B

in Caleina, et curte Vescona, in Taverna, et in Ar- A et firmiter statuimus, quemquam hominum nisi biola, ecclesiam Sanctæ Agnetis, ecclesiam Sancti Petri in Monte Sinderi, et curte delle Stine, cum ipso castello, ecclesiam Sancti Anastasii in Haniaria, et curte quæ est in plebe de Sancto Petro in Valle, ecclesiam Sancti Angeli, quæ est in Vajano. ecclesiam Sancti Angeli in Certano, ecclesiam Sancti Petri in Baruntulo,cum ipso Pojo in Cerialta, ecclesiam Sancti Pauli in burgo de Sena,ecclesiam Sancti Minati, ecclesiam Sancti Angeli, et medietatem ecclesiæ Sancti Romuli cum omnibus pertinentiis et usibus earum,et locum Sancti Augustini, in quo castrum ædificatum est, et terra de Cursiniano,et duos mansos in Campriano, et ecclesiam Sancti Pauli in castello de Origia cum suis pertinentiis, et ecclesiam Sancti Eugenii cum suis appendiciis in Poliano, et terram in Saturniano, et curtem de Serdille, partemque castelli de Barcula, et partem de castello Leciniano, nec non partes ecclesiarum et terræ, et tertiam partem ecclesiæ Sancti Petri in Malenino, ac duas partes ecclesiæ Sanctæ Mariæ in Malenina cum suis pertinentiis. Insuper concedimus illis, et omniño annuimus ut monasterii suprascripti incolæ decimationes de mansis, terris, vineis, et de omnibus rebus ad prædictum monasterium pertinentibus, sicut hactenus prædecessores eorum. . . . . . . . . . Præcessoribus nostris imperatoribus usi sunt habere, per hunc nostræ auctoritatis præceptum deinceps habeant,et quiete possideant. Jubemus etiam firmiter, ut hæc nostra confirmatio in futurum stabilis et inconvulsa permaneat. Et ut nullus episcopus, dux, marchio, comes, C vicecomes, nullaque magna vel parva persona illos prædictos cœnobitas inquietare, molestare, vel ullam injuriam de prænominatis rebus injuste injuriam inferre præsumat. Si quis vero hoc nostræ auctoritatis præceptum violare tentaverit, sciat se compositurum auri optimi centum libras, medietatem nostræ cameræ,medietatem abbati et fratribus ejus. Et ut verius credatur, diligentiusque ab omnibus observetur,manu propria roborantes, sigillo nostro jussimus insigniri.

Signum domni Heinrici quarti regis invictissimi.
Burchardus episcopus et cancellarius recognovi.
Anno Dominicæ Incarnationis millesimo octogesi-
mo primo,indictione iv, secundo Nonas Junii, anno
autem domni Heinrici xxvii, regni vero xxv.
Actum Romæ in Christi nomine feliciter. Amen.
IX.

Concordia inter Henricum IV regem, et populum Pi-
sanum, ubi pacta inter eos inita recensentur.
(Anno 1081).

[MURATORI, Antiq. Ital., V, 19.]

In nomine sanctæ et individuæ Trinitatis, HENRICUs, divina favente clementia, rex.

Notum sit omnibus Christi fidelibus, tam futuris quam præsentibus,qualiter nos consilio nostrorum principum, fidelibus nostris Pisanæ urbis civibus, quod rogaverunt concessimus.Siquidem annuimus

