[Cap. VI. XLVI, 1.] Post hæc abiit Jesus trans ma- A eum: Quid faciemus ut operemur opera Dei? Re

:

spondit Jesus, et dixit eis: Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille. [LI, 4.] Dixerunt ergo ei: Quod ergo tu facis signum, ut videamus, et credamus tibi? quid operaris? [LIV, 10.] Patres nostri manducaverunt manna in deserto, sicut scriptum est: Panem de cœlo dedit eis manducare. Dixit ergo eis Jesus: Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de cœlo, sed Pater meus dat vobis panem de cœlo verum. Panis enim Dei est, qui de cœlo descendit : et dat vitam mundo. Dixerunt ergo ad eum: Domine, semper da nobis panem hunc. [LV, 1.] Dixit autem eis Jesus: Ego sum panis vitæ qui venit ad me, non esuriet et qui credit in me, non sitiet umquam. Sed dixi vobis, quia et vidistis me, et non creditis. [LVI, 10.] Omne, quod dat mihi Pater, ad me veniet: et eum, qui venit ad me, non ejiciam foras: [LVII, 1.] quia descendi de coelo, non ut faciam voluntatem meam, sed voluntatem ejus, qui misit me. [Lvin, 10.] Hæc est autem voluntas ejus, qui misit me, Patris: ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sed resuscitem illum in novissimo die. Hæc est autem voluntas Patris mei, qui misit me, ut omnis, qui videt Filium, et credit in eum, habeat vitam æternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. [LIX, 1.] Murmurabant ergo Judæi de illo, quia dixisset: Ego sum panis a vivus, qui de cœlo descendi ; et dicebant: Nonne hic est Jesus filius Joseph, cujus nos novimus patrem, et matrem? Quomodo ergo dicit hic: Quia de cœlo

re Galilææ, quod est Tiberiadis: et sequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quæ faciebat super his qui infirmabantur. [XLVII, 3.] Subiit ergo in montem Jesus: et ibi sedebat cum discipulis suis. [XLVIII, 1.] Erat autem proximum Pascha, dies festus Judæorum. [XLIX, 1.] Cum sublevasset ergo oculos Jesus, et vidisset quia multitudo maxima venit ad cum, dixit ad Philippum : Unde ememus panes, ut manducent hi? loc autem dicebat tentans eum : ipse enim sciebat quid esset facturus. Respondit ei Philippus Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quid accipiat. Dicit ei unus ex discipulis ejus, Andreas frater Simonis Petri Est puer unus hic, qui habet quinque panes hordeaceos, et duos pisces: sed hæc quid B sunt inter tantos? Dixit ergo Jesus: Facite homines discumbere. Erat autem fenum multum in loco. Discubuerunt ergo viri numero quasi quinque millia. Accepit ergo Jesus panes et cum gratias egisset, distribuit discumbentibus: similiter et ex piscibus quantum volebant. Ut autem impleti sunt, dixit discipulis suis Colligite quæ superaverunt fragmenta, ne pereant, Collegerunt ergo, et impleverunt duodecim cophinos fragmentorum, ex quinque panibus hordeaceis, quæ superfuerunt his qui manducaverunt. [L, 10.] Illi ergo homines cum vidissent quod Jesus fecerat signum, dicebant: Quia hic est vere Propheta, qui venturus est in mundum. Jesus ergo cum cognovisset, quia venturi essent, ut raperent eum, et facerent eum regem, fugit iterum in montem ipse Cb descendi? [Lx, 10.] Respondit ergo Jesus, et dicit solus. [LI, 4.] Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli ejus ad mare. Et cum ascendissent navim, venerunt trans mare in Capharnaum : et tenebræ jam facta erant et non venerat ad eos Jesus. Mare autem, vento magno flante, exsurgebat. Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta, vident Jesum ambulantem supra mare, et proximum navi fieri, et timuerunt. Ille autem dicit eis: Ego sum, nolite timere. Voluerunt ergo accipere eum in navim : et statim navis fuit ad terram, in quam ibant. [LII, 10.] Altera die, turba quæ stabat trans mare, vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Jesus in navim, sed soli discipuli ejus abiissent: alia vero supervenerunt naves a Tiberiade, juxta locum ubi D manducaverant panem, gratias agente Domino. Cum ergo vidisset turba quia Jesus non esset ibi, neque discipuli ejus, ascenderunt in naviculas, et venerunt Capharnaum quaerentes Jesum. Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei: Rabbi, quando huc venisti? Respondit eis Jesus, et dixit: Amen, amen dico vobis: quæritis me, non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus, et saturati estis. Operamini non cibum qui perit, sed qui permanet in vitam æternam, quem Filius hominis dabit vobis. Hunc enim Pater signavit Deus. Dixerunt ergo ad a Non addunt nostri mss. vivus, quod epithetum neque in Græco textu hic loci invenitur.

