βδελυττόμενος ὁ ἄνθρωπος· ᾠκονό- humana abhorret natura, et tamen μησεν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ, καὶ δίδως in hoc mysterio per participationem τὴν σάρκα τὴν ἰδίαν καὶ τὸ αἷμά του carnis et sanguinis Christi arctissiεἰς βρῶσιν καὶ πόσιν τοῖς πιστοῖς, mam cum illo conjunctionem homo ὑποκάτω εἰς τὸ ἔνδυμα τοῦ ἄρτου και Christianus initurus erat. Ut ne τοῦ οἴνου. Περὶ τούτου ὁ Γρηγόριος igitur participationem istam idem Νύσσης καὶ ὁ ἱερὸς Δαμασκηνὸς εἰς abominaretur et respueret: familπλάτος διαλέγονται. Ἡ δὲ κοινωνία iari rem ratione divina temperavit τοῦ μυστηρίου τούτου πρέπει νὰ γίνε- providentia, propriamque carnem ται καὶ κατὰ τὰ δύο εἴδη τοῦ ἄρτου et sanguinem suum fidelibus in ciκαὶ τοῦ οἴνου, τόσον ἀπὸ τοὺς πνευ- bum potumque sub panis et vini inματικοὺς, ὅσον καὶ ἀπὸ τοὺς κοσμι- volueris tradidit. Qua de re fusiκούς· ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς, δὲν ἐκβά- us uberiusque disserunt Gregorius ζωντας κἂν ἕνα, οὕτω προσέταξε Nyssenus et S. Damascenus. Cete(Ιωαν. ς'. νγ'.) λέγων· ἀμὴν ἀμὴν rum communio mysterii hujus seλέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα cundum utramque speciem, panis τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αύ- videlicet et vini, tam ab ecclesiasτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν αἰώνιον ticis quam secularibus hominibus ἐν ἑαυτοῖς. Ὁ τρώγων μου τὴν σάρ- omnino fieri debet. Ita enim Chrisκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα, ἐν ἐμοὶ tus sine ulla cujusquam exclusione μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ. Διατὶ καὶ οἱ præcepit (Io. vi. 53): ‘Amen, amen, ἅγιοι Απόστολοι κατὰ τὸν τρόπον, dico vobis, nisi manducaveritis carὅπου τὸ ἐπαραλάβασιν ἀπὸ τὸν Χρισnem filii hominis et biberitis sanτὸν, οὕτω καὶ τὸ ἐπαραδίδασιν εἰς κοι- guinem illius, non habebitis vitam νωνίαν κοσμικῶν τε καὶ ἱερωμένων, καὶ εἰς τὰ δύο εἴδη καθὼς (ά. Κορ. ιά. κβ'.) γράφει πρὸς Κορινθίους ὁ Παῦλος ὁ ̓Απόστολος λέγων· ἐγὼ γὰρ παρέλαβον ἀπὸ τοῦ Κυρίου, ὁ καὶ παρέδωκα ὑμῖν, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἐν τῇ νυκτὶ ᾧ παρεδίδοτο ἔλαβεν ἄρτον, καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ εἶπε· λάβετε, φάγετε, τούτό μου ἐστὶ τὸ σῶμα τὸ ὑπὲρ ὑμῶν κλώμενον· τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν. Ωσαύτως καὶ τὸ ποτή- ego a Domino accepi, quod et tra æternam in vobis. Qui carnem meam edit et sanguinem meum bibit, is in me manet et ego in illo. Quare ad eundem etiam modum prout a Christo acceperant, ita aliis hoc mysterium sancti Apostoli peragendum tradiderunt; æquali nimirum tum secularium tum religiosorum usu, et utraque specie. Quemadmodum Corinthiis scribit Paulus Apostolus (1 Cor. xi. 22) : Namque ριον μετὰ τὸ δειπνῆσαι, λέγων· τοῦ- didi vobis: quod Dominus Iesus ea το τὸ ποτήριον ἡ καινὴ διαθήκη ἐσ- nocte, qua traditus est, accepit paτὶν ἐν τῷ ἐμῷ αἵματι· τοῦτο ποιεῖτε, nem, et actis gratiis fregit dixitque: ὑσάκις ἂν