subsequenti. ut auctores æquales referunt, celebrata est; quam Baronius et Labbeus ex male locata synodo Barensi uno anno tempus prævertentes ad annum 1098 cum ejus canonibus incaute retulerunt. CCCXXIV. Barensis synodi acta. ignem projecere, quod variis conciliorum convoca- A 1098 consignatur, aliam ab ea non esse quæ anno tionibus per annos sexdecim factis et iteratis, illi nunquam ipsorum monitis aures præbere voluissent. » Hæc de schismaticis, qui cum Bennone pseudocarnali pontificem nostrum Turbanum appellare amabant, ob id, quod Gregorii vestigiis inhærens, turbas, ut ipsi calumniabantur, continuaret. Sed talium hominum convicia, tot sunt veri pontificis elogia. Et certe Urbanum pacis amantem, et omnium hominum, qui tunc, ut de Moyse loquitur Scriptura, in terra morabantur, mitissimum fuisse, etiam ipsi schismatici fateri vel inviti cogebantur. Quænam vero hæresis illa erat, quam schismatici Gregorio VII impingebant, discimus ex eodem Bennone in Gregorii Vita, ubi sic habet : «Gloriosus Hildebrandus et pedisequus ejus Turbanus nova potestate R solventes decreta Chalcedonensis concilii, non solum verbis, sed et scriptis publicis consenserunt extra ecclesiam communicare et baptizare, quam cæci essent, quam hæretici propriis scriptis deprehensi, etc.; uterque in hæresim Liberii incidit, qui postquam publice communicavit excommunicatis, duas Ecclesias faciens unitatem scidit, » etc. Sic ipsi schismatici auctores catholicos et unitatis amatores schismaticos appellare haud dubitabant. CCCXXIII. Concilium Barense hoc anno celebratum. C Catholici vero die condicta Kalendarum Octo. brium, seu ut habet anonymus Barensis, die tertia ejusdem mensis, apud Barium celebrem Apuliæ urbem ad concilium ab Urbano indictum convenere. Hæc synodus potissimum ad id coacta videtur, ut Græcos inter et Latinos de fide conveniret, ut ne scilicet sacris expeditionibus noceret in credendo diversitas. Hanc synodum anno præcedenti Baronius et ejus sequaces, imo et Labbeus tomo X Conciliorum, consignaverunt; at merito alii refragantur, Lupum Protospatam et anonymum Barensem æquales et domesticos auctores secuti, qui eam initio Octobris anni 1099, quem scilicet suo more a Septembri præcedenti, anno 1098 inchoant, celebratam fuisse testantur: alium habemus ejusdem rei testem omni exceptione majorem, Eadmerum, qui eidem concilio interfuit. Is nempe, ut jam diximus, refert libro Novorum, Anselmum mense Octobri anni 1097 licentiam a Willelmo rege Anglorum extorsisse Romam adeundi, et post hæc verum a beato antistite gestarum seriem particulatim prosequitur ad Baren- D se concilium, quod anno subsequenti, proindeque 1098, convocatum fuisse narrat. Deinde Urbanus, ut idem auctor habet, post illam synodum reversus Romam Willelmo regi inducias concessisse dicitur ad festum sancti Michaelis anni subsequentis, quem quidem terminum nec rex, nec ipse pontifex attigerunt. At si illæ induciæ statim post Barense concilium anno 1097 indultæ fuissent, ad earum finem uterque pertigissent et Willelmus et Urbanus. Certum quippe est utrumque ad annum 1099 pervenisse. Ex his, quæ quidem omnino certa sunt, colligere etiam licet, synodum Romanam, quæ a nonnullis anno Porro licet præcipuam eorum quæ in Barensi synodo gesta sunt notitiam Anglicanis historicis debeamus, qui de ea occasione sancti Anselmi scripserunt, haud tamen, ut jam observatum est, aliis auctoribus, et quidem gravibus, loco et ætate proximis, ignota fuit. Certe multos cleri et nobilium proceres ad eam convenisse scribit anonymus Barensis his verbis : Anno 1099, quem sicut et indictionem