D

communi consensu eorum,nec rasas apprehendere,
nec dissipare, nec sigillare infra civitatem Pisa,
neque in burgis,si foras civitatis ipsi habuerint eni-
menta, nec muros suprascriptæ civitatis destruere,
nec optatecare, neque suprascriptam civitatem igne
cremare, nec foderare jubebimus.Et si offensionem
miserimus aliquam super aliquem hominem sive de
terra,sive de aliquo crimine, cum duodecim sacra-
mentalibus absque pugna, excepto de vita, aut mori-
bus, aut honore nostro, si approbare voluerit ille,qui-
bus consilium cum eo invenerit. Nec bannum tolle-
mus, nisi per legem. Nec homo capietur a nobis de su-
prascripta civitate vel burgis,nisi per legem facere
prohibuerit, et allodium in civitate vel foris non
habuerit.Nec hominibus præparatis ad navigandum
iter prohibemus, nisi studiose hoc fecerint propter
querimoniam de eis factam. Et si culpaverimus ali-
quem eorum,qui ob hoc se præpararet,ut justitiam
possit evitare, permittemus cum sacramento suo se
defendere. Et si aliquis eorum in itinere fuerit;mu-
lierem ejus in districtionem non mittemus. Et de
tenimento, quod aliquis tenuerit per beneficium,
quod a nobis tenuerit, eum non disvestiemus nisi
per legem. Et consuetudines, quas habent de Mari,
sic eis observabimus,sicut illorum est consuetudo.
Et illum, super quem reclamatio venerit de terra,
si guarentem habere potuerit, vel possessionem
jurare voluerit, per pugnam fatigari non sinemus.
Et hominibus de alia civitate, aut de alio castello,
vel de alia villa, vel de alio signoratico, legem non
faciemus de Pisanis hominibus, nisi illi de supra-
scriptis locis, vel eorum seniores, qui offensionem
fecerint, legem faciant prius Pisanis hominibus.
Fodrum de castellis Pisani comitatus non tollemus,
nisi quomodo fuit consuetudo tempore Ugonis mar-
chionis. Hominibus in villis habitantibus de eorum
comitatu fodrum non tollemus. Nec aliquam consue-
tudinem superimponemus, nisi quantum tres melio-
res homines ppt (sic) seniores per villam et castellaju-
raverint, quod eorum consuetudo fuit tempore supra-
scripti Ugonis. Qui si jurare noluerint, jurare
constringemus.Castaldionem, vel aliquem nostrum
missum in suprascripta civitate vel comitatu eorum,
ad placitum faciendum eis superesse non sinemus de
alio comitatu. Puellis, nec viduis maritum interdi-
cemus in comitatu Pisano: Nec pretium inde invite
tollemus,nec invite alicui conjugabimus. Mercatum
i... calciam in villis comitatus eorum fieri non sine-
mus,nisi secundum consuetudinem temporum Ugo-
nis, sacramentis, sicut supradictum est, diffinitam.
Albergariam in proprietate alicujus absque voluntate
illius, cujus proprietas est, non faciemus. In supra-
scripta civitate, vel prope eam usque ad medium
milliarium, terras, quæ fuere pascua vel paludes,
sitas ante prædia illorum, vel ecclesiarum, et com-
munia pascua,non tamen occasione pascuum occu-
pata, eis non tollemus, nec laborare faciemus; et
per eos laborare non contendemus,vel per nos ali-

quis, usque ad illos fines, quos laudaverint homines A situm est, et in comitatu Sabinensi constructum in ab eis electi ad hoc officium,qui jurejurando affirment se bona fide æstimaturos et terminaturos illas terras quæ fuere pascua vel paludes, et illas demonstraturos, quod erant pascua,quæ ad culturam debeant remanere. Et nullo amore vel odio propterea missuros illos, si noluerint,ad sacramenta distringemus. Et quod ipsi laudaverint esse, in alium statum transmutare per bonam fidem prohibebimus. Qui si discordaverint in eligendis prædictis hominibus, non eligemus, et jurare distringemus. In Roma, et ab ipsa Roma usque Papiam nullum ripaticum dabunt in eis mercatis et locis, ubi ipsi soliti sunt ire per suos, aut se jam ad mercandum ivisse possunt ratione probare. Et illi negociatores, qui ad Pisam ire voluerint, non prohibebuntur. Nec marchionem aliquem in Suscia mittemus sine laudatione hominum duodecim electorum in colloquio facto sonantibus campanis. A fauce Arni usque ad Ripaltam eos euntes et revertentes per Arnum prædari,aut assaltum facere non permittemus, nisi fortasse per meritum.Aldium, quod est in ripa Arni ex utraque parte a mare usque ad Orticariam, non sinemus impediri. Ultra muros antiquos civitatis, quod est ab antiquis muris usque ad Arnum,ad communem utilitatem liberabimus. Nec domum in prædictis terminis elevari usque ad triginta sex brachia interdici permittemus.Et ut hoc firmum et inconvulsum sit, hanc chartam scribi jussimus, quam nostra manu, ut infra videtur, corroboratam sigilli nostri impressione fecimus insigniri. Junximus etiam,ut si aliqua navis fuerit retenta a Gajeta usque ad Luni, C nullus audeat deprædare, neque invadere bona ipsorum Pisanorum.Si quis autem hujus præcepti nostri violator exstiterit, sciat se ducentas libras auri optimi compositurum, medietatem nostræ cameræ, et medietatem illi contra quem fuerit injuria.