eis Nolite murmurare in invicem nemo potest venire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum ; et ego resuscitabo eum in novissimo die. Est scriptum in prophetis: Et erunt omnes docibiles Dei. Omnis, qui audivit a Patre, et didicit, venit ad me. [LXI, 3.] Non quia Patrem vidit quisquam, nisi is, qui est a Deo, hic vidit Patrem. [LXII, 10. ] Amen, amen dico vobis: Qui credit in me, habet vitam æternam. [LXIII, 1.] Ego sum panis vitæ. [LXIV, 10.) Patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt. Hic est panis de cœlo descendens: ut si quis ex ipso manducaverit, non moriatur. [LXV, 1.] Ego sum panis vivus, qui de cœlo descendi. Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in æternum: et panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. [LXVI, 10.] Litigabant ergo Judæi ad invicem, dicentes : Quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum? Dixit ergo eis Jesus: Amen, amen dico vobis: nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis ejus sanguinem, non habebitis vitam in vobis. Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, habet vitam æternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. [LXVII, 1.] Caro enim mea, vere est cibus: et sanguis meus, vere est potus. [LXVIII, 10.] Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me maIn uno Vaticano descendit, pro descendi.

net, et ego in illo. Sicut misit me vivens Pater, et A Jesus in templum, et docebat. Et mirabantur Judæi,

a

dicentes: Quomodo hic litteras seit, cum non didicerit? Respondit eis Jesus, et dixit: Mea doctrina non est mea, sed ejus qui misit me. Si quis voluerit voluntatem ejus facere, cognoscet de doctrina, utrum ex Deo sit, an ego a meipso loquar. Qui a semetipso loquitur, gloriam propriam quærit ; qui autem quærit gloriam ejus, qui misit eum, hic verax est, et injustitia in illo non est. Nonne Moyses dedit vobis legem et nemo ex vobis facit legem? Quid me quæritis interficere? Respondit turba, et dixit: Dæmonium habes, quis te quærit interficere? Respondit Jesus, et dixit eis: Unum opus feci, et omnes miramini. Propterea Moyses dedit vobis circumcisionem (non quia ex Moyse est, sed ex patribus), et in sabbato

ego vivo propter Patrem et qui manducat me, et ipse vivet propter me. Hic est panis, qui de cœlo descendit. Non sicut manducaverunt patres vestri manna, et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in æternum. Ilæc dixit in synagoga docens, in Capharnaum. Multi ergo audientes ex discipulis ejus, dixerunt Durus est hic sermo, et quis potest eum audire? Sciens autem Jesus apud semetipsum, quia murmurarent de hoc discipuli ejus, dixit eis: Hoc vos scandalizat? [LXIX, 1.] Si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius? [LXX, 4.] Spiritus est, qui vivificat : caro non prodest quidquam. [LXXI, 10.] Verba quæ ego locutus sum vobis, spiritus et vita sunt. Sed sunt quidam ex vobis, qui non credunt. [LXXII, 4.] Sciebat enim ab initio Jesus qui B circumciditis hominem. Si circumcisionem accipit essent non credentes, et quis traditurus esset eum. [LXXI, 10.] Et dicebat: Propterea dixi vobis, quia nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre meo. Ex hoc multi discipulorum ejus abierunt retro et jam non cum illo ambulabant. Dixit ergo Jesus ad duodecim: Numquid et vos vultis abire? [LXXIV, 1.] Respondit ergo ei Simon Petrus: Demine, ad quem ibimus? verba vitæ æternæ habes. Et nos credidimus, et cognovimus, quia tu es Christus Fil us Dei. [LXXV, 10.] Respondit eis Jesus: Nonne ego vos duodecim elegi: et ex vobis unus diabolus est? Dicebat autem Judam Simonis Iscariotem [Al. Scariothem et Scariothis]: hic enim erat traditurus eum, cum esset unus ex duodecim.