a Septembri præcedentis anni, ut mox dicebamus, inchoat, indictione VII, tertia die intrante mense Octobri, venit papa Urbanus cum pluribus archiepiscopis et episcopis et abbatibus, et comitibus, et intraverunt in Barri, et suscepti sunt cum magna reverentia, et præparavit domino Helia, sextum pro recto, casu adhibet; ut ex Malmesburiensi infra patebit, nostro archiepiscopo, mirifica m sedem intus in ecclesia beatissimi Nicolai confessoris Christi, et fecit ibi synodum per unam hebdomadam. Post completis diebus octo perrexit in pace, et in mense Julii obiit ipse Urbanus. Huic synodo quam universam Urbanus ipse in rescripto de Cinglensi cella, plenariam appellat, centum et octoginta episcopos interfuisset asserit Lupus Protospata, sed quinam illi fuerint nemo litteris prodidit. At quo loco, quove habitu in concilio sederit pontifex ex Wilelmo Malmesburiensi discimus. Ergo, inquit, ventum est ad concilium. Apostolicus ante corpus sancti Nicolai, constratus tapetibus et palliis, ipse casula cum pallio amictus tribunal ascendit; cæteri cum cappis sedebant. Paulo inferius observat archidiaconum Romanum ante papam sedisse, ut moris est. In concilio Remensi anno 1094 Leo papa sacerdotalibus quasi ad celebrandam missam infulis redimitus processit ad concilium cum cruce et Evangelii libro antecedentibus cum sacri ordinis ministris, etc. In ista juxta Urbanum Anselmus Cantuariæ archiepiscopus honoris causa, sive etiam ut facilius adversus Græcos disputans auscultaretur, sedere jussus est cum antea, ut scribit idem auctor, ingruente tumultu, oblitus fuisse pontifex locum ei specialem et honorificum designare. Idem habet Eadmerus de Casula et pontificum cappis; sed ait Anselmum primum ordine suo inter cæteros antistites sedisse, dum incalescente disputatione dictum ei esset ut propius accederet. Dum, inquit ille auctor, in ipso concilio plurima de fide catholica summus pontifex facunda ratione, rationabilique facundia disseruisset, mota quæstio est a Græcis de processione Spiritus sancti, quam pontifex multis argumentis, et quidem ut plurimum ex Anselmi epistola, quam illi olim de Incarnatione Verbi inscripserat, petitis approbare nisus est. Idem refert Joannes Sarisberiensis in ejusdem Anselmi Vita. Verum, inquit Eadmerus, cum res longius procede B tempus dilatum est, ut ipse pontifex testatur in inscripto ad Casinenses, quod inferius memorabi mus. CCCXXV. Privilegium Ecclesiæ Agrigentinæ. Die vi Idus Octobris Barii adhuc versabatur pontifex, cum diœcesis Agrigentina limites, prout a Rogerio comite constituti fuerant, confirmavit dato diplomate, in quo Roberti ducis et comitis Rogerii ejus fratris optima in Ecclesiam merita multis laudibus, et quidem jure, prose quitur. Hanc bullam habes apud Rocchum Pyrrhum, sed nonnihil emendendam in nctis chonologicis. Non enim indictio vi, quæ ibi notatur, huic anno convenit; sed ad summum septima a mense Septembri aut ab Octobris initio. At hic error ex Amanuensium culpa forte contigit; qui cum advertissent hoc privilegium finem anni 1099 præferre, indictionem anno vulgari aptare voluerint. At, exe unte illo anno, jam e vivis abierat Urbanus. Quare dicendum est in ea bulla pontificem adhibuisse Barensis regionis, in qua tunc versabatur, computandi modum, quo, ut jam diximus, annus, sicut et indictio, ab Octobri anni vulgaris præcedentis incipiebat. Alii fortasse dicent in eo diplo mate annum ab Incarnatione, id est a mense Martio anni præcedentis, ut alias passim factum est, inchoari, sed perinde est, cum utroque modo constet annum 1099 hic pro vulgari 1098 recte