Historya literatury polskiej: od czasów najdawniejszych do końca wieku XIX, Tom 2

Przednia okładka
Druk. Granowskiego i Sikorskiego, 1899
 

Spis treści

Inne wydania - Wyświetl wszystko

Kluczowe wyrazy i wyrażenia

Popularne fragmenty

Strona 134 - ... prawdziwi nasi chlebodawcy, kiedy grzebią dla nas ustawicznie w ziemi i skarbów dobywając, z ich roboty nasze dostatki, z ich pracy obfitość państwa, z ich handlów cominercia 4 , z ich roboty nasze wygody. Oni ciężar podatków znoszą, oni wojska rekrutują, oni nas na ostatek we wszystkich pracach zastępują tak dalece, że gdyby chłopstwa nie było, musielibyśmy się stać rolnikami, i jeżeli kogo wynosząc mówimy: pan z panów, słuszniej by mówić: pan z chłopów.
Strona 199 - Trembecki, w mowie polskiej znalazłszy niewyczerpane skarby, umiał nimi hojnie, ale zawsze rozsądnie zarządzać. Wskrzeszanie wyrazów niesłusznie zaniedbanych, wcielanie cudzoziemskich z języka pobratymczego, nowych tworzenie, łamanie składni, śmiałych wyrażeń i zwrotów używanie, słowem: samowolna, ale szczęśliwa nad mową władza jemu samemu właściwą być się zdaje...
Strona 133 - ... w ekonomii, ani do żadnych kunsztów w rzemiosłach; pracując ustawicznie pod kijem, nie robi nic z ochotą, będąc zwłaszcza pewien, że i to...
Strona 200 - Nikt mnie jednak przy podłej nie zastał robocie. Dla zysku nic nie czynię, prawdę mówić lubię. Nieprzyjaciół skrytymi podstępy nie gubię. Dusza moja nie może znieść fircyków dumnych, Nie cierpię pedagogów, ale czczę rozumnych; I lubo na mnie czarna zawiść się oburza, Nie zrobię karła wielkim ani Marsem tchórza. A kiedy przyzwoitą znaczę kogo cechą, Zawsze mię pospolite wspierać musi echo.
Strona 184 - Czas znika, mija przeszłość, wiek niezwrotnie bieży, A występków szkaradność lub cnoty przykłady, Te obrzydłe, te święte zostawują ślady. Ścigaj je i okazuj, a gardź podłą rzeszą, Niech się wstydzą bezbożni, niech poczciwi cieszą. Niech wiedzą, iż choć podstęp dobrych uciemięża, Wyjdzie cnota na swoje i wieki zwycięża.
Strona 208 - Niechaj nie umiejący, co to jest czułość serca, uczeń przestaje i rozmawia z tymi, którzy już ze swojej troskliwości serca dobrze są znani; a takim towarzystwem odwyknąwszy dzikości, nabierze słodkiego nałogu czułości serca. Niech wprawia się słuchać, albo stara się widzieć, niewinnego w prześladowaniu, poczciwego w ubóstwie, zdatnego do wielkich rzeczy w pogardzie; niech to stosuje do siebie, gdyby w podobnym był stanie...
Strona 199 - Raju utraconego i Georgik francuskich co do zewnętrznego wydania zaciera zupełnie różnicę charakterów między odległymi wiekami, prostotą majestatyczną zdumiewającym Grekiem, między ponurym i olbrzymim Anglikiem i wreszcie lekkim, wymuskanym Francuzem — styl Trembeckiego wypływa z natury mowy ojczystej, jest więc giętki, sposobny równie do wydania górności jak prostoty myśli i różnych w tej mierze połączeń i odcieniów, ale zawsze właściwym sobie sposobem, nie tracąc bynajmniej...
Strona 208 - ... czułości serca. Niech wprawia się słuchać, albo stara się widzieć niewinnego w prześladowaniu, poczciwego w ubóstwie, zdatnego do wielkich rzeczy w pogardzie; niech to stosuje do siebie, gdyby w podobnym był stanie, jakby mu z słodyczą przychodziło drugich politowanie nad nim? a czegoby sam dla siebie żądał, niech tego i inszemu udzieli.
Strona 50 - Jest niedostępna jaskinia, gdzie ludzi Śpiewak czubaty nigdy nie przebudzi, Gdzie nie dochodzą promienie słoneczne, Tylko szarawa noc ćmy sieje wieczne; Z lochu cichego potok wyskakuje Niepomnej wody, która sny cukruje Szumem miluchnym, noc czarnoskrzydlata Wszędzie po gmachu tesknociemnym lata. Na łożu gnuśnym sen drzymie leniwy, W około niego mak roście senliwy, Na którym ptaków czarnych nieme roje Budują gniazda i mieszkania swoje.
Strona 200 - Węgierskiego: Znasz naszych panów kiedy jadą na kontrakty, Ich dusze, ich sposobność, podłość i przymioty, Na fraszki niepotrzebne niezmierne szczodroty. Skąpi na dobre, pragną przedażą honoru Wesprzeć smutne ostatki straconego zbioru... A uczone obiady? znasz to może imię, Gdzie połowa nie gada, a połowa drzymie, W których król wszystkie musi zastąpić ekspensa: Dowcipu, wiadomości, i wina i mięsa. Jak przeciw poetom w szczególności, tak w ogóle powstawał Węgierski najwięcej...

Informacje bibliograficzne