[Cap. VII.] Post hæc autem ambulabat Jesus in Galilæam; non enim volebat in Judæam ambulare, quia quærebant eum Judæi interficere. Erat autem in proximo dies festus Judæorum, Scenopegia. Dixerunt autem ad eum fratres ejus: Transi hinc, et vade in Judæam, ut et discipuli tui videant opera tua, quæ facis. Nemo quippe in occulto quid facit, et quærit ipse in palam esse si hæc facis, manifesta teipsum mundo. Neque enim fratres ejus credebant in eum. Dicit ergo eis Jesus: Tempus meum nondum advenit: tempus autem vestrum semper est paratum. Non potest mundus odisse vos: me autem odit [Mart. audit]: quia ego testimonium perhibeo de illo, quod opera ejus mala sunt. Vos ascendite ad diem festum hunc, ego autem non ascendo ad diem festum: quia meum tempus nondum impletum est. Hæc cum dixisset, ipse mansit in Galilæa. Ut autem ascenderunt fratres ejus, tunc et ipse ascendit ad diem festum non manifeste, sed quasi in occulto. Judæi crgo quærebant eum in die festo, et dicebant: Ubi est ille? Et murmur multum erat in turba de eo. Quidam enim dicebant: Quia bonus est; Alii autem dicebant: Non, sed seducit turbas. Nemo tamen palam loquebatur de illo, propter metum Judæorum. Jam autem die festo mediante, ascendit

Pro est verbo duo e nostris mss. obelum minus tamen recte, interserunt.

b Particulam Et, duo e nostris mss. ignorant; tertius Vaticanus secundis curis expungit. Paulo ante,

homo in sabbato, ut non solvatur lex Moysi, mihi indignamini quia totum hominem sanum feci in sabbato? Nolite judicare secundum faciem, sed justum judicium judicate. Dicebant ergo quidam ex Jerosolymis: Nonne hic est, quem quærunt interficere? b Et ecce palam loquitur : et nihil ei dicunt. Numquid vere cognoverunt principes quia hic est Christus? Sed hunc scimus unde sit: Christus autem cum venerit, nemo scit unde sit. [LXXVI, 3.] Clamabat ergo Jesus in templo docens, et dicens: Et me scitis, et unde sim scitis: et a me ipso non veni, sed est verus, qui misit me, quem vos nescitis. Ego scio eum: quia ab ipso sum, et ipse me misit. [LXXVI, 1.] Quærebant ergo eum apprehendere: et nemo misit in ilC lum manus, quia nondum venerat hora ejus. [LXXVIII, 10.] De turba autem multi crediderunt in eum, et dicebant: Christus cum venerit, numquid plura signa faciet quam quæ hic facit? Audierunt pharisæi turbam murmurantem de illo hæc; [LXXIX, 1.] et miserunt principes et pharisæi ministros, ut apprehenderent eum. [LXXX, 10.] Dixit ergo eis Jesus: Adhuc modicum tempus vobiscum sum: et vado ad eum qui me misit. [LXXXI, 10.] Quæretis me, et non invenietis et ubi ego sum, vos non potestis venire. Dixerunt ergo Judæi ad semetipsos: Quo hic iturus est, quia non inveniemus eum? numquid in dispersionem gentium iturus est, et docturus gentes? Quis est hic sermo, quem dixit: Quæretis me, et non invenietis et ubi sum ego, vos non potestis venire. D In novissimo autem die magno festivitatis, stabat Jesus, et clamabat, dicens: Si quis sitit, veniat ad me, et bibat. Qui credit in me, sicut dicit Scriptura, flumina de ventre ejus fluent aquæ vivæ. Hoc autem dixit de Spiritu, quem accepturi erant credentes in eum nondum enim erat Spiritus datus, quia Jesus nondum erat glorificatus. [LXXXII, 7.] Ex illa ergo turba cum audissent hos sermones ejus, dicebant : Hic est vere Propheta. Alii dicebant: Ilic est Christus. LXXXIII, 7.] Quidam autem dicebant: Numquid