assignari. deret, adhucque Anselmus in ordine cæterorum inter A ea nempe non comparente, causæ judicium ad aliud primos concilii Patres pro sua sedis dignitate consederet, clamavit pontifex: Pater et magister Anselme, Anglorum archiepiscope, ubi es? Quid statim adniten tibus, qui ei proximi erant, episcopis ad apostolici consessum, ut habet Willelmus, levatus, juxta archidiaconum sedere jussus est. Hunc pontifex, referente Eadmero qui præsens erat, sic tunc est affatus : « Quid, quæso, facis; cur in aliorum silentio degis? Veni, veni, obsecro; ascende usque ad nos et adjuva nos, pugnans pro matre tua et nostra, cui suam integritatem vides Græcos istos conari adimere, et nos in idipsum nefas, si facultas eis tribuitur, præcipitare. Succurre igitur quasi vere pro hoc a Deo missus huc. » Quod sequenti die egregie præstitit Anselmus regente, ut scribit idem auctor, cor et linguam ejus Spiritu sancto; atque eam quæstionem ita tractavit, disseruit absolvit, ut in ipso conventu nemo existeret qui non sibi inde satisfactum consentiret. Cum vero dicendi finem fecisset sanctus antistes, in eum pontifex intendens ait. «< Benedictus sit cor et sensus tuus, et os et sermo oris tui sit benedictus. » Cæterum hæc ipsa argumenta quæ ibi coram Patribus prosecutus fuerat vir sanctus, postea rogantibus amicis, et potissimum Hildeberto turn Cenomannorum episcopo, ut patet ex illius epist. 22, et Guillelmus Gemetici monachus refert libro vi, cap. 9, enucleatius tractavit in libro De processione Spiritus sancti, quod ab eo præstitum est, ut doctrina catholica per totum orbem Christianum pervaderet. Et quidem cum postea a Waleramno episcopo Neburgensi de illis quæstionibus fuisset C interrogatus, hunc ad illos tractatus remisit pontifex. Qua occasione res admiratione digna contigit, quod scilicet hunc episcopum nequidem more solito salutari voluerit Anselmus, ob id solum quod adhuc eum crederet Henriciano schismati addictum, ut ipsemet testatur. Videsis ejus epistolas seu responsiones ad istius Waleramni quæstiones et querelas; nos vero quæ in synodo gesta sunt interim prosequamur. Ventum est itaque ad causam Anselmi cum Willelmo Anglorum rege, quam cum pontifex coram sacro conventu ac illatas beato viro injurias palam exposuisset, clamatum est ab omnibus Willelmum regem beati Petri gladio feriendum esse: sed id ne fieret solus Anselmus obstitit. Audiens enim hæc D vir sanctus, uti Eadmerus narrat, et consentiunt cæteri Angliæ scriptores, illico surrexit, et flexis genibus coram papa præfatum regem jam tunc excommunicare parato, vix obtinuit ne in regem facerel quod communis omnium sententia promulgavit. Ex Urbani epistola ad Ansonem Beneventanum dominum data, discimus monachos Casinenses ad idem concilium venisse, ut monasterium Sanctæ Sophiæ Beneventanum sibi assererent. Sed cum ejus loci abbas concilio se subtraxisset, lis indecisa remansit. Parem exitum ibi habuit altera Casinensium controversia adversus Cinglensem abbatissam, CCCXXVI. Concilium Burdigalæ. In Galliis eodem mense, I scilicet Nonas Octobris, Amatus apostolicæ sedis in Aquitania legatus. concilium habuit Burdigalæ, cujus urbis tunc erat archiepiscopus ; ad quod convenisse cum eo dicuntur Rolandus Dolensis, Petrus Aginnensis, et alii diversarum provinciarum episcopi. Sed quid in eo statutum, quave occasione convocatum fuerit, plane incompertum est. Nec plura habet ipse Labbeus tomo X Conciliorum. CCCXXVII. Urbanus Benevento transit. Urbanus vero post synodum Barensem Romam rediens Benevento transivit, ubi Cinglensis monasterii cum Casinensibus, qui illud sibi subjicere