VIII Idus Julii, Natale sanctorum Sustrati, Esperi, A III Kal. Augusti, Romæ, Felicis, Fausti, ViatriHeraclii, Quanti, Pancratii, Corneliani cum aliis cias. Autissiodoro, Depositio beati Ursi episcopi.

numero LX.

VII Idus Julii, Natale sanctorum Motthi, Faustiani, Nathol... Feliciani cum presbyteris vii, et Fraterni episcopi.

VI Idus Julii, Natale vii germanorum, id est Felicis, Philippi, Maximi, Silvani, Prætextati, Januarii, cum sociis eorum.

V Idus Julii, Natale sanctorum Mariani, Stephani, Leonis, Mauritii. Pictavis, Depositio Bassenæ abbatis.

IV Idus Julii, Mediolano, Naboris et Felicis, Primi-
tivi. Lugduni, Viventioli episcopi.

III Idus Julii, Natale Syraphionis, Attalis, Profili,
Menei presbyteri, Trophinæ virginis.
Pridie Idus Julii, Natale sanctorum Donasti, Anthioci,
Mari. Lugduni Galliæ, Justi episcopi, Amici epi-
scopi et confessoris. In Fiscamno, Dedicatio basi-
licæ sanctissimæ Trinitatis.

Idibus Julii, in Porto Romano, Natale sanctorum
Zotimi, Bonosi et sociorum, Catholini diaconi.
XVII Kal. Augusti, Natale sanctorum Helarini, Ma-
charii, Dionysii.

XVI Kal. Augusti, Natale Aquilini, Bituri, Generosi,
Nazarii. Antissiodero, Theodosii episcopi.

B

Pridie Kalendas Augusti, in Africa, Secundi, Tyrsi...... Autissiodoro, Depositio sancti Germani episcopi et confessoris.

AUGUSTUS.

Augustus habet XXXI dies.

Kalendas Augusti, in Antiochia, Passio sanctorum
Machabæorum cum matre. Vercellis civitate, in
Italia, sancti Eusebii episcopi. In Spaniis, sancti
Felicis.

IV Nonas Augusti, Romæ, sancti Stephani ponti-
ficis. In Italia, Verona, civitate, Natale sancti
Felicis.

III Nonas Augusti, Natalis Metropoli episcopi. Hermeli martyris, Drogenis. Hierosolyma, inventio beatissimi protomartyris, Eufrosini episcopi. Pridie Nonas Augusti, Criscentiani, Justi..... Bartholomæi.

Nonas Augusti, Natale Hiereni, Assieradi. Agusta civitate, sanctæ Afræ. Agusta, Cassiani episcopi. Catalauni, sancti Memmi.

XV Kal. Augusti, Romæ, Natale Symphorisi patris VIII Idus Augusti, Romæ, Xisti, Felicissimi et AgaVII germanorum, et alibi Flabæ episcopi.

XIV Kal. Augusti, Natale Sysinni, Lampadi, Petri,

Justi, Rustici presbyteri.

XIII Kal. Augusti, Natale sanctorum Sabini, Luciani,
Victoris, Pauli, Romani, Valeriani.

XII Kal. Augusti, Romæ, sanctæ Praxedis. Massilia,
Natale sanctorum Victoris, Alexandri, Feliciani,
Adriani.

XI Kal. Augusti, Natale sanctorum Cyrilli, Andrei,
Tabelli, Auri, Platonis.

X Kal. Augusti, Romæ, Natale sanctorum Vincenti...
Apollinaris, Bimitivæ.

IX Kal. Augusti, Natale sancti Victurini militaris...
et sanctæ Christinæ virginis.

VIII Kal. Augusti, Natale sanctorum Acinti, Nonni,
Jacobi, Clementis et Juliani; et in... Passio sancti
Christophori martyris.

VII Kal. Augusti, Natale sanctorum Joviniani, Mar-
ciani... In Nicomedia, Passio sanctorum Adriani
cum aliis numero XXIII.

VI Kal. Augusti, Natale sanctorum Julia, Jocundæ,
Januarii, Simeonis, et sancti Echeri episcopi.
V. Kal. Augusti, Natale sanctorum Theophili,
Auxenti, Prudoti. Nicomedia, sancti Panta-
leonis.

IV Kal. Augusti, Natale sanctorum Rufi, Pontiani.
Trecas, sanctorum Lupi, Anastasiæ. Aurelianis
civitate, Prosperi episcopi.