Signum domni Heinrici Romanorum regis invictissimi. Burchardus cancellarius vice..... archicancellarii recognovi.

Datum anno Dominicæ Incarnationis millesimo octagesimo primo, indictione Iv, anno autem ordinationis domni Heinrici quarti regis xxiv,regni xxx. Actum feliciter in Christi nomine.

X.

Henrici inter reges quarti inter Augustos tertii diploma, quo jura omnia ac privilegia Farfensi cænobio confirmat et auget.

(Anno 1084.)

[MURATORI, Rer. Ital. Script., II, 11, 605.] HENRICUS, divina favente clementia, Romanorum imperator Augustus.

Cum petitionibus servorum Dei rationalibus divini cultus amore favemus, et his opportuna beneficia largimur, præmium æternæ remunerationis rependi non diffidimus.Quocirca omnium sanctæ Dei Ecclesiæ, nostrorumque fidelium, præsentium videlicct ac futurorum, comperiat solertia qualiter Berardus venerabilis abbas monasterii Sanctæ Dei genitricis semper virginis Mariæ, quod in ducatu Spoletino

loco qui dicitur Acutianus,nostram adiens præsentiam, ostendit nobis nostrorum antecessorum, regum, vel imperatorum præcepta eidem monasterio facta,aureis sigillis bullata scilicet Caroli imperatoris Ludovici, et Lotharii, nec non et Ludovici, alterius, in quibus continebatur, quomodo ipsi, et antecessores eorum Liutprandus scilicet ac Rathgisius, Haistulphus, Desiderius, Longobardorum reges, nec non et imperatorum parentum nostrorum, scilicet Chuonradi avi nostri, et bonæ memoriæ patris nostri Heinrici prædictum monasterium,propter divinum amorem,&t reverentiam sanctæ Dei genitricis sempervirginis Mariæ dominæ nostræ, sub sua semper tuitione tenuissent. Ob firmitatem tamen rei postulavit prædictus abbas ut eorundem imperatorum B præcepta nostra auctoritate confirmaremus, et immunitatis præceptum suo monasterio dare juberemus. Nos vero ejus justis postulationibus assentientes, confirmamus eidem monasterio quidquid futuris temporibus per instrumenta chartarum vindicare contigerit, prout juste et legaliter possumus, videlicet quæcunque habere videtur in territorio Sabinensi,id est ecclesiam Sancti Benedicti cum omnibus suis pertinentiis, et castellum de Arci cum tota integritate sua, et castellum, nomine Tribucum, in integrum, et alveum Pharphæ totum in integrum, ecclesiam Sancti Angeli in Tancia cum gualdo, et omnibus suis pertinentiis, sicuti Hildebrandus dux per sua confirmavit præcepta, castellum de Bucciniano totum in integrum, castrum Parphæ cum totis subjacentiis sibi pertinentibus castelli quod vocatur Capud Parphæ, et Sancti Angeli cognomine et castelli Cerreti mali, et Scandriliæ,et Petræ Dæmonum, et Rocca Salici sistorum quinque totam medietatem, cum Podii Majani medietate, et toto gualdo ejus, castellum Vulpinianum, castellum de Marciliano, castellum de Ferraniano, podium de Catino, castellum de Cufi, et castellum de Furano, curtem de Lori, ecclesiam Sanctæ Helenæ. In civitate Ortana ecclesiam Sancti Theodori, in Viterbio ecclesiam Sanctæ Mariæ,ecclesiam Sancti Valentini in Burgo; in territorio Tuscano, cellam Sanctæ Mariæ in Minione cum gualdo, et monte Garberti, et ripa Albella, et marino portu, ecclesiam Sancti Laurentii....... flumine ecclesiam Sanctæ Severæ, medietatem civitatis Vetulæ, et portus, quem dedit Rainerius comes filius Saxonis comitis pro remedio animæ suæ prædicto cœnobio Sanctæ Mariæ, et qui filius ejus Saxo ante præsentiam nostram refutavit, et per chartam ipsi monasterio confirmavit irrevocabili sua et hæredum suorum sub centum librarum denaniorum pœna Papiensium, ecclesiam Sancti Petri extra muros civitatis Cornetanæ, et quidquid infra ipsam civitatem vel foris habere videtur, ecclesiam Sancti Peregrini, ecclesiam Sancti Angeli sub ripa in comitatu Senensi, curtem Leoninam in comitatu Nar-. niensi, monasterium Sancti Angeli, et collem Sancti Antimi, et Sanctæ Mariæ, et Sancti Joannis infra