volebant, litem dirimere constituerat, scriptis eo animo ad abbatissam ejus monasterii litteris, ut causam suam actura comparere coram eo ultra non differret. Sed tamen etiam tunc res infecta remansit, ut ipse pontifex fusius exponit in diplomate jam laudato, quod suo loco referetur. Ibidem in monasterio Sanctæ Sophiæ, ubi forte hospitium habebat, causam ejusdem loci abbatis, qui Casinensi abbati obedire detrectabat, examinavit, sed non absolvit. Etenim paulo post die nempe 111 Nonas Novembris sequentis cum Ceperani esset; scripsit ad Ansonem Beneventi dominum ut, auditis partibus, litem hanc dijudicaret, aut si forte monachi Sanctæ Sophiæ coram eo, utpote homine sæculari, ea de re respondere noluerint, diem eis dicat, quo Romam convenirent a seipso sententiam, accepturi. Hoc est Urbani rescriptum jam passim A memorat) de primatu Lugdunensi, quæ omnia sibi laudatum, quod die 3 Novembris, et quidem hoc anno consignandum esse, ex mentione Barensis consilii nuper celebrati, certo colligitur. omnino invicem cohærent. Jam vero cum hæc Ivonis epistola octavo ejus episcopatus anno inchoante, ut ipsemet testatur, paulo post festum Natalis Christi scripta fuerit, necessario ad anni 1099 initia, ut alias diximus, debet revocari, ac proinde etiam ipsa Goffridi epistola. CCCXXX. Philippus rex iterum interdictus. Cæterum ex eadem Ivonis epistola colligimus Philippum regem Francia post suam reconciliationem haud diu in pœnitentia perseverasse, siquidem iterum hoc anno ob revocatam Bertradam a legato apostolico sacris interdictus est. Qua tamen interdictione posthabita Rodulfus Turonum archiepiscopus ei coronam in Natali Domini imponere veritus non est, ut ex eadem Ivonis epistola et sequenti ad CCCXXVIII. Romæ scribit pro Vindocinensibus. Reversus Romam Urbanus, sub finem Novembris privilegia Vindocinensis monasterii confirmavit variis diplomatibus, quæ omnia uno eodemque die data dicuntur; unde conjicimus Gofridum ejusdem loci abbatem, qui magna apud Urbanum auctoritate pollebat, tunc tomporis Romæ versatum fuisse in suo Sanctæ Prisca titulo, ubi Vindocinenses monachi habitant; qui hæc omnia privilegia facile a pontifice impetrare potuerit; non uno quidem comprehensa diplomate, quod ad varia negotia pertinerent, et potius veterum confirmationes quæ jam in diversis rescriptis habebantur, quam novorum privile-Hugonem Lugdunensem patet. Hinc colligo id quod giorum concessiones essent. Unde complura ejusdem ferme tenoris,et quidem una et eadem die, ut diximus, data occurrunt. Quatuor ejusmodi ex Vindocini archivis eruimus; quintum ipse Goffridus suppeditat in epistola 27 libri : quæ omnia in pontificiarum epistolarum collectione referentur. CCCXXIX. Romæ Goffridus loquitur de episcopo Andegavensi. B Ad hoc etiam, ni fallor, Romanum Goffridi iter revocandum est, quod ille de seipso refert lib. 1 epist. 28 ad Hugonem Lugdunensem, ubi fatetur se a papa de Gaufredo Andegavorum episcopo, interrogatum, quædam de illo antistite ipsi dixisse, quæ pontificem celare non poterant. Et quidem ea non levis momenti fuisse, ex hoc colligimus, quod C paulo post idem Gaufredus monente Urbano episcopatu cesserit factus monachus Cluniacensis, uti ex Chronico S. Albini observarunt Sirmondus in notis ad epist. 4 lib. ш ejusdem Goffridi, et Juretus in epistolas Ivonis Carnotensis. Idem Goffridus tunc temporis defensionem suscepit Ivonis Carnoteni episcopi, quem nonnulli apud Urbanum papam insimulaverant. Huc enim revocari debere non dubito ea quæ ipse Goffridus scripsit de illa accusatione libro 11, epist. 18, quidquid dicat Sirmondus. qui hanc epistolam ad Paschalis II tempus pertinere in suis notis contendit. Certe si hæc Goffridi epistola simul conferatur cum epistola 67 Ivonis ad Urbanum ipsum initio anni sequentis scripta, nemo non advertet, ut quidem mihi persuasum D est, utramque ad unum et idem negotium pertinere. Goffridus nempe in sua scribit se papam Roma invenisse, qui eam urbem tunc et Romanam ecclesiam cum magna pace possidebat et magna tranquillitate. Et hic quidem tunc erat rerum status Romæ sub Urbano, ut ipse Bertoldus et alii diserte tradunt, sed adversus Ivonem male affectum occasione haud dubium primatus Lugdunensis, ut ex iis quæ in eadem epistola sequuntur facile colligi potest. Ivo autem in epistola laudata ait pariter se accepisse ponificem adversus se commotum fuisse occasione qartumdam litterarum (quas etiam Goffridus com legitur in quadam charta Sancti Juliani Turonensis, Philippum anno 1091 Rodulfi archiepiscopi manibus Turonis coronam suscepisse, aut esse mendosum, aut, quod verisimilius est, de alia ejusdem regis coronatione debere intelligi. Reges quippe tunc temporis in magnis solemnitatibus ab archiepiscopo Remensi si præsens esset, aut eo absente, a diœcesano metropolitano, aut quovis alio qui, jubente rege, Remensis vices supplebat, solebant coronari. Interdictum autem a legato in regem latam ab Urbano confirmatum fuisse innuit Ivo epist. 84 ad Joannem alterum legatum et cardinalem, paulo post Urbani. obitum At hanc secundi interdicti sententiam ante finem anni 1097 dari non potuisse ex Urbani rescripto ad Manassem Remensem de quo supra 1098 certo colligi potest. Regem vero ei non paruisse discimus cum ex prædicta Ivonis epistola, tum ex iis quæ in concilio Pictaviensi postea gesta sunt. Certe frequentes fuisse Philippi regis lapsus et relapsus indicavit Guibertus lib. 1 De pignoribus, ss., cap. 1, ubi observat Philippum regem curandadarum scopharum circa jugulum privilegium ob incidentes culpas amisisse, quo Ludovicus VI ejus filius, adhibito crucis signo, passim utebatur. CCCXXXI. Privilegium S. Cucuphatis. Die prima Decembris hujus anni concessit Urbanus insigne privilegium monasterio Octaviensi Sancti Cucuphatis prope Barcinonem, in quo singulæ ejus loci possessiones recensentur. Post aliquot dies aliud rescriptum quod jam sæpe a nobis laudatum est, dedit pontifex, in quo post varias concertationes, quas singulatim recenset, decernit monasterium Cinglense apud Capuam cum sanctimonialibus in eo degentibus Casinensi abbati debere esse subjectum. Scriptum dicitur Romæ die 7 Decembris per manum Petri scriniarii; et postridie datum per manus Joannis diaconi cardinalis, qui modus frequenter in subsequentibus diplomatibus occurrit. CCCXXXII. Rex Angliæ inducias obtinet. Inter hæc Anselmus,quem post Barense concilium simul cum Urbano Romam redisse memorat Ead merus, causæ suæ exitum præstolabatur; at nuntius, A causa adventantes patienter admittere. Hæc erat qui ex parte Willelmi regis tunc in urbem advenit, omnem ejus spem frustravit. Is nempe post multas hinc et inde disceptationes, tandem in festivitate Natalis Domini inducias a pontifice regi impetravit ad festum sancti Michaelis archangeli, sed hunc terminum neuter attigit. Innuit Eadmerus eas a Willelmi regis ministro obtentas fuisse munera iis dispertiendo et pollicendo, quibus ea cordi esse animadverterat, quod ad Urbanum quoque extendere non veretur Willelmus Malmesburienses, in Romanos pontifices nonnumquam magis quam decet,iniquus. Et quidem qua ratione præfracte aliquas inducias regi Willelmo renuisset dare pontifex,quas nemini homini, quantumvis