PATROL. LXXII.

piti, Donatiani, Faustini, et Passio sanctæ Afræ.

CVII Idus Augusti, Natale sanctorum Effroni, Ve

neriæ, Donti episcopi, Ausenti, Faustini, Quiriaci, Donati.

VI Idus Augusti, Natale sanctorum Severiani, Victorini, Albini, Cyriaci, Largi, Metretæ virginis, Gloenedis.

V Idus Augusti, in Oriente sanctorum Firmi, Ru-
stici, Pinoni, Diunysii. Lemovicas, sancti Martini
Brivensis.

IV Idus Augusti. Passio sancti Laurentii archidiaconi,
Felicissimi, Criscentionis, Januarii.

III Idus Augusti. Natale Valeriani, Tyburtii et Ce-
ciliæ virginis, et Passio sancti Cassiani.

D Pridie Idus Augusti, Natale sanctorum Eupli, Macharii, Juliani, Crisanti et Dariæ.

Idus Augusti, Romæ, Yppoliti martyris, Pontiani.
Pictavis civitate, Depositio sanctæ Radegundis
reginæ.

XIX Kal. Septembris, Natale..... Fortunati, Dimetri,
Vincentia, Tatuli.

XVIII Kalend. Sept., Adsumtio sanctæ Mariæ matris
Domini, Stroctionis, Philippi, Eutiani.

XVII Kal. Sept., Natale sanctorum Horioni, Heneliæ,
Agnati.

20

CALENDARIUM ANGLICANUM.

JANUARIUS.

Hebraice vocatur Tebeth, Ægyptiace Tubi, Græce
Cynidios, Latine Januarius, Saxonice Giul.
Luna Januarii in media nocte accenditur.

PRINCIPIUM JANI SANCIT TROPICUS CAPRICORNUS.

Januarius habet dies xxx1, luna xxx.

Kalend. Januarii, Circumcisio Domini nostri Jesu
Christi.

IV Nonas, sancti Isidori episcopi.

III Nonas, sanctæ Genovefæ virginis.
Nonis, sancti Symeonis monachi.

VIII Idus, Epiphania Domini nostri Jesu Christi.
IV Idus, sancti Pauli primi eremitæ.
III Idus, Eductio Domini de Ægypto.
Idus, Octavas Epiphaniæ. Sancti Hilarii episcopi.
XIX Kal. Februarii, sancti Felicis in Pincis.
XVIII Kal., sancti Mauri abbatis.

XVII Kal., sancti Marcelli papæ.

XVI Kal., sancti Antonii monachi.

XV Kal., sanctæ Priscæ virginis.

XIV Kal., sanctarum Mariæ et Marthæ.

XIII Kal., sanctorum Fabiani et Sebastiani martyris.

XII Kal., Natale Agnetis virginis.

X Kal., sanctorum Emerentianæ virg. et Macharii.
IX Kal., sancti Babilii episcopi, et trium Puerorum.
VIII Kal., Conversio sancti Pauli apostoli et Pro-
jecti martyris.

VII Kal., sancti Polycarpi presbyteri.

V Kal., Octavæ sanctæ Agnetis virginis.

FEBRUARIUS.

Hebraice Sabath, Egyptiace Mechir, Græce Penitios,
Latine Februarius, Saxonice Solmon.

Luna inter mediam noctem et galli cantum accenditur.
Kal. Februarii, sanctæ Brigidæ virginis.
IV Nonas, Purificatio sanctæ Mariæ.

Nonas, sanctæ Agathæ virginis.

VIII Idus, sanctorum Vedasti et Amandi.

VI Idus, sancti Cuthmanni confessoris. Ante istum locum non potest esse Quadragesima.

IV Idus, sanctæ Scolastica, sanctæ Sotheris vir-
ginis.

III Idus, sanctæ Radegundis virginis.
Idus, sanctæ Eormenhildæ virginis.
XVI Kal. Martii, sancti Valentini martyris.
XV Kal., diabolus a Domino recessit,
XIV Kal., sanctæ Julianæ virginis.

VIII Kal., Cathedra sancti Petri apostoli.
VI Kal., sancti Matthæi [Leg. Mathiæ] apostoli.

III Inventio capitis sancti Johannis Baptista post

annos CCL.

II Kal., sancti Oswaldi archiepiscopi.

A

MARTIUS.