πίνητε, εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμ- accipite, edite. Hoc meum est corνησιν. Τὴν τιμὴν, ὅπου πρέπει νὰ pus, quod provobis frangitur. Hoc δίδης εἰς τὰ φρικτὰ ταῦτα μυστήρια, facite in mei recordationem. Similπρέπει νὰ εἶναι τοιαύτη, ὡς ἐκείνη, iter et poculum, postquam cenarὅπου δίδεται τοῦ ἰδίου Χριστοῦ (ώς erant, dicens: Hoc poculum Novum ἀνωτέρω εἴρηται)· ὥστε καθὼς δι' Testamentum est, in meo sanguine. ἐκεῖνον εἶπεν ὁ Πέτρος ἐκ στόματος Hoc facite, quotiescunque biberitis πάντων τῶν ̓Αποστόλων (Ματθ. ις'. in mei recordationem. Porro honor, ις ́.)· σὺ εἶ ὁ Χριστὸς, ὁ υἱὸς τοῦ quem tremendis hisce Mysteriis exΘεοῦ, τοῦ ζῶντος· τέτοιας λογής hibere convenit, par illi similisque νὰ λέγωμεν καὶ ἡμεῖς, λατρεύοντες esse debet, qui Christo ipsi habetur καθ ̓ ἕνας· πιστεύω, Κύριε, καὶ ὁμο- (sicut supra dictum est. Quæest. λογῶ, ὅτι σὺ εἶ ἀληθῶς ὁ Χριστὸς, LVI.); ut quemadmodum de eo ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, τοῦ ζῶντος, ὁ ἐλ- Petrus ore ac nomine reliquorum θὼν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς Apostolorum dixit (Matt. xvi. 16): σῶσαι, ὧν πρῶτος εἰμὶ ἐγώ. Ακόμι Tu es Christus filius Dei viventis ; τὸ μυστήριον τοῦτο προσφέρεται θυ- consimili et nos ratione quisque ilσία ὑπὲρ πάντων τῶν ὀρθοδόξων lum sancte venerantes dicamus: χριστιανῶν ζώντων τε καὶ κεκοιμη- 'Credo Domine ac confiteor, revera μένων ἐπ' ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς esse Christum filium Dei viventis, αἰωνίου· ἡ ὁποία θυσία δεν θέλει qui in mundum venisti, ut salvos τελειώσειν ἕως τῆς τελευταίας κρίσε- faceres peccatores, quorum ego priως. Οἱ καρποὶ τοῦ μυστηρίου τού- mus sum. Offertur etiam sacrificii του εἶναι τοῦτοι· πρῶτον ἡ ἀνάμ- vicem hoc mysterium pro orthodoxνησις τοῦ ἀναμαρτήτου πάθους καὶ is Christianis omnibus viventibus τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ· κατὰ τὸ pariter et in spe resurrectionis vitæ (ά. Κορ. ιά. κέ.) εἰρημένον· ὁσάκις æternæ consopitis. Quod sacrificiγὰρ ἂν ἐσθίητε τὸν ἄρτον τοῦτον, um usque ad supremum. orbis diem καὶ τὸ ποτήριον τοῦτο πίνητε, τὸν non intermittetur. Fructus hujus θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλλετε, mysterii hi fere sunt. Primum reἄχρις οὗ ἂν ἔλθῃ. Τὸ δεύτερον cordatio supplicii, quo ob nullam κέρδος ὅπου μὲν δίδη εἶναι, διατὶ τὸ plane noxiam suam affectus fuit, et μυστήριον τοῦτο γίνεται ἱλασμὸς καὶ mortis Christi, quemadmodum dici καλοσύνημα πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τὰς tur (1 Cor. xi. 26): Quotiescunque ἁμαρτίας ἡμῶν, εἴτε ζῶντων εἴτε καὶ enim comederitis panem hunc et ἀποθαμένων· διὰ τοῦτο οὐδεμία τῶν biberitis hoc poculum, mortem ἁγιῶν λειτουργιών γίνεται, ὅπου νὰ Domini annunciabitis, donec veneμὴν γίνοιεν εἰς αὐτὴν ἱκεσίας καὶ rit. Secundum, quod affert comδεήσεις πρὸς τὸν Θεὸν ὑπὲρ τῶν modum, hoc est, quod hoc mysteriἡμετέρων ἁμαρτημάτων. Τὸ τρίτον um est propitiatio reconciliatioque διάφορον εἶναι, ὅπου ὅποιος Χρισ- apud Deum pro peccatis nostris, τιανὸς εὑρίσκεται παρὼν συχνᾷ εἰς sive