vili et abjecto, vix negare potuisset; tantumdem enim temporis require batur ad evocandos ex Anglia testes, advehendaque documenta, quæ necessaria esse videbantur ad causæ examen. Certe Urbanus, qui terminum ad causam dicendam in primo cum regis nuntio congressu ad Pascha præfixerat, non poterat inducias illas ad aliquod tempus non protrahere, cum ipse rex per suum nuntium exultimis orbis partibus, se etiam post causæ examen satisfacturum pollicitus, id enixius peteret: rex, inquam, quicum ut mitius ageretur, postulabant Ecclesiæ necessitas, rerum temporumque circumstantiæ; rex denique, qui non ita pridem, ad pontificis obedientiam, spretis schismaticie, accesserat. Certe nec tunc, nec post illud tempus Urbanus pravis Willelmi regis voluntatibus connivere unquam visus est, nec in posterum minus quam antea Anselmo favit; imo, ut ipse Eadmerus refert, cum vellet vir sanctus Lugdunum redire, a papa prohibitus est, propter concilium quod tertia hebdomada Pascha Romæ se habiturum statuerat. CCCXXXIII. Honores Anselmo delati. B C Quo autem loco habitus quove honore sit donatus in urbe vir sanctus toto eo temporis intervallo, exponit idem auctor tum in ejus Vita, tum in libris Novorum, his verbis: « Morati itaque sumus, inquit ille auctor, ferme per dimidium annum, continue circa papam degentss, et quasi in commune viventes nec enim duæ, sed una videbatur amborum curia esse. Unde et ipse papa frequenter ad Anselmum veniebat læte sese cum eo agendo, et curiam ei faciendo. Dedit quoque illi hospitium, in quo conversabamur..... Ipse Anselmus in conventu nobilium, D in processionibus, in stationibus semper et ubique a papa secundus erat, præ cunctis honoratus, cunctis acceptus. Rem subdit in Vita memoratu dignam. Angli illis temporibus Romam venientes pedes Anselmi ad instar pedum Romani pontificis sua oblatione honorare desiderabant. » Nec vero invidiam ea de re aliquam passus est Urbanus, aud id ægre unquam tulit; imo cuin rescivisset Anselmum huic Anglorum devotioni acquiescere nunquam voluisse, admiratus in homine humilitatem mundique contemptum, jussit ei sese in se tenere, et nullum bene faeere ultra volentem prohibere; sed omnes pro tali utriusque sancti viri humilitas, et in alterutrum charitas. CCCXXXIV. Anselmi cum pontifice colloquia. Ad hæc Anselmi cum pontifice colloquia, quæ Eadmerus laudat, pertinent haud dubium aliquot ejus sancti viri epistolæ, in quibus variis dubiis respondet juxta id quod a papa Urbano audierat. Ita epist. 130, lib. 11, P. monachum Sancti Martini Sagiensis ab deunda Jerosolymorum urbe dehortatur, quod tale iter voto stabilitatis et obedientiæ, quæ apostolico debetur, contrarium esset. Is enim, inquit Anselmus, magna auctoritate præceperat, ne monachi hanc viam arriperent absque prælati obedientia. Ego, ut subdit, præsens adfui quando istam sententiam apostolicus propugnavit. Apostolicum vero, cujus hic Anselmus nomen reticet, Urbanum fuisse diserte asserit Goffridus Vindocini abbas epist. 24, lib. iv in qua Odonem abbatem Majoris Monasterii, uti censet Sirmondus, ab eodem peregrinandi desiderio retrahere conatur; « quod Urbanus, qui eundo Jerusalem peregrinari præceperat laicis, ipsam peregrinationem monachis prohibuisset, quod se ex ipso pontificis ore audivisse testatur. » Alia vice Anselmus ab Urbano postulavit, ut sibi quandoque liceret canonum rigorem paulo temperare, cum id rerum statui in Anglia conducibilius sibi videretur. Quod tum ab eo pontifice, tum etiam a Pascali facile impetravit, ut ex ejusdem Paschalis epistola patet, lib. ш, num. 45 inter Anselmianas. Interdum quæstiones etiam de variis ecclesiasticæ disciplinæ capitibus in his colloquiis familiaribus miscebantur. His accenseri debet, ut quidem videtur, ea quam tractat Anselmus lib. 1, epist. 