Hebraice Adar, Ægyptiace Famenoth, Græce Distros.
Latine Martius, Saxonice Hpedmonad.

Luna Martii in media nocte accenditur.

VI Nonas Martii, sancti Ceaddæ episcopi.

V Nonas, sanctorum vII Martyrum, et sancti Adriani.
II Nonas, sanctarum Perpetuæ et Felicitatis.
VII Idus, Passio XL militum Romæ.

IV Idus, sancti Gregorii papæ.

XVI Kal. sanctæ Withburgæ virginis. Sancti Patricii
episcopi.

XV Kal., sancti Eadweardi regis. Primus dies sæculi.
XIV Kal., sancti Joseph sponsi sanctæ Mariæ.
XIII Kal., sancti Cuthberthi episcopi.
XII Kal., sancti Benedicti abbatis.
B VIII Kal., Annuntiatio sanctæ Mariæ.
VI Kal., Resurrectio Domini.

III Ordinatio sancti Gregorii papæ.

XIV. Kal., sanctæ Potentianæ virginis.
VIII Kal., sancti Urbani martyris.
VII Kal., sancti Augustini episcopi.
III Kal., sancti Felicis papæ.

II Kal. sanctæ Petronillæ virginis.

JUNIUS.

Hebraice Sivan, Egytiace Parni, Græce Deseos,
Latine Junius, Saxonice Litha vocatur.
Luna Junii tertia hora accenditur.

Kal. Junii, sancti Nicomedis martyris.

IV Nonas, sanctorum Marcellini et Petri martyris.
II Nonas, sancti Petroci confessoris.

Nonis, sancti Bonifacii episcopi.

VII Idus, sancti Audomari episcopi.

VI Idus, Depositio sancti Medardi episcopi.

V Idus, sanctorum Primi et Feliciani martyrum.
III Idus, sancti Barnabæ apostoli.

II Idus, sanctorum Basilidis, Cyrini, Naboris et Na-
zarii.

XVII Kal. Jul., sanctorum Viti, Modesti, et sanctæ
Eadburgæ virginis.

XVI Kal., sanctorum Cyrini et Julittæ cum sociis

eorum.

XV Kal., sancti Bonifacii confessoris.

XIV Kal., sanctorum Marci et Marcelliani marty

rum.

XIII Kal., sanctorum Gervasii et Protasii marty

rum.

XI Kal., sancti Apollinaris martyris, et sancti Leuthfredi abbatis.

X Kal., sancti Albani martyris.

IX Kal., sanctæ Ætheldrythæ virginis. Vigilia.
VIII Kal., sancti Johannis Baptistæ.

IV Kal., sancti Leonis papæ. Vigilia.
III Kal., sancti Petri apostoli.

II Kal., sancti Pauli apostoli.

JULIUS.

Hebraice Thamul, Egyptiace Episi, Græce Panemos,
Latine Julius, Saxonice Litha.

Luna Julii in media die accenditur.

VI Nonas, Depositio sancti Swithuni episcopi; et
Processi et Martiniani.

V Nonas, Translatio sancti Thomæ apostoli.

A XI Kal., sanctæ Mariæ Magdalenæ.
X Kal., sancti Apollinaris martyris.
VIII Kal., sancti Jacobi apostoli.

B

Hebraice Dominab, Ægyptiace Meson, Græce Loos,
Latine Augustus, Saxonice Prodmonad.
Luna Augusti inter mediam diem et nonam horam ac-
cenditur.

Kal. Augusti, Ad vincula sancti Petri apostoli, Ma-
chabæorum, sancti Athelwoldi.

IV Nonas, sancti Stephani episcopi et martyris.
III Nonas, Inventio corporis sancti Stephani proto-
martyris.

Nonis, sancti Oswaldi regis et martyris.

VIII Idus, sancti Sixti episcopi, Felicissimi et Agapiti.

VII Idus, sancti Donati episcopi.

VI Idus, sancti Cyriaci martyris, et sociorum ejus.
V Idus, Vigilia.

IV Idus, sancti Laurentii martyris.

III Idus, sancti Tiburtii martyris.

Idus, sancti Ypoliti martyris, sociorumque ejus.
XIX Kalend. Septembris, sancti Eusebii sacerdotis.

C XVIII Kal. Assumtio sanctæ Mariæ.

XVI Kal., Octava sancti Laurentii martyris.