D

civitatem interamnensem, ecclesiam Sancti Salve- A aliam prope se, curtem Sanctæ Mariæ in Catilini,

toris, et Sancti Siri, ecclesiam Sanctæ Mariæ in Mediano cum medietate ipsius castelli in comitatu Perusino, cellam Sanctæ Mariæ in Diruta in comitatu Assisio,ecclesiam Sancti Bartholomæi, et Sancti Joannis in Satriano, et Sancti Benedicti.

curtem Sanctæ Lucia in Ciciliano, ecclesiam Sancti Clementis, et Sancti Eliæ; in comitatu Teatino, monasterium Sancti Stephani, quod ponitur in Lucania, et Pharam filiorum Guarnesii, et podium Hortonellæ, Sanctum Clementem sicut Attus comes per concambium pro portione de Attissa dedit; in comitatu Balbensi curtem Sanctæ Mariæ in Griano, et Sancti Angeli, et Sancti Laurentii, et Sancti Joannis,et Sorzano, et ecclesiam Sancti Peregrini, et Sanctam Mariam in Forfone, et Sanctam Mariam in Sarzana in Samnii partibus super Vulturnum flumen monasterium Sancti Vincentii (8) cum castellis,et omnibus suis pertinentiis, quod sanctus Thomas Pharphensi monasterio a duce Gisulfo per præceptum acquisivit: in comitatu Morsicano curtem B Sancti Leucii, et curtem de Transaquas, et Sanctæ Mariæ in Apinianici, et curtem Sancti Adriani; in Amiternensi castellum, quod vocatur prætorium, ecclesiam Sanctæ Mariæ in Loriano cum servis, et ancillis suis, curtem de castello Colle Monte cum ecclesia Sanctæ Mariæ in Casali, curtem de Vallantis, ecclesiam Sancti Salvatoris, et Sancti Sebastiani, curtem Sancti Martini,monasterium puellarum Sancti Georgii, et ecclesiam Sancti Michaelis archangeli, et ecclesiam Sancti Jacobi, et Sancti Georgii, et aquam de Manicone, ecclesiam Sancti Salvatoris cum terra de Acupieta, et ecclesiam Sancti Leopardi, et Sancti Gregorii, et Sanctæ Agathæ,et Sancti Eliæ,et Sancti Joannis, ecclesiam in Asera, et ecclesiam alteram Sancti Joannis in Tazano, et ecclesiam Sancti Justini, castellum, quod vocatur Lunianum, et Asprum, et podium Sancti Maximi; item,ecclesiam Sancti Petri in Pinsile; in Interocrino territorio, curtem Canate; in territorio Carzulano, ecclesiam Sancti Vincentii, et Sancti Thomæ apostoli; castrum vetus de Ophiano, et castellum de monte Liano, et monasterium Sancti Joannis, ecclesiam Sanctæ Agnetis, curtem de Territa et Narnate in Tore, curtem Sanctæ Mariæ in Corneto; in civitate Tiburtina ecclesiam Sanctæ Mariæ, cognomento Sancti Adriani; in urbe Roma cellam Sanctæ Mariæ, et ecclesiam Sancti Benedicti in loco, qui dicitur Scorticlarii, ecclesiam Sanctæ Mariæ in Formello, quam Leo IX papa misericorditer contulit; in territorio Collinensi ecclesiam Sancti Andreæ, et ecclesiam Sancti Blasii, et Sancti Sebastiani, et Sanctæ Mariæ juxta castellum extra portam, ecclesiam Sanctæ Justinæ, et ecclesiam Sanctæ Christinæ ; in Pisia civitate ecclesiam Sancti Petri, et alibi ecclesiam Sancti Thomæ.