с

pro ex Jerosolymis, in Graeco est, ἐκ τῶν Ἱεροσολυμιτῶν ex Jerosolymitis.

e Minus recte in instanti habent quidam mss. tum hic, cum paulo post, Quæritis, pro Quæretis.

a Galilæa venit Christus? Nonne Scriptura dicit: Quia A scitis, neque Patrem meum : si me sciretis, forsitan

ex semine David, et de Beth-Lebem, castello, ubi erat David, venit Christus? [LXXXIV, 10.] Dissensio itaque facta est in turba propter eum. [LXXXV, 1.] Quidam autem ex ipsis volebant apprehendere eum: sed nemo misit super eum manus. [LXXXVI, 10.] Venerunt ergo ministri ad pontifices, et pharisæos. Et dixerunt eis illi: Quare non adduxistis illum? Responderunt ministri: Numquam sic locutus est homo, sicut hic homo. Responderunt ergo eis pharisæi: Numquid et vos seducti estis? Numquid ex principibus aliquis credidit in eum, aut ex pharisæis? sed turba hæc, quæ non novit legem, maledicti sunt. Dixit Nicodemus ad eos, ille qui venit ad eum nocte, qui unus erat ex ipsis: Numquid lex nostra judicat hominem, nisi prius audierit B loquor vobis. Multa habeo de vobis loqui, et judicare; ab ipso, et cognoverit quid faciat? Responderunt, et dixerunt ei: Numquid et tu Galilæus es? Serutare Scripturas, et vide quia a Galilæa Propheta non surgit. Et reversi sunt unusquisque in domum suam.