XV Kal., sancti Agapiti martyris, sanctæ Helenæ reginæ.

XIV Kal., sancti Magni martyris.

XI Kal., sanctorum Timothæi et Symphoriani martyris.

X Kal., sanctorum Timothæi et Apollinaris.

IX Kal., Vigilia.

VIII Kal., sancti Bartholomæi apostoli.

VI Kal., sancti Rufi martyris.

V Kal., sancti Augustini magni, sancti Hermetis
martyris.

IV Kal., Decollatio sancti Johannis Baptistæ, sanctæ
Sabinæ virginis.

IV Nonas, Ordinatio et translatio sancti Martini epi- D III Kal., sanctorun Felicis et Audacti.
scopi.

II. Nonas, Octava apostolorum, et sanctæ Sexburgæ virginis.

Nonis, sanctæ Marinæ virginis.

VIII Idus, sancti Grimboldi sacerdotis. Obitus Eadgari regis.

VI Idus, sanctorum vii Fratrum cum matre.

IV Idus, sanctæ Mildrythæ virginis.

Idus, Translatio sancti Swithuni episcopi.

XVI Kal., sancti Kenelmi martyris.

XIV Kal., sanctæ Cristinæ virginis.

XIII Kal., sancti Vulfmari confessoris, sanctæ Margaritæ virginis.

XII Kal., sanctæ Praxedis virginis.

II Kal., sancti Paulini episcopi.

SEPTEMBER.

Hebraice Elul, Egyptiace Thoth, Græce Gorpieos,
Latine September, Saxonice Haleginonad.

Luna Septembris circa horam nonam accenditur.
Kal. Septembris, sancti Prisci martyris.

II Nonas, Translatio sancti Byrini episcopi, et sancti
Cuthberthi episcopi.

Nonis, sancti Bertini abbatis.

VI Idus, Nativitas sanctæ Mariæ. Sancti Adriani mar

tyris.

V Idus, sancti Gorgonii martyris.

III Idus sanctorum Proti et Jacinti.

VIII Kal., sanctorum Crispini et Crispiniani marty- XII Kal. Januarii, sancti Thomæ apostoli.

rum.

VII Kal., sancti Amandi episcopi.

VI Kal., Vigilia.

V Kal., sanctorum apostolorum Simonis et Judæ.
III Kal., Ordinatio sancti Swithuni episcopi.
II Kal., sancti Quintini martyris Vigilia.

VIII Kal., Nativitas Domini nostri Jesu Christi.
VII Kal., sancti Stephani Protomartyris.

VI Kal., sancti Johannis evangelistæ.

V Kalend., Necatio Infantium CXLIV millia.
IV Kal., sanctæ Tibbæ virginis.
II Sancti Silvestri papæ.

MABILLONII MONITUM IN SEQUENTES LITANIAS.

Veteres hasce Litanias, quæ una cum libro Psalmorum in membraneo Codice Remigianæ apud Rhemos Bibliothecæ continentur, Anglicanas dicere non vereor, non solum ob veteris Codicis characteres semisaxonicos, et nomina sanctorum plurimum Britannica seu Anglicana: sed maxime propter aliam obsecrationem, quæ adhibetur sub finem litaniarum : Ut Deus clerum et plebem Anglorum conservare digne

tur.

Earum antiquitatem probat in primis vetustas Remigiani Codicis ab annis prope nongentis exarati. Deinde sanctorum ætas, quorum suffragia postulantur; ex quibus nullus est medio sæculo vi inferior. Ad hæc, quod multi sancti apud Anglos, sub finem sæculi vii et initium sæculi vIII maxime celebres, in ipsis Litaniis omittuntur, scilicet Cuthbertus, Wilfridus, Aidanus, Aldhelmus, Ethildrita, ut taceam Mellitum, Laurentium, Paulinum, Columbanum, Biscopum, Geolfridum, Theodorum, Hadrianum, Bedam et alios. Ex quibus infero litanias istas labente sæculo vn in Anglicana Ecclesia usitatas fuisse. Unum huic sententiæ objici potest, nimirum Augustinum proximo post Gregorium loco nominari. Quod videtur emanasse ex decreto concilii Cloveshoviensis, anno 747 celebrati, in cujus capitulo 17 constitutum est, ut dies depositionis sancti Augustini archiepiscopi, qui ad gentem Anglorum a Gregorio prædicationis gratia missus est, ab ecclesiasticis et monasterialibus feriatus haberetur; ejus nomen in litaniæ decantatione post sancti Gregorii vocationem semper diceretur. Ego vero concedo sanctum Augustinum, qui in prædictis litaniis memoratur, non esse magnum illum Ecclesiæ doctorem, sed alium cognominem, Gregorii Magni discipulum, et Anglorum apostolum, quem