In comitatu Spoletino, ecclesiam Sancti Marci, et Sancti Salvatoris, et Sancti Pauli, et Sancti Martini, in comitatu Ausimano, curtem de monte Polisco; in comitatu Senogalliensi, curtem de Luzano; in comitatu Camerino curtem de Sala bona, et de Trevenano, et de Sancti Abundii, et Sancti Viti; et in castello Petroso, curtem Sanctæ Antiæ et de castello Albocavallo, duas partes, sicut Octavianus per chartas in ipso monasterio dedit. In comitatu Firmamo monasterium Sanctæ Mariæ, et Sanctæ Victoriæ, quod positum est in Mantenano monte, cum castellis, cellis, villis, et curtem de Plotersano cum castello, curtem de Curestano cum castello, Sanctam Mariam in casule cum castello de Arca antiqua, et castellum de Tariano, et portionem de Morta, castellum de Aganello cum molendinis, Sanctam Mariam in Strata, Sanctam Mariam in Pontana, Sanctam Mariam in Clenti, cum castellis, et ecclesiis, et molendinis, et aquam deducere, ubi necesse fuerit. Item contra flumen Clentis curtem Sancti Silvestri infra civitatem Firmanam, et alibi curtem Sancti Sabini, et curtem quæ vocatur in Præterio cum omnibus suis pertinentiis,curtem Sancti Martini cum medietate collis Bonelli,et medietatem de Morra, et quartam partem ex alio, et castellum de Cubeta, et portionem de Rose, et curtem de Moliano, in qua est ecclesia Sancte Victoria, et portionem de insula de Verano; in Troliano, terras, ac vineas cum littore maris, et portu,et medietatem castelli de monte Alberti, curtem de filiis Rodsimundi cum castello, et ecclesiis, curtem de Talasano, et medietatem castelli de Lurotu, monasterium Sancti Salvatoris in Cantalupo, et Sancti Benedicti de Ripa; in comitatu Asculano, juxta flumen Asum,monasterium Sancti Salvatoris cum castello Furcia, Calliano,et Cimbriano, castrum Ophidæ, Iscelam, Beneventulum, Sanctum Valentinum, montem Aguscanum, insulam Sancti Elisei, medietatem de Porche, quintam partem de Ripa, Contenanum, Asinanum,montem Cosi, Spinetulum, Avilanum, Dullianum, medietatem podii Sancti D Emindii, castellum de Curru, monasterium Sancti Laurentii in Polesio cum castello Rotello, octavam partem Postmontis, collem Marii, podium, montem Prandonis, montem Cretaceum, Scurcula, medietatem de foce de Tronto, curtem de Mozano Sessu pesile; in comitatu Aprutiensi curtem de Motiano, curtem de Surnaria, ecclesiam S. Petri in Pedoniano; in comitatu Pinnensi curtem,quæ dicitur in monte Peditto, cum castello ibi ædificato, curtem