viventium sive mortuorum ; τὴν θυσίαν ταύτην καὶ νὰ κοινωνᾷ unde nulla etiam sacrarum Liturgiτοῦ μυστηρίου τούτου, ἐλευθερώνεται arum celebratur, in qua non fant δι' αὐτοῦ ἀπὸ κάθα πειρασμὸν καὶ supplicationes deprecationesque ad κίνδυνον τοῦ διαβόλου διατὶ δὲν Deum pro peccatis nostris. Ter ἀποτολμᾷ ὁ ἐχθρὸς τῆς ψυχῆς, νὰ tium, quod Christianus quisque, qui βλάψῃ ἐκεῖνον, ὁποῦ ἠξεύρει πως crebro huic sacrificio interest de ἔχει τὸν Χριστὸν μένοντα ἐν αὐτῷ. eoque participat, per illud eximitur Ἡ ἑτοιμασία πρὸς τὴν μετάληψιν quibusvis tentationibus et objectis τῶν φρικτῶν μυστηρίων πρέπει νὰ a Diabolo periculis. Nihil enim γίνεται κατὰ τὴν τάξιν τῆς ἐκκλη- iste animæ nostræ hostis nocere illi σίας ἡμῶν τῆς ὀρθοδόξου ἤγουν audet, quem Christum in sese maμὲ καθαρὰν ἐξομολόγησιν, νηστείαν nentem habere animadvertit. Deniτε καὶ κατάνυξιν καὶ διαλλαγὴν τελείαν μὲ ὅλους, καὶ μὲ ἄλλα τούτοις ὅμοια. que preparatio hominis ad tremenda hæcce mysteria percipienda secundum præscriptum ordinem orthodoxæ nostræ Ecclesiæ fieri debet. Nimirum per sinceram peccatorum confessionem, per jejunia cordisque compunctionem atque perfectam cum omnibus reconciliationem aliaque his consimilia. δύο λογιῶν, ἄλλη πνευματικὴ καὶ est generum, alterum spirituale, RESP. Sacerdotium, quod duum ἄλλη μυστηριώδης. Τῆς πνευματι- alterum sacramentale. Commuκῆς ἱερωσύνης ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ nione sacerdotii spiritualis orthoοἱ ὀρθόδοξοι μετέχουσιν, καθὼς (ά. doxi omnes Christiani fruuntur, siΠετρ. β'. 3.) διδάσκει Πέτρος ὁ cut docet Petrus Apostolus (1 Pet. Απόστολος, λέγων· ὑμεῖς δὲ γένος ii. 9): ' Vos autem genus electumn, ἐκλεκτὸν, βασίλειον ἱεράτευμα, ἔθνος regale sacerdotium, gens sancta, ἅγιον, λαὸς εἰς περιποίησιν· καὶ ὁ populus in acquisitionem. Et IoἸωάννης εἰς τὴν ̓Αποκάλυψιν (κεφ. έ. annes in Apocalypsi (v. 9): 'Occi3.)· ἐσφάγης καὶ ἠγόρασας τῷ Θεῷ sus es, et redemisti nos Deo in sanἡμᾶς ἐν τῷ αἵματί σου ἐκ πάσης φυ- guine tuo, ex omni tribu et lingua λῆς καὶ γλώσσης καὶ λαοῦ καὶ ἔ- et populo et natione et fecisti nos νους· καὶ ἐποίησας ἡμᾶς τῷ Θεῷ Deo nostro reges et sacerdotes. ἡμῶν βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς. Καὶ κατὰ Atque prout sacerdotium hocce est, τὴν τοιαύτην ἱερωσύνην γίνονται καὶ ita ejusdemmodi etiam fiunt oblaπροσφοραὶ τοιαῦται· ἤγουν προσευ- tiones; nimirum preces, gratiarum χαὶ, εὐχαριστίαι, νεκρώσεις τοῦ σώ- actiones, exstirpationes pravarum ματος, παραδόσεις εἰς μαρτύριον διὰ corporis cupiditatum affectionumτὸν Χριστὸν, καὶ ἄλλα ὅμοια· πρὸς que, voluntaria martyrii propter τὰ ὁποῖα παρακινῶντας λέγει (ά. Πετρ. Christum susceptio ac perpessio β'. έ.) ὁ ̓Απόστολος Πέτρος· καὶ αὐ- ceteraque hujusmodi. Ad quæ ita τοὶ ὡς λίθοι ζῶντες οἰκοδομεῖσθε, cohortatur Apostolus Petrus (1 Pet. οἶκος πνευματικὸς, ἱεράτευμα ἅγιον, ii. 5) : ' Ipsi quoque veluti vivi lapiἀνενέγκαι πνευματικὰς θυσίας εὐπροσδέκτους τῷ Θεῷ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ· καὶ (Ρωμ. ιβ'. ά.) ὁ Παῦλος· παρακαλῶ οὖν ὑμᾶς, ἀδελφοὶ, διὰ τῶν οἰκτιρμῶν τοῦ Θεοῦ, παραστῆσαι τὰ σώματα ὑμῶν θυσίαν ζῶσαν, ἁγίαν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ, τὴν λογικὴν λατρείαν ὑμῶν. Ερώτησις ρθ. Πῶς γίνεται ἡ μυστηριώδης Ιερω σύνη; Απ. Η ἱερωσύνη, ὁποῦ εἶναι μυστ des ædificemini in domum spiritualem, sacerdotium sanctum, ad offerendum spirituales hostias acceptabiles Deo per Iesum Christum. Et Paulus Rom. xii. 1): 'Adhortor vos fratres per misericordias Dei, ut præbeatis corpora vestra, hostiam viventem, sanctam, acceptam Deo, rationalem cultum vestrum.' QUESTIO CIX. Quo pacto fit sacramentale sacerdotium ? RESP. Sacerdotium id mysterium τήριον, διετάχθη τοῖς ̓Αποστόλοις est, Apostolis a Christo mandatum ἀπὸ τὸν Χριστὸν, καὶ διὰ τῆς ἐπιθέ- fuit; deinceps per manuum illoσεως τῶν χειρῶν αὐτῶν μέχρι τῆς rum impositionem usque in hodiσήμερον γίνεται ἡ χειροτονία δια- ernum diem ordinatio ejusdem δεξαμένων τῶν ἐπισκόπων αὐτοὺς peragitur, succedentibus in locum πρὸς διάδοσιν τῶν θείων μυστηρίων Apostolorum Episcopis ad distribuκαὶ διακονίαν τῆς σωτηρίας τῶν ἀν- enda divina mysteria salutisque θρώπων, καθὼς (ά Κορ. δ'. ά.) εἶπεν humanæ obeundum ministerium ; ὁ ̓Απόστολος· οὕτως ἡμᾶς λογιζέση teste Apostolo (1 Cor. iv. 1): Ita θω ἄνθρωπος, ὡς ὑπηρέτας Χρισ- nos aestimet homo, ut ministros τοῦ, καὶ οἰκονόμους μυστηρίων Θεοῦ. Christi, et ceconomos mysteriorum Εἰς τὴν οἰκονομίαν τούτην δύο πράγ- Dei. Hæc æconomia res præcipue ματα περιέχονται· πρῶτον ἡ δύναμις duas complectitur: una est facultas καὶ ἡ ἐξουσία τοῦ λύειν τὰς τῶν ac potestas solvendi delicta homiἀνθρώπων ἁμαρτίας· διατὶ πρὸς αὐ- num; quamobrem sic ad illam dicτὴν (Ματθ. ιή. ιή.) εἴρηται· ὅσα ἂν tum fuit (Matt. xviii. 18): Quidλύσητε ἐπὶ τῆς γῆς, ἔσται λελυμένον quid solveritis super terram, id ἐν τῷ οὐρανῷ. Δεύτερον ἡ ἐξουσία solutum erit in cœlo. Altera poκαὶ ἡ δύναμις τοῦ διδάσκειν, ἡ ὁποῖα testas et facultas docendi est, quæ μετὰ λόγια τοῦτα ἑρμηνεύεται· πορευθέντες (Ματθ. κή. ιθ'.) οὖν μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Χριστὸς λοιπὸν ἐξαπέστειλε τους evangelium Christus. Rursus Apos ̓Αποστόλους εἰς τὸ κήρυγμα· οἱ δὲ toli alios postea ad idem opus imΑπόστολοι χειροτονοῦντες ἄλλους positis manibus ordinatos miserunt, τοὺς ἐπέμπασιν εἰς τὸ αὐτὸ ἔργον · καθὼς συνάγεται ἀπὸ τὰ λόγια τοῦ ἁγίου Λουκᾶ (Πραξ. ή. ιζ'.) λέγοντος· τότε ἐπετίθουν τὰς χεῖρας ἐπ' αὐτοὺς, καὶ ἐλάμβανον Πνεῦμα ἅγιον ὁμοίως (κεφ. ιγ'. β'.) ἔστωντας ἐκεῖνοι νὰ λειτουργοῦσιν, ἤγουν νὰ προσφέ- bus), ac jejunantibus dixit Spiritus ρουσι τὴν ἀναίμακτον θυσίαν πρὸς Sanctus: segregate mihi Barnabam τὸν Θεὸν καὶ νὰ νηστεύουσιν, εἶπε et Saulum in id opus, in quod vocavi his verbis exponitur (Matt. xxviii. 19): ' Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Emisit igitur Apostolos ad prædicandum ut ex verbis S. Lucæ colligitur (Act. viii. 17): ‘Tune imponebant illis manus, et accipiebant Spiritum Sanctum. Similiter (xiii. 2) : Illis sacrum officium celebrantibus (h. e. hostiam incruentam Deo offerenti |