in litaniis Anglicanis omissum fuisse nequaquam verisimile est. At nihil vetat Augustinum hunc sæculo vii in publicis litaniis apud plerasque Anglorum Ecclesias invocatum fuisse, tametsi nullum ejus rei decretum præcessisset. Sic enim in Ecclesiæ ritibus usu venire solet, ut quod prius in quibusdam Ecclesiis usurpatum est, communi dein episcoporum decreto confirmetur, totique uni provinciæ sive regno approbetur. Denique etiam permisso hunc Augustino locum in præmissis litaniis tributum fuisse ob decretum concilii Cloveshoviensis, repono id nihil detrahere earumdem litaniarum antiquitati, prout a me superius asserta est. Cum enim scriptor amanuensis veteres litanias sæculo vii usitatas paulo post concilium Cloveshoviense describeret, nil mirum si Augustinum post Gregorium inseruerit, concilii statuto hac in re obsecutus. Neque par est ratio de Cuthberto, aliisque celebrioribus sanctis superius laudatis : qui etsi publico tum cultu honorarentur, nulla tamen Anglicanæ Ecclesiæ lex excriptorem adegit ut vetustis ac pridem receptis litaniis recentiores sanctos pro arbitrio suo ascriberet.

Ex his porro validissimum argumentum pro Benedictinæ regulæ in Anglia propagatione, quæ invictis aliunde testimoniis demonstrata est, deduco. Siquidem in publicis Anglicanæ Ecclesiæ litaniis unus ex omnibus monasticæ vitæ institutoribus sanctis laudatur Benedictus, non Antonius, non Pachomius, non Basilius, non Augustinus, non Cæsarius, non Æquitius, non Aurelianus, non denique Columbanus. Unde consequens est, sæculo VII desinente vitæ monasticæ fundatorem apud Anglos unum audiisse Benedictum, cujus nempe regulam Augustinus in eam insulam invexerat. Accedit quod in dictis litaniis sancti Benedicti nomen bis repeti præscribitur, magna sane singularis honoris ac venerationis prerogativa, quæ nulli alii sancto, præterquam sancto Stephano et beatæ Mariæ virgini usque tertio laudatæ concessa est. Hic vero tam singularis sancti Benedicti apud Anglos cultus sine dubio processit ex commendatione tam Gregorii, quam Augustini, qui ambo sanctum Benedictum præceptorem ac institutorem suum venerantes, eumdem sibi subditis affectum inspirarunt.

Neque dici potest Augustinum alia quam sancti Benedicti regula in Andreano Gregorii cœnobio informatum fuisse, sed tamen ei ad Anglos in Britanniam abeunti Gregorium præscripsisse ut sancti Benedicti regulam in monasteriis institueret. Nam præterquam quod hoc gratis et sine fundamento adduceretur, ac naturali consecutione legitime inferri debeat Augustinum non secundum aliam quam quæ ab ipso in Anglia propagata est regulam in cœnobio Gregoriano vixisse, illud præterea hoc argumento validissime revincitur, quod si alium a sancto Benedicto vitæ religione institutorem Romæ habuisset Augustinus, ejusdem (ut fit) cultum ac venerationem etiam apud Anglos non neglexisset. Quod puto, facile concedent æqui rerum æstimatores. Cum ergo inter vitæ monasticæ auctores unius sancti Benedicti cultum Anglicanis Ecclesiis præscripserit, uti et regulam monasteriis, nullus jam dubitationi locus relinquitur eum sub eadem Benedicti regula Romæ duce Gregorio militasse. Hæc dixerim, non animo revocandi controversiam jam satis fuse agitatam, sed illustrandi argumentum quod ex his litaniis strictius ac brevius in dissertatione mea exposui. De aliis sanctis, qui in his litaniis memorantur, plerisque fere ignotis, plura hic observare non vacat. Illud tantum adverto, Columcillum eum esse, qui Columba Hiiensium abbas fuit, et sanctam Margaretam, cujus in his partibus non adeo antiqua memoria videbatur, in præmissis litaniis locum habere.