tis mihi? Qui ex Deo est, verba Dei audit. Propter- A Alii autem dicebant : Quomodo potest homo peccaea vos non auditis, quia ex Deo non estis. Responderunt ergo Judæi, et dixerunt ei : Nonne bene dicimus nos, quia Samaritanus es tu, et dæmonium habes? Respondit Jesus: Ego dæmonium non habeo: sed honorifico Patrem meum, et vos inhonorastis me ego autem non quæro gloriam meam est qui quærat, et judicet. Amen, amen dico vobis: si quis sermonem meum servaverit, mortem non videbit in æternum. Dixerunt ergo Judæi: Nunc cognovimus quia dæmonium habes: Abraham mortuus est, et Prophetæ et tu dicis: Si quis sermonem meum servaverit, non gustabit mortem in æternum. Numquid tu major es patre nostro Abraham, qui mortuus est? et prophetæ mortui sunt. Quem te ipsum facis? Respondit Jesus: Si ego glorifico me ipsum, gloria B mea nihil est est Pater meus, qui glorificat me, quem vos dicitis, quia Deus a vester est, et non cognovistis eum ego autem novi eum. Et si dixero quia non scio eum, ero similis vobis, mendax. Sed scio eum, et sermonem ejus servo. Abraham pater vester exsultavit, ut videret diem meum: vidit, et gavisus est. Dixerunt ergo Judæi ad eum : Quinquaginta annos nondum habes, et Abraham vidisti? Dixit eis Jesus: Amen, amen dico vobis, antequam Abraham fieret, ego sum. Tulerunt ergo lapides, ut jacerent in eum: Jesus autem abscondit se, et exivit de templo. [Cap. IX. Et præteriens Jesus vidit hominem cacum a nativitate: et interrogaverunt eum discipuli ejus Rabbi, quis peccavit, hic, aut parentes ejus, ut cæcus nasceretur? Respondit Jesus: Neque hic C peccavit, neque parentes ejus sed ut manifestentur opera Dei in illo. Me oportet operari opera ejus, qui misit me, donec dies est venit nox, quando nemo potest operari. Quamdiu sum in mundo, lux sum mundi. Hæc cum dixisset, exspuit in terram, et fecit lutum ex sputo, et linivit lutum super oculos ejus, et dixit ei: Vade, lava in natatoria Siloe (quod interpretatur Missus!). Abiit ergo, et lavit, et venit videns. Itaque vicini, et qui viderant eum prius quia mendicus erat, dicebant: Nonne hic est, qui sedebat, et mendicabat? Alii dicebant, quia hic est. Alii autem Nequaquam, sed similis est ei. Ille vero dicebat: Quia ego sum. Dicebant ergo ei : Quomodo aperti sunt tibi oculi? Respondit: Ille homo, qui dicitur Jesus, lutum fecit: et unxit oculos meos, et dixit mihi Vade ad natatoria Siloe, et lava. Et abii, lavi, et b video. Et dixerunt ei: Ubi est ille? Ait: Nescio. Adducunt eum ad pharisæos, qui cæcus fuerat. Erat autem sabbatum, quando lutum fecit Jesus, et aperuit oculos ejus. Iterum ergo interrogabant eum pharisæi quomodo vidisset. Ille autem dixit eis Lutum mihi posuit super oculos, et lavi, et video. Dicebant ergo ex pharisæis quidam: Non est hic homo a Deo, quia sabbatum non custodit.

tor hæc signa facere? Et schisma erat inter eos. Dicunt ergo cæco iterum : Tu quid dicis de illo, qui aperuit oculos tuos? Ille autem dixit: quia propheta est. Non crediderunt ergo Judæi de illo, quia cæcus fuisset, et vidisset, donec vocaverunt parentes ejus qui viderat : et interrogaverunt eos, dicentes: Hic est filius vester, quem vos dicitis quia cæcus natus est? Quomodo ergo nunc videt? Responderunt eis parentes ejus, et dixerunt: Scimus quia hic est filius noster, et quia cæcus natus est: quomodo autem nunc videat, nescimus aut quis ejus aperuit oculos, nos nescimus: ipsum interrogate : ætatem habet, ipse de se loquatur. Hæc dixerunt parentes ejus, quoniam timebant Judæos jam enim conspiraverant Judæi, ut si quis eum confiteretur esse Christum, extra synagogam fieret. Propterea parentes ejus dixerunt : Quia ætatem habet, ipsum interrogate. Vocaverunt ergo rursum hominem, qui fuerat cæcus, et dixerunt ei: Da gloriam Deo. Nos scimus quia hic homo peccator est. Dixit ergo eis ille: Si peccator est, nescio unum scio, quia cæcus cum essem, modo video. Dixerunt ergo illi : Quid fecit tibi ? quomodo aperuit tibi oculos? Respondit eis : Dixi vobis jam, et audistis: quid iterum vultis audire? numquid et vos vultis discipuli ejus fieri? Maledixerunt ergo ei, et dixerunt: Tu discipulus illius sis: nos autem Moysi discipuli sumus. Nos scimus quia Moysi locutus est Deus: hunc autem nescimus unde sit. Respondit ille homo, et dixit eis: In hoc enim mirabile est, quia vos nescitis unde sit, et aperuit meos oculos. Scimus autem quia peccatores Deus non audit: sed si quis Dei cultor est, et voluntatem ejus facit, hunc exaudit. A sæculo non est auditum, quia quis aperuit oculos cæci nati. Nisi esset hic a Deo, non poterat facere quidquam. Responderunt, et dixerunt ei: In peccatis natus es totus, et tu doces nos? Et ejecerunt eum foras. Audivit Jesus quia ejecerunt eum foras, et cum invenisset eum, dixit ei: Tu credis in Filium Dei? Respondit ille, et dixit: Quis est, Domine, ut credam in eum? Et dixit ei Jesus: Et vidisti eum, et qui loquitur tecum, ipse est. At ille ait Credo, Domine. Et procidens adoravit eum. Et dixit Jesus: In judicium ego in hunc mundum veni: ut qui non vident videant; et qui vident, D cæci fiant. Et audierunt quidam ex pharisæis, qui cum ipso erant, et dixerunt ei: Numquid et nos cæci sumus? Dixit eis Jesus Si cæci essetis, non haberetis peccatum; nunc vero dicitis: Quia videmus. Peccatum vestrum manet.