(8) Vide infra hoc idem repetitum anno 1118, in diplomate Henrici V Augusti. Nunquam antea Farfenses monachi hoc impetrarant,et ne forte quidem

C

Insuper et per istud nostrum præceptum confirmamus terram Sanctæ Mariæ, juxta Pisiam petiam I in loco, ubi dicitur a la Revoluta, aliam petiam juxta flumen Arnum, ubi dicitur Plaja de Plutiniano, et in Gompho terram modiorum xxiv ; in territorio quæsierant, ut sibi jus assererent in eximium Vulturnense cœnobium.

Reatino Repastum castrum; in comitatu Firmano, A instrumenta chartarum, ut diximus, illi largita, aut

curtem Sancti Salvatoris sub muro civitatis Firmanæ, et curtem Sancti Gervasii, et curtem Sancti Sigismundi, et terram de Paratinis, curtem Sancti Angeli de Villa magna, curtem Sancti Desiderii, et curtem de Cupresseto, et curtem Sancti Angeli in Niviano, et curtem Sancti Venantii, et curtem de Columelli, et curtem Saneta Felicitatis, terram de Raviliano, et curtem Sancti Venantii, et de Solario, et curtem Sanctæ Mariæ in Motiano, et curtem de Caminatis in loco qui vocatur Murrum, curtem de Brezzano in loco qui vocatur Serranianus, castellum filiorum Guinizonis, curtem Sanctæ Mariæ matris Domini, curtem Sancti Maroti, et curtem de Valle, curtem Sanctæ Mariæ in Ortatiano, et curtem Sancti Salvatoris in Memoriis, curtem de Blotenano, curtem Sancti Antimi, et curtem de monte Falcone, et curtem Sanctæ Mariæ in Murra, curtem Sancti Angeli inter duas terras, et aliam curtem Sancti Angeli in Murgiano, curtem Sancti Angeli in Antiano, item curtem de monasterio Lumerto cum ecclesiis duabus, id est Sanctæ Mariæ et Sancti Benedicti cum omnibus earum pertinentiis.

largienda sunt monasterio, cum omnibus suis pertinentiis. De teloneis vero mercatorum, et pontium decimas ad portam monasterii dare jubemus. Præcipientes ergo jubemus ut nullus archiepiscopus, episcopus, dux, marchio, comes, vicecomes, vel aliquis missus noster discurrens, sculdasius, castaldius, nullaque imperii nostri magna parvaque persona prædicti monasterii abbatem, vel monachos, seu aliquem fidelem inquietare, molestare, aut,de his quæ suprascripta sunt, sine legali judicio divestire præsumat, aut aliquam minorationem facere tentet.