159, de altari quod e suo loco motum fuerat, an deberet iterum consecrari. Eo loci, sicut et Ivo epist. 72 et 80, atque alii ejus ævi canonistæ, non modo altere, sed et ipsam ecclesiam ea occasione de novo consecrandam esse censent, quod Lobiis factum fuisse discimus in Gestis ejus loci abbatum tomo VI Spicilegii, pag. 609; at iste ritus modo in desuetudinem abiit. Hæc autem quæstio assistentibus quibusdam episcopis, ut Anselmus testatur, coram Urbano agitata fuit, cunctis ea quæ sibi recta videbantur libere proferentibus. Unde patet complures in ejusmodi collationibus, et quidem diversi ordinis homines adfuisse. Certe, ut modo videbamus, et Anselmus archiepiscopus, et Goffridus abbas præsentes erant, cum actum fuit in ejusmodi pontificis consessu de monachorum Jerosolimitana peregrinatione. Forte uni ex his colloquiis interfuerat archipresbyter Andegavensis, qui Roberto Abrissellensi, ut in ejus Vita habetur, proponenti Petronillam viduam ut abbatissa fieret, palam testatus est, ne id remoraretur, se audiisse cum Romæ esset ab Urbano II viduam quatuor virorum pro necessitate abbatiæ præfici posse. CCCXXXV. Schismaticorum in Anselmum reverentia. Tanta vero sanctitatis et doctrinæ fama, qua Roma pollebat Anselmus, haud inutilis Ecclesiæ fuit, cum multi schismatici ea permoti ad Urbani A papæ, qui locus, uti Eadmerus prosequitur, non obobedientiam tanti viri exemplo accesserint, frementibus, uti observat Joannes Sarisberiensis in ejus Vita, Henricianis. Mirum est quod ea de re habet Eadmerus. Quid, inquit, referam nonnullos cives Urbis, quorum ingens multitudo propter fidelitatem imperatoris ipsi papæ erat infesta, nonnunquam in unum conglobatos, Anselmum a Lateranis ad sanctum Petrum euntem cum suis propter odium papæ capere volentes; sed mox viso vultu ejus territos projectis armis terra procumbere, et se illius benedictione deposcere insigneri. Hæc in specimen dicta, plura habentur apud Eadmerum et alios auctores Anglicanos, quos consulere licet. scuri honoris in tali conventu solet haberi. Certe in concilio Remensi anno 1099 sedebant Patres in modum coronæ dispositi; ita ut Leo IX pontifex sedens verso vultu ad sepulcrum sancti Remigii, haberet ex opposito ante oculos Remensem et Trevirensem archiepiscopos, qui primas sedes occupabant. In veteribus Remensis provinciæ monumentis Cameracensis episcopus, ex opposito metropolitani locum habere conspicitur, ut et Delensis in provincia Turonensi, quæ duæ Ecclesiæ etsi sunt illustres inter alias, neutra tamen suæ provinciæ post metropolim, protothronus seu primaria sedes est. Nam in Belgica secunda haac dignitatem Suessionensis, et in Lugdunensi tertia Cenomannensis Ecclesia B semper obtinuit, uti ex vetustioribus Galliarum no titiis constat. CCCXXXVI. Urbanus Romæ synodum indicit. Urbanus itaque, deficientibus in dies Romæ Henricianorum viribus, magis ac magis in adversarios prævalebat, ita ut Natali Domini cum magna pace, inquit Bertoldus, Romæ celebrato, Urbem omnino sub suo dominio tunc habuerit. Nam et, ut prosequitur ille auctor, castellum Sancti Angeli cum aliis munitionibus in sua potestate detinuit, omnesque æmulos suos in civitate cum Dei adjutorio satis viriliter aut placavit, aut vi perdomuit. Unde cum e re Christiana censeret esse pontifex generale concilium convocari, synodum suam in tertia hebdomada Romæ celebrandam post Pascha, missis litteris usquequaque