:

In duobus e nostris mss., quia Deus noster est, juxta Græca quædam exemplaria, ötɩ ☺ɛòs nμm̃vioti.

Nostri mss. propius ad Græcum archetypum, lavi, et vidi. Dixerunt ei, etc. Alii, Dixerunt ergo ei,

[Cap. X. J Amen, amen dico vobis, qui non intrat per ostium in ovile ovium, sed ascendit aliunde, ille fur est, et latro. Qui autem intrat per ostium, pastor est ovium. Huic ostiarius aperit, et oves vocem e audiunt, et proprias oves vocat nominatim, et educit

elc. : νιψάμενος, ἀνέβλεψα. Εἶπον οὖν αὐτῷ.

с

e Addunt ejus pronomen mss. nostri cum Græco exemplari φωνῆς αὐτοῦ.

facis teipsum Deum. Respondit eis Jesus: Nonne scriptum est in lege vestra: quia Ego dixi, dii estis? Si illos dixit deos, ad quos sermo Dei factus est, et non potest solvi Scriptura: quem Pater sanctificavit, et misit in mundum, vos dicitis: Quia blasphemas : quia dixi: Filius Dei sum? Si non facio opera Patris mei, nolite credere mihi. Si autem facio, et si mihi non vultis credere, operibus credite, ut cognoscatis, et credatis quia Pater in me est, et ego in Patre. [xcm, 4.] Quærebant ergo eum apprehendere: et exivit de manibus eorum. Et abiit iterum trans

Jordanem, in eum locum, ubi erat Joannes e baptizans primum et mansit illic. [xCIV, 10.] Et multi venerunt ad eum, et dicebant : Quia Joannes quidem signum fecit nullum. Omnia autem quæcumque dixit Joannes de hoc, vera erant. Et multi crediderunt in eum.