Unde monemus fidelitatem vestram, ut cum jam fatus abbas, vel monachi, aut advocatus ejusdem monasterii in vestra ministeria justitias requirendas venerit, duces, seu comites, qui pro tempore fueB rint, in quorum ducatu vel comitatu præfatum cœnobium aliquid possidere dignoscitur, defensores, atque adjutores existant in omnibus, tam præfato abbati quam successoribus ejus, ut nullius potestatis personam vim aut invasionem aliam inferre permittant in his, quæ ad memoratam ecclesiam pertinent. Et nullus ausus sit recipere sub sua jussione, aut tuitione ejusdem monasterii fugitivos, vel malo animo discedentes. Precarias vero, et commutationes injuste factas, vel injuste acquisitas, volumus irritas, et absque pœna obligationis solutas, offertosque prædicti monasterii nolumus in sæculo vagari, sed ubicunque inventi fuerint, liceat abbati, qui pro tempore fuerit, vel etiam monachis ad monasterium revocare,et si opus fuerit, dux, aut comes ejusdem temporis eos ad monasterium reverti faciant. Si vero de qualibet causa a parte ipsius monasterii orta fuerit intentio, non per viles personas, sed per nobiliores homines et veraciores, sicut ad præsentiam nostram, rei veritas inquiratur et finiatur. Nulla denique mallatura ab advocato ipsius monasterii penitus requiratur, nec etiam bannus noster pro qualibet causa a parte memorati monasterii aliquando exigatur, sed liceat abbati et successoribus ejus res et possessiones jam dicti monasterii sub immunitatis atque tuitionis ordine possidere. Et si fodrum, vel aliquid de ejusdem monasterii possessionibus fiscus noster sperare potuerit, totum pro æternæ remunerationis præmio ipsi monasterio concedimus in alimoniam pauperum, et stipendia monachorum ibidem Deo militantium, ut nostris, futurisque temporibus proficiat in augmentis, quatenus memoratos Dei servos liberius pro nobis, et stabilitate nostri imperii, Domini clementiam exorare delectet. Et quandocunqne abbas ejusdem monasterii de hac luce migraverit, ipsis inter se monachis unanimiter consentientibus, secundum regulam sancti Benedicti, sicut eorum edocet ordo, et rectum est, quem digniorem sibi invenerint licentiam habeant eligendi abbatem. Si quis igitur hujus nostræ confirmationis præcepti quandoque violator exstiterit, vel quidpiam eorum, quæ fieri prohibuimus, contra prænominatum monasterium facere

Hæc autem supradicta omnia, quæ ad prædictum monasterium pertinere videntur, seu et in futurum ab aliis hominibus juste et legaliter ei acciderint, nec non et ea quæ injuste ab aliquibus possidentur, aut in urbe Roma, vel in cæteris totius regni nostri Italici partibus habere dignoscitur, per hoc nostrum præceptum eidem sancto loco confirmamus, et per bannum, et per jussionem nostram, nostrorumque antecessorum regum, vel imperatorum auctoritate, C una cum terris, vineis, monasteriis sibi subjectis, ecclesiis, castellis, curtibus, domibus, villis, capellis, aquis, aquarum, decursibus, piscationibus, molendinis, mercatis, cultis vel incultis, colonis, aldiis, aldiabus, manentibus, omnibusque supra terram ipsius monasterii residentibus, servis, ancillis, omnique familia utriusque sexus, cunctisque animalibus. Atque pro Dei amore nostræque animæ salute, eidem monasterio ministrantibus perdonamus, ut nullus eorum, aut suorum hominun deinceps freda, seu tributa undecunque exigenda, aut mansiones, vel paratas faciendas, vel fidejussores tollendos, aut homines ejusdem monasterii, tam ingenuos, quam servos, libellarios, sive clericos, vel chartularios, aut offertos, omnesque sub ditione hujus monaste- D rii commanentes, distringendos, vel ad publicas excubias compellendos, aut ullas redhibitiones, aut quaslibet occasiones requirendas, nostri vel futuri temporis diebus, ingredi audeat, aut in aliquo loco det portonaticum, aut ripaticum, aut glandaticum, vel herbaticum, vel pontonaticum, tarn de monachis quam de monachabus, quam clericis, quam de omnibus supra terras eorum residentibus. Confirmanus eidem monasterio privilegia Romanorum pontificum Adriani et Pauli et eorum successorum, simul cum omnibus rebus sibi collatis a diversis hominibus, commutationes, donationes,seu et omnia quæ per

tentaverit,sciat se secundum constitutionem Domini, A Quapropter jubemus atque decernimus ut quantumet genitoris nostri Henrici imperatoris Augusti, aliorumque imperatorum,qui hujus monasterii roboraverunt præcepta, et per hanc nostram præceptionem mille libras auri purissimi esse compositurum,medietatem cameræ nostræ et medietatem prædicto monasterio, ipsumque regentibus.