. DICO AUTEM VOBIS, QUONIAM NEC SALOMON IN OMNI GLORIA SUA COOPERTUS EST SICUT UNUM EX ISTIS. Quid est quod, tot regibus prætermissis, qui ante Salomonem, vel post eum fuerunt, omnibus ipsum prætulit? nempe propter sapientiam, vel divitias, eo quod omnibus sapientior, vel ditior fuerit, dicente sibi Deo: Quia non petisti tibi divitias auri et argenti, nec dies multos, neque animas inimicorum tuorum; sed sapientiam ad discernendum bonum et malum, ecce dedi tibi sapientiam ad discernendum bonum et malum, ecce dedi tibi sapientiam ut sis sapiens super omnes qui fuerunt ante te. |