denuntiavit. Eum vero reliquum tempus usque ad synodi celebrationem in Urbe transegisse ex Eadmero et Bertholdo facile colligitur, licet ea quæ tunc ab illo gesta fuerint ignoremus,nisi quod illo intervallo duo privilegia totidem monasteriis Choc anno in diem 24 Aprilis, seu vi Kalendas concesserit, quæ supersunt.Primum est monasterii Anianensis in Occitania, inscriptum Petro ejusdem loci abbati, datum Laterani die 14. Alterum die 19 ejusdem mensis in porticu beati Petri, quo monasterium Sancti Saturnini in diœcesi Urgellensi, cujus Petrus tunc abbas erat,insignibus privilegiis et juribus decoratur.Hæc duo privilegia a Petro scriniario scripta, et per manum Joannis diaconi data dicuntur. Aliam Urbani bullam laudant,qua Gellonense Sancti Guillelmi de Deserto monasterium antea Anianæ subjectum, ab eo jugo liberatur. Sed eam videre non licuit,nec in alterutrius monasterii archivo habetur. CCCXXXVII. Concilium Romanum. Interea Romam conveniebant ex variis provinciis D episcopi ad concilium ab Urbano convocatum, quod magnum concilium. Hovedenus generalem synodum codex Lamberti, Bertoldus, auctor æqualis Vitæ Joannis Ternannensis, et alii appellant. Huic 150 episcopos et abbates, innumerabilesque clericos interfuisse scribit idem Bertoldus, ad quam primates, archiepiscopos et episcopos convocatos fuisse legitur in codice Lamberti, quosque ex Italia et Gallia congregatos, in modum coronæ, sedisse Eadmerus observat.Anselmo autem Cantuariensi archiepiscopo,cum nullum sibi assignatum locum haberet,sedes jussu pontificis in corona posita est, id est ex opposito Concilium in basilica Sancti Petri celebratum fuisse diserte habet vetus codex ejus canonum, Lamberti Atrebatensis dictus, et quidem hebdomada tertia Paschæ, seu post Pascha, ut Bertoldus et Hovedemus habent; et aperte omnino codex Lamberti, in secunda Dominica post Albas, qua misericordia Domini causatur. Is cum subjungit ejusdem synodi decreta pridie Kalendas Maii data fuisse innuit synodum perdurasse tota hac hebdomada. Unde nec Chronicon Malleacense aberravit, ubi legitur hanc synodus VI Kalendas Maii celebratam fuisse; nec codices a Binio, Sirmondo, aut Labbeo laudati, qui diem 7 aut 6, aut etiam 11 Kalendas Maii præferant. Certe ipsa Dominica tertiæ hebdomadæ, quæ Maii incidebat, complures antistites Romæ simul congregati rescripto pontificio in gratiam Hugonis Lugdunensis pro primatu contra Daimbertum Senonensem decertantis subscripserunt. Ex hoc rescripto,discimus Daimberlum tunc temporis primatum Lugdunensem agnovisse, et comperta habemus aliquot antistitum nomina,qui Romano illi concilio interfuerunt. Ii sunt, præter Daimbertum Senonensem et aliquot cardinales Ecclesiæ Romanæ presbyteros, Anselmus Cantuariæ, Leodegarius Biturigum et Amatus Burdigale metropolitani; episcopi vero Gualterius Albanensis, Odo Ostiensis, Guntardus Tundanus, Leutaldus Silvanectensis et Ismeon Diensis, qui etiam ultimus erat Hugonis Lugdunensis legatus. Quamvis autem unicus hic memoretur Remensis provincia Letaldus episcopus, plures tamen interfuisse huic synodo e sua provincia Manasses metropolitanus testatur in epistola quam infra laudabimus de Morinensi episcopo. Certe id diserte habetur, in codice Lamberti tum ms., tum edito tomo V Miscellaneorum Baluzii, id quo hæc verba leguntur: Huic quoque concilio cum cæteris Remensis provinciæ episcopis interfuit Lambertus Atrebatensis episcopus. Ibi etiam aderant, uti ex iis quæ modo dicemus patebit, Bisancius archiepiscopus Tranensis, Reingerus Luccensis, Humbaldus Antissiodorensis et Gotofredus Magalonensis episcopi, |