eas. Et cum proprias oves emiserit, ante eas va- A te, sed de blasphemia: et quia tu homo cum sis, dit et oves illum sequuntur, quia sciunt vocem ejus. Alienum autem non sequuntur. Sed fugiunt ab eo quia non noverunt vocem alienorum. Hoc proverbium dixit eis Jesus. Illi autem non cognoverunt quid loqueretur eis. Dixit ergo eis iterum Jesus: Amen, amen dico vobis, quia ego sum ostium ovium. Omnes quotquot venerunt, fures sunt, et latrones, a et non audierunt eos oves. Ego sum ostium. Per me si quis introierit, salvabitur : et ingredietur, et egredietur, et pascua inveniet. Fur non venit, nisi ut furetur, et mactet, et perdat. Ego veni, ut vitam habeant, et abundantius habeant. Ego sum pastor bonus. Bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis. Mercenarius autem, et qui non est pastor, cujus non sunt oves propriæ, videt lupum venientem, et B dimittit oves, et fugit et lupus rapit, et dispergit oves; mercenarius autem fugit, quia mercenarius est, et non pertinet ad eum de ovibus. Ego sum pa[Cap. XI.] Erat autem quidam languens Lazarus a stor bonus: et cognosco meas, et cognoscunt me meæ. [xc, 3.] Sicut novit me Pater, et ego cognosco Bethania, de castello Mariæ, et Martha sororis ejus. Patrem: [XCI, 4.] et animam meam pono pro ovibus (Maria autem erat, quæ unxit Dominum unguento, meis, [XCII, 10. ] et alias oves habeo, quæ non sunt et extersit pedes ejus capillis suis cujus frater Laex hoc ovili et illas oportet me adducere, et vocem zarus infirmabatur.) Miserunt ergo sorores ejus ad meam audient, et fiet unum ovile, et unus pastor. eum dicentes: Domine, ecce quem amas, infirmaPropterea me diligit Pater, quia ego pono animam tur. Audiens autem Jesus dixit eis: Infirmitas hæc meam, ut iterum sumam eam. Nemo tollit eam a me: non est ad mortem, sed pro gloria Dei, ut glorifised ego pono eam a me ipso, et potestatem habeo po- cetur Filius Dei per eam. Diligebat autem Jesus nendi eam : et potestatem habeo iterum sumendi cam. Martham, et sororem ejus Mariam, et Lazarum. Ut Hoc mandatum accepi a Patre meo. Dissensio iteergo audivit quia infirmabatur, tunc quidem mansit rum facta est inter Judæos propter sermones hos. C in eodem loco duobus diebus. Deinde post hæc dixit Dicebant autem multi ex ipsis: Dæmonium habet, discipulis suis: Eamus in Judæam iterum. Dicunt et insanit quid eum auditis? Alii dicebant: Hæc ei discipuli Rabbi, nunc quærebant te Judæi lapiverba non sunt dæmonium habentis: numquid dæ- dare, et iterum vadis illue? Respondit Jesus: Nonne monium potest cæcorum oculos aperire? Facta sunt duodecim sunt horæ diei? Si quis ambulaverit in autem Encænia in Jerosolymis et hyems erat. Et die, non offendit, quia lucem hujus mundi videt si ambulabat Jesus in templo, in porticu Salomonis. autem ambulaverit in nocte, offendit, quia lux non Circumdederunt ergo eum Judæi, et dicebant ei : est in eo. Hæc ait, et post hæc dixit eis Lazarus Quousque animam nostram tollis? si tu es Christus, amicus noster dormit : sed vado ut a somno d excidie nobis palam. Respondit eis Jesus: Loquor vobis, tem eum. Dixerunt ergo discipuli ejus Domine, si et non creditis: opera, quæ ego facio in nomine Pa- dormit, salvus erit. Dixerat autem Jesus de morte tris mei, hæc testimonium perhibent de me : sed vos ejus illi autem putaverunt quia de dormitione non creditis b, quia non estis ex ovibus meis. Oves somni diceret. Tunc ergo Jesus dixit eis manifeste: meæ vocem meam audiunt et ego cognosco eas, et Lazarus mortuus est, et gaudeo propter vos, ut cresequuntur me et ego vitam æternam do eis: et datis quoniam non eram ibi. Sed eamus ad eum. non peribunt in æternum, et non rapiet eas quis- D`Dixit ergo Thomas, qui dicitur Didymus, ad condisquam de manu mea. Pater meus quod dedit mihi, cipulos Eamus et nos, ut moriamur cum eo. Venit majus omnibus est : et nemo potest rapere de manu itaque Jesus, et invenit eum quatuor dies jam in Patris mei. Ego et Pater unum sumus. Sustulerunt monumento habentem. (Erat autem Bethania juxta ergo lapides Judæi, ut lapidarent eum. Respondit Jerosolymam quasi stadiis quindecim.) Multi autem eis Jesus: Multa bona opera ostendi vobis ex Patre ex Judæis venerant ad Martham et Mariam, ut conmeo, propter quod eorum opus me lapidatis? Re- solarentur eas de fratre suo, Martha ergo, ut audivit sponderunt ei Judæi : De bono opere non lapidamus quia Jesus venit, occurrit illi: Maria autem domi se

:

:

fidem, in quibus constanter est baptizans, juxta Græcum textum Buntisov, ita et nos restituimus, cum antea penes Martianæum esset baptizatus.

d Duo mss. nostri exsuscitem: tertius absolute suscitem, expuncta ex